VS klagen Russische aan die namens Kremlin organisaties en politici probeerde te beïnvloeden

Eerder klaagde speciaal onderzoeker Robert Mueller, die de Russische bemoeienis met de Amerikaanse verkiezingen tegen het licht houdt, al 25 Russen aan. Zij waren op afstand bezig met electorale beïnvloeding, door middel van hacks en sociale media vanuit Rusland. Boetina (29) daarentegen was meer een klassieke spion volgens de aanklacht: zij liep conferenties af en organiseerde etentjes in Washington, op zoek naar politieke connecties.

Ze is niet op last van Mueller gearresteerd, maar door het OM in Washington. Het uiteindelijke doel van Boetina en haar Russische handler, Alexander Torshin, was om ‘geheime communicatiekanalen’ aan te leggen en in de ‘Amerikaanse besluitvormingsmachinerie te infiltreren’ om de Russische belangen te bevorderen, aldus de aanklacht.

Toenadering

Uit eerdere berichtgeving is gebleken dat ze niet zijn geslaagd in hun pogingen om daarbij tot de kern van de Trump-campagne door te dringen. The New York Times schreef eind vorig jaar dat Jared Kushner, de schoonzoon van president Donald Trump, de boot lijkt te hebben afgehouden. De toenadering vond plaats in mei 2016, toen de Russen via verschillende wegen met de Trump-campagne in contact wilden komen (één van die wegen leidde tot een ontmoeting in de Trump Tower).

Maar de arrestatie van Boetina vestigt wel de aandacht op een van de scenario’s die door Mueller worden onderzocht. De hypothese is dat de Russen Trump niet alleen met hackers en trollen hebben geholpen, maar ook met campagnegeld. Dat geld zou door de Russen aan de NRA zijn gedoneerd, waarna de NRA het aan Trump zou hebben geschonken. De NRA gaf in 2016 zo’n 30 miljoen dollar aan de Republikeinse presidentskandidaat, bijna drie keer zoveel als vier jaar daarvoor. Dit scenario wordt overigens door de NRA ten stelligste ontkend.

Wie zijn deze nieuwe spelers?

Boetina, die tot een paar jaar geleden meubels verkocht in Siberië, is de assistente van Alexander Torshin, een directielid van de Russische Centrale Bank die tevens gelieerd is aan de georganiseerde misdaad. Beide zijn wapenliefhebbers en vaste gasten op conferenties van de Amerikaanse NRA. Boetina, die de Russische pro-wapenorganisatie Right to Bear Arms heeft opgezet, kwam de afgelopen jaren geregeld op bezoek in de Verenigde Staten en woonde sinds 2016 op een studentvisum in Washington.

Haar belangrijkste contact in de VS is Paul Erickson, een Republikeinse verbindingsman die ze kent van een bezoek van een NRA-delegatie aan Moskou in 2013. In maart 2015 stuurt ze hem een mailtje. Ze schetst daarin een ‘Project Diplomacy’, bedoeld om ‘constructieve relaties’ aan te gaan met een belangrijke politieke partij waarvan Boetina denkt dat die de verkiezingen van 2016 zou gaan winnen en die tot dan toe ‘negatief en agressief’ tegenover Rusland staat.

Studiefonds

De Republikeinen dus. Erickson geeft Boetina een lijst met invloedrijke conservatieven en brengt haar met hen in contact. Ook zet hij met haar een stichting ‘Bridges’ op (volgens Erickson bedoeld als studiefonds voor Boetina) die nu door Mueller wordt onderzocht: was dit het vehikel om Russisch geld naar de NRA door te sluizen?

In maart 2016 schrijft Boetina aan een tweede Amerikaanse contactpersoon, van wie de naam onbekend is, dat ze groen licht heeft gekregen van het Kremlin om door te gaan met het project. ‘Alles wat we nodig hadden was een ‘ja’ van de kant van Poetin. De rest is nu makkelijker.’

Ontmoeting

Dat voorjaar benaderen Torshin en Boetina de Trump-campagne met een voorstel voor een ontmoeting tussen Trump en Poetin, zo bleek vorig jaar uit een onthulling van The New York Times. ‘Russische achterdeur-ouverture en dineruitnodiging’ en ‘Kremlin-connectie’ zijn de onderwerpen van die mailtjes.

Kushner zou de uitnodigingen hebben afgeslagen. Wel heeft Donald Trump jr. begin mei een ontmoeting met Torshin tijdens de jaarlijkse NRA-bijeenkomst in Louisville, Kentucky.

Het communicatiekanaal werkt. Erickson mailt in oktober 2016 aan een kennis dat hij ‘bezig is geweest met het opzetten van een communicatielijn – ZEER privé –tussen het Kremlin en belangrijke Republikeinse leiders’, via de NRA, zo staat in de FBI-aanklacht.

Netwerkpoging?

Zijn de inspanningen van Boetina niet meer dan netwerkpogingen om betere relaties tussen de VS en Rusland te bewerkstelligen, zoals haar advocaat maandag zei? In een mailtje aan Torshin brengt ze in oktober 2016 van haar activiteiten verslag uit: ‘Het etentje van gisteren liet zien dat de Amerikaanse samenleving verdeeld is als het gaat om Rusland. [De Republikeinen] zijn voor ons, [de Democraten] tegen: 50-50. Onze politieke actie hier is erg belangrijk.’

In de nacht nadat Trump de verkiezingen heeft gewonnen, stuurt Boetina een berichtje aan Torshin. Daarin zegt ze ‘nadere orders’ af te wachten.