Direct naar artikelinhoud

Erdogan dreigt met oorlog na referendum Iraakse Koerden

Turks president Erdogan waarschuwt de Iraakse Koerden, die gisteren het referendum voor onafhankelijkheid in Irak vierden: "Als Turkije haar grens met Irak sluit, zullen de Iraakse Koerden verhongeren", zei Erdogan.Beeld photo_news

De Turkse president Erdogan vreest dat een eis tot Koerdische onafhankelijkheid in buurland Irak naar Turkije zal overslaan. Erdogan dreigt ermee de Iraakse Koerden "uit te hongeren" met economische sancties indien het omstreden referendum in Irak de Turkse veiligheid zou bedreigen. Erdogan waarschuwt dat het referendum voor Koerdische onafhankelijkheid in Irak een "etnische oorlog" in de regio kan ontlokken. Hij beklemtoonde andermaal dat alle opties, ook een militair ingrijpen, op tafel blijven om de Turkse veiligheid te beschermen.

Tijdens een toespraak in het presidentieel paleis in Ankara herhaalde Erdogan het dreigement dat hij gisteren maakte om de pijplijn af te sluiten die olie van de autonome Koerdische Regionale Regering (KRG) in Irak langs de Turkse grens vervoert.

Gisteren konden de 8,4 miljoen inwoners van die autonome regio stemmen of de regio zich moet afscheiden van de Iraakse regering in Bagdad. Het referendum werd niet erkend door de centrale regering. De opkomst was niettemin groot, zo'n 72 procent, en volgens de lokale televisie stemde 90 procent voor onafkankelijkheid. De resultaten worden morgen verwacht.

De opkomst voor het referendum was groot, zo'n 72 procent, en volgens de lokale televisie stemde 90 procent voor onafkankelijkheid

"Tot het allerlaatste moment verwachtten we niet dat Barzani (Masoud Barzani, president van de KRG, red.) de fout zou maken een referendum toe te laten. Blijkbaar waren we fout", zei Erdogan. "Dit referendum is verraad". Als Turkije haar lange grens met Irak sluit, zullen de Iraakse Koerden verhongeren, zei Erdogan. Hij waarschuwde dat zowel economische als militaire sancties voor Ankara tot de mogelijkheden behoren.

Iraakse Koerden vieren het referendum met een Israëlische vlag in de hoofdstad van hun autonome regio, Erbil. Israël is het enige land dat zijn steun betuigde aan de Koerden.Beeld photo_news

"Deur van bloed"

Volgens de Iraakse regering van premier Haider al Abadi is het referendum ongrondwettelijk. Abadi waarschuwde dat het Koerdische plan "een deur van bloed" dreigt te openen aan de interne grens met de Koerdische regio waar de Koerden sinds 1991 een zekere mate van zelfbeschikking genieten. Ook Abadi dreigt met militair ingrijpen als Koerdistan met geweld besluit af te scheiden.

Kettingreactie

De ongeveer 30 miljoen Koerden, die met hun gevreesde peshmergastrijders in zowel Irak als Syrië terreurorganisatie Islamitische Staat bekampen aan de zijde van de coalitietroepen, bleven statenloos toen het Ottomaanse Rijk een eeuw geleden instortte. De Iraakse buurlanden Turkije en Iran hebben ook aanzienlijke Koerdische bevolkingsgroepen. Ankara en Teheran vrezen dat de creatie van een onafhankelijk Koerdistan een kettingreactie zal teweegbrengen en het verlangen naar Koerdische onafhankelijkheid ook in hun land zal aanwakkeren.

De ongeveer 30 miljoen Koerden, die met hun gevreesde peshmergastrijders in zowel Irak als Syrië terreurorganisatie Islamitische Staat bekampen aan de zijde van de coalitietroepen, bleven statenloos toen het Ottomaanse Rijk een eeuw geleden instortte

De wereldwijde Koerdische diaspora reageert enthousiast op het referendum in Irak, maar de regering in Bagdad en de voornamelijk Arabische Iraakse bevolking zijn bezorgd omdat ook de etnisch gemengde en olierijke provincie Kirkoek meestemt. De onrust die daar de voorbije dagen toenam, voedt de vrees dat een heel waarschijnlijke "ja" in het referendum zal leiden tot geweld tussen Arabieren en Koerden. "We zijn niet bereid in dialoog te treden over de resultaten van het referendum want het is ongrondwettelijk", zei Iraaks premier al-Abadi gisteravond in een toespraak.

VS versus Israël

Ook de Verenigde Staten hebben herhaaldelijk gepoogd de KRG te overtuigen het referendum uit te stellen uit vrees dat de spanningen tussen Bagdad en Erbil, de hoofdstad van de Koerdische regio, de strijd tegen IS én de kwetsbare vrede in Irak zou verstoren. Slechts één internationale regeringsleider betuigde tot dusver zijn steun aan de Koerden: de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Israël en de Koerden hebben met de Arabieren een gemeenschappelijke vijand.

Iraakse en Turkse militairen houden gezamenlijke militaire oefeningen aan de Turks-Iraakse grens.Beeld epa

Inmiddels hebben Iraakse militairen zich bij Turkse troepen gevoegd voor militaire oefeningen in het zuidoosten van Turkije, vlak bij de grens met de KRG. Het Turkse televisiestation Rudaw TV werd ook uit de ether gehaald. Dat weerhield de inwoners van Erbil er gisteren niet van uitgebreid te feesten naar aanleiding van het referendum. Dat feest ging vandaag door.