Wereldoorlog I - architect Warren en de Leuvense univesiteitsbiblotheek
Wereldoorlog I architect Warren en de Leuvense universiteitsbibliotheek
Onlangs zag ik naar aanleiding van de 90ste herdenking van de wapenstilstand van de Eerste
Wereldoorlog een documentaire over de
vernietiging door de Duitsers van de universiteitsbibliotheek van Leuven in
1914 en later opnieuw in 1940. Ik leerde dat de heropbouw gebeurde door de
Amerikaanse architect Warren die tevens het Central Station (New York - Manhattan) had gebouwd. Enkele maanden geleden had
ik dit monument bezocht en was gecharmeerd door de vloeiende stijl buiten en binnen.
Whitney Warren (18641943) kreeg en groot deel van zijn opleiding
in École des Beaux Arts (Parijs). Zijn belangrijkste werk is Grand Central Terminal in New York City (1913).
Hij werd aangeduid om de Universiteitsbibliotheek te Leuven te herbouwen (eerste
steen in 1928) op een andere plaats en met Amerikaans geld, vooral door toedoen
van president H. Hoover. Er was toen heel wat te doen om het opschrift die hij
wou aanbrengen (met akkoord van kardinaal Mercier): "Furore Teutonico
Diruta: Dono Americano Restituta ("Destroyed by German fury, restored by
American generosity"). Dit opschrift kwam nooit op balustrade, wat toen heel
wat commotie veroorzaakte, omdat sommigen dit als een (diplomatieke) toegeving zagen aan de
Duitsers. .
De stijl van Whitney Warren was eclectisch: een soort Amerikaanse
neo-renaissance, met symbolen die verwezen naar de voorbije oorlog. Bijvoorbeeld
een gehelmde Heilige Maagd met in haar rechterhand een zwaard om het moffengeweld
tegen te houden..
De brand van 1914 was een regelrechte ramp: de hele boekencollectie ging verloren.
Men herstelde die collectie met steun van de hele wereld. België kon toen
rekenen op de goodwill van velen. In 1940 ging de collectie opnieuw verloren.