Studenten en docenten konden het zelf maar moeilijk vatten, toen op 22 maart het nieuws kwam van de zelfdoding van een derdejaarsstudent. Een jongen uit Zuid-Korea, die volgens sommigen kampte met persoonlijke problemen, maar ook te lijden had onder de druk op de afdeling mode van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. “In de nasleep daarvan uitten enkele studenten hun ongenoegen door naar Business of Fashion te stappen”, zegt de directeur van de Academie, Johan Pas.

Dat gerenommeerde online magazine verzamelde nog meer getuigenissen van tientallen studenten en alumni en van enkele docenten, de meeste anoniem. Het beeld is niet fraai. Ze hebben het over “onrealistische verwachtingen” en een “toxische omgeving” waar de studenten zelf moeten uitvissen waarom hun werk niet deugt. “Veel mensen geven hun droom uiteindelijk op door de opmerkingen van de leerkrachten”, zegt iemand. Een studente die na haar eerste jaar stopte wegens een depressie en suïcidale gedachten, beschrijft het als “bijna een realityshow, waar een jury je ontwerpen afkraakt met grappige beledigingen”.

“De druk is ondraaglijk”, luidt het. Een aantal studenten grijpt naar drugs – vooral cocaïne en speed – om zich door de opleiding te slaan. “In mijn eerste jaar ontwikkelde ik een hevige verslaving, gewoon om wakker te blijven”, zegt iemand. Ze hebben het over dagen met amper vier uur slaap, met amper tijd om te eten.

Ook Walter Van Beirendonck, sinds 2006 het hoofd van de modeafdeling, wordt door de mangel gehaald. “De school lijkt wel een sekte, met Van Beirendonck als een soort van god”, zegt een voormalige student.

De commentaar is hard, en dat voor een modeopleiding die jaar na jaar tot de internationale top wordt gerekend. De bacheloropleiding staat te boek als op twee na beste ter wereld. Er zijn dan ook studenten die het er voor over hebben, die zeggen dat de snoeiharde kritiek op hun studieprojecten hen voorbereidt op de hardheid en de extreme werkdruk van de modewereld zelf.

“Maar ook daar stel ik me grote vragen bij”, zegt Johan Pas. Hij staat nog maar sinds kort aan het hoofd van de Academie en is niet van plan de kritiek zomaar van zich af te schuiven. “Van een deel van de problemen waren we al op de hoogte. Ik was al van plan om de hoge werkdruk van de opleiding in kaart te brengen en er oplossingen voor te vinden. Door deze crisis is dit een urgentie geworden”, zegt hij. “De druk bij studenten en docenten is altijd hoog geweest, maar blijkt de laatste jaren nog toegenomen.” Bedoeling is nu om een betere balans te vinden.

Van Beirendonck aangedaan

Walter Van Beirendonck reageert voorlopig niet. “Dat hebben we zo afgesproken”, zegt Johan Pas. “Hij is erg aangedaan door de aantijgingen. Als gereputeerde ontwerper en charismatische figuur loopt hij natuurlijk in de kijker, maar de vergelijking met een sekte vind ik ten stelligste overdreven. We gaan samen grondig bekijken hoe we het programma en de organisatie kunnen verbeteren. De Academie zal hier sterker uitkomen.”

INFO

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de site www.zelfmoord1813.be.