Rapper Ray Fuego: "Het móét pijn doen"

Voor het eerst zakt de SMIB - de Nederlanse Odd Future, zeg maar - af naar België. Op het Gentse festival Different Class neemt "de beste act van Eurosonic 2017" de honneurs waar. Een van de rappers van dit Bijlmerse collectief heet Ray Fuego (21) en is in Nederland zowat the hottest ticket around. Vergeet 'Pompen' van Kraantje Pappie of 'Habiba' van Boef. Het iets minder elegant getitelde 'Kut' van Ray Fuego wordt misschien nog de nazomerhit van dit jaar. Op de Jeugd Van Tegenwoordig maakte hij alvast grote indruk, net als op alle grote festivals boven de Moerdijk die hiphop omarmen.

Wanneer we Ray Fuego, een rapper met roots in Curaçao, spreken over zijn woonwijk, blijkt meteen hoeveel vooroordelen we torsen over de Amsterdamse Bijlmer, die ons voorkwam als een van de grauwste buurten die we ooit zagen. Een kleinburgerlijk blank vooroordeel? "Wat ik hoor, is duidelijk de mening van een buitenstaander," grinnikt Fuego. "Iedereen kent er elkaar en probeert aardig en tolerant te zijn. Je hebt wel eens een buurvrouw die zegt 'wie is die zwarte jongen nou weer', maar het gaat er vooral om aanvaarding."

Een heet hangijzer voor Fuego, die naar eigen zeggen muziek maakt for the young and rejected. "Omdat ik zelf een afgewezen jongere was. Als tiener konden alleen rock-'n-roll en skaten me boeien. Toen al was ik erg op zoek naar mijn eigen sound. Ik was altijd de rare kikker, wilde niet klinken zoals alle anderen. Ik maak muziek voor de guys die nergens echt thuishoren en voortdurend zoeken naar hun eigen familie. In mijn geval is dat SMIB geworden. SMIB omgekeerd, leest als 'Bims'." Het Amsterdamse hiphopbroederschap Bims toont ook een brede interesse voor kunst. Mode, muziek en tekenen, ze doen het allemaal. Los van elkaar of gezamenlijk willen ze kunst maken, in de breedste zin van het woord.

Klinkt fraai, maar in zijn songs klinkt Fuego toch vooral doorlopend kwaad. "Dat bén ik ook, op de manier waarop de wereld doordraait. Mijn woede is niet gericht op iemand specifiek, maar op het systeem. Op Babylon. In deze wereld word je nog steeds beoordeeld op de kleur van je huid of de structuur van je haar. De structuur van je hart zou belangrijker moeten zijn. In Amsterdam heb je geen keus, daar zijn zoveel culturen dat je elkaar wel móét accepteren. Maar het systeem houdt vast aan de stereotypering van bepaalde culturen. Dat is godverdomme kut."

Fashion

Vroeger was die kwaadheid specifiek gericht op elke vorm van autoriteit, zegt hij. "De leraars in het middelbaar waren mijn vrienden niet. Om die reden ben ik gestopt met een opleiding in mode. Niemand kan mij opdragen wat ik doe, of wat ik wil. Zelfs mijn moeder en vader niet. Ik ging trouwens stukken beter gekleed dan mijn fokkin' docenten (lacht)."

Wie tegen de stroom in zwemt, schopt het vaak verder. Maar krijgt het meestal ook harder te verduren. "Volwassen worden, is niet altijd rozengeur en maneschijn. Het is ook donder en bliksem, weet je? Als je naar mijn muziek luistert, hoor je die frustratie. Muziek is de juiste bliksemafleider voor het onweer."

In een Vice-uitzending zagen we Fuego op zoek naar gele veters. Blij als een kind hield hij het kleinood tegen de cameralens. We bekennen dat we die geste aanvankelijk oppervlakkig vonden. Maar dan blijkt weer hoe blank als een aspirientje we zelf zijn. "Die gele veters betekenen dat je een niet-racistische skinhead bent. Ik ben een Skinhead against Prejudice. Deze en andere kleurcodes komen overgewaaid uit de reggae en rocksteady. Ik wil me zoveel mogelijk verdiepen in die cultuur, want ik weet dat de so-called street gangsta's geen moer begrijpen van die zooi. Daar kan ik niet mee om. Niemand mag mijn hoofd op hol laten slaan."

Voor een optreden praat hij daarom nooit. "Ik maak me klaar voor het allergekste wat er kan gebeuren: als ik mijn been breek op het podium, zal ik me daar niet over hoeven te verbazen. Het mag pijn doen. Nee, het móét zelfs pijn doen."

SMIB staat zaterdag 26/8 op Different Class.