Royals op zondag - Prinses Amalia houdt voortaan toelage van 1,5 miljoen en prins Harry stond toch niet alleen in Londen

De Nederlandse prinses Amalia zal vanaf 2025 haar onkostenvergoeding opnemen. Dat heeft ze deze week laten weten in een brief aan aftredend premier Mark Rutte. 

De prinses van Oranje (haar officiële titel) heeft als troonopvolger vanaf haar 18e recht op een toelage. Dat staat verankerd in de grondwet. In Nederland bestaat de dotatie uit 2 delen:

• Om en bij de 1,5 miljoen voor onkosten, denk maar aan kantoorkosten en privé-personeel
• 322.000 euro als inkomen (vrijgesteld van belastingen)

In 2021 beloofde Amalia - ook al in een brief - die 1,5 miljoen elk jaar terug te storten.

"Zolang ik daar weinig als tegenprestatie kan tegenover stellen en ik geen hoge kosten hoef te maken", was de redenering. De riante toelage zette toen kwaad bloed in Nederland, zeker in coronatijden. 

De nieuwe brief van Amalia (bron: rijksoverheid.nl):

De prinses is nu van gedachten veranderd. "Ik moet rekening houden met personele en materiële uitgaven met het oog op een zelfstandige en onafhankelijke invulling van mijn functie, waaronder een secretariaat en reserveringen voor een woon- en werkverblijf", schrijft ze. 

Amalia spreekt over "verrassende omstandigheden". Sinds de herfst van 2022 wordt Amalia ernstig bedreigd. Er waren aanwijzingen dat de georganiseerde misdaad haar wilde ontvoeren.

Ze verliet haar kot in Amsterdam en keerde noodgedwongen terug naar huis. Paleis Huis ten Bosch kon ze enkel verlaten om naar de universiteit te gaan.

Amalia gaf aan dat ze het gewone leven hard miste. In april raakte bekend dat ze een jaar in de Spaanse hoofdstad Madrid woonde en studeerde "om meer vrijheid te kunnen vinden". 

Aftredend premier Mark Rutte vindt het normaal dat Amalia voortaan gebruikmaakt van haar onkostenvergoeding. Hij legt aan openbare omroep NOS uit dat de prinses "zichtbaarder wordt". 

In februari 2023 reisde ze met koning Willem-Alexander en koningin Máxima mee voor een kennismakingsreis naar de Caraïben en in april schoof ze nog aan bij het banket voor het Spaanse staatsbezoek.  

Deze week kwam het nieuws dat onze kroonprinses Elisabeth vanaf augustus naar de universiteit van Harvard trekt om er een master in Public Policy te halen. Een Amerikaanse universiteit en geen Belgische. En dat met ons belastinggeld, klonk het op sociale media. 

Hoe zit dat? 
Terwijl haar Nederlandse collega Amalia voor Amsterdam koos, ligt dat voor Elisabeth communautair gevoelig. In eigen land is het kiezen tussen een Nederlandstalige of Franstalige universiteit. Beide landshelften plezieren gaat niet. Er zal altijd gemor zijn.

Dat er heus niets mis is met ons Belgisch hoger onderwijs liet de koninklijke familie al blijken. Koningin Mathilde is het eerste lid met een Belgisch universitair diploma. Zij volgde psychologie aan de UCL in Louvain-la-Neuve.

In de VS kan de kroonprinses nog 2 jaar op topniveau internationale contacten leggen en genieten van een relatief anoniem leven. Als ze een eigen kantoor in Brussel zal hebben en wellicht handelsmissies zal leiden, staat ze - voorgoed - in de schijnwerpers. 

Koning Filip trok naar Stanford in de VS voor een master in de Politieke Wetenschappen. "Ik hield van die periode", blikte hij ooit nostalgisch terug. Hij gunt zijn oudste dochter ook die vrijheid.

Harvard is een elite-universiteit en daar hangt een prijskaartje aan vast. Voor het academiejaar 2024-25 schat de universiteit voor een MPP (Master in Public Policy) de totale kosten in op 89.500 euro, inclusief 9 maanden aan verblijf, verzekering en lesmateriaal.

Elisabeth geniet van een opleiding die 2 jaar duurt. Dat betekent 89.500 euro x 2. Schoolkosten voor hun kroost worden gedragen door Filip en Mathilde.  

Filip en Mathilde krijgen jaarlijks een bedrag om de werkingskosten te dragen, officieel: de Civiele Lijst. "Alle middelen die de natie ter beschikking stelt van het staatshoofd om hem in staat te stellen de koninklijke functie in al haar aspecten en met gepaste waardigheid uit te oefenen", klinkt het. Voor 2024 komt dat neer op 14,8 miljoen.

De centen dienen niet om privé-uitgaven te bekostigen. Prins Laurent bracht ooit het schoolinschrijvingsgeld van zijn 3 kinderen als beroepskost in. Hij werd op de vingers getikt door het Rekenhof.

Van die 14,8 miljoen krijgen zowel Filip als Mathilde een loon (dat belast wordt) uitbetaald. Hoeveel exact is niet bekend.

Ter vergelijking: koning Albert en koningin Paola ontvangen 1,1 miljoen euro dotatie, zowat 1/5 wordt bij hen als loon geschat. Elisabeth heeft ook recht op een dotatie, maar die eist ze voorlopig niet op. 

De Britse prins Harry heeft 10 jaar Invictus Games gevierd in Londen. Harry richtte het internationale sportevent voor gewonde militairen op in 2014.

Echtgenote Meghan bleef in Californië en er volgde geen ontmoeting met koning Charles en prins William. De Spencer-familie was wel vertegenwoordigd in St Paul's Cathedral. Harry begroette hartelijk Charles Spencer en Jane Fellowes-Spencer, de broer en zus van zijn moeder Diana.

"Een ontmoeting met zijn vader was niet mogelijk door de volle agenda van de koning. De hertog heeft er natuurlijk begrip voor en hoopt hem snel te zien", vertelde een woordvoerder van Harry.

Charles was in Londen, maar had diezelfde dag een audiëntie met premier Rishi Sunak en een eerste tuinfeest op Buckingham Palace. Elke zomer worden Britten die een verschil hebben gemaakt voor de samenleving, uitgenodigd in de paleistuinen.

William vertoefde tijdens de Invictus-viering 40 kilometer verderop, op Windsor Castle, om erelintjes uit te delen. Regisseur Ridley Scott was een van de gelukkigen.

De Deense oud-koningin Margrethe heeft een "pauwengordijn" ontworpen voor het pantomime-theater in het park Tivoli in Kopenhagen. Margrethe onthulde het gordijn, in de vorm van een pauwenstaart, voor de viering van het 150-jarige bestaan van het park.

Het unieke gordijn gaat bij voorstellingen niet omhoog of omlaag, maar vouwt dicht als een waaier.

De koningin ging als kind naar het park en keek toen haar ogen uit op het gordijn. Ze noemde het best een "spannende taak" om een nieuw te ontwerpen. 

"Ik heb respect getoond voor het originele idee. Of ik daarin geslaagd ben, is aan anderen om te oordelen", aldus Margrethe. Ze maakte de tekeningen en de instructies voor het werk, waarna het op maat is afgewerkt en met de hand is beschilderd.