De breuk heeft op het eerste gezicht geen directe gevolgen voor de stemming over een Brexit-deal, maar verzwakt Jeremy Corbyn wel. De opgestapte parlementsleden toonden zich op een gezamenlijke persconferentie in Westminster niet mals voor hun gewezen partijvoorzitter.

Luciana Berger, het parlementslid dat als eerste het woord nam, zei dat ze ‘beschaamd’ was geworden om in de Labourpartij te zitten. Samen met Chuka Umunna is ze de bekendste van de groep. De overige zijn Mike Gapes, Ann Coffey, Chris Leslie, Gavin Shuder en Angela Smith. Ze zullen in het parlement zetelen als 'The Independent Group'. Alle zeven zijn ze backbenchers, en maken ze dus geen deel uit van de partijtop.

Berger zegt dat ze niet in een partij kan blijven die ‘institutioneel antisemitisch’ is. Het leiderschap van de partij heeft de haat tegen joden in eigen rangen niet goed aangepakt, vindt ze. Ze zegt een cultuur achter te laten van pesterijen, hypocrisie en intimidatie.

Sinds jaren worden tegen Labour en partijleider Jeremy Corbyn verwijten over antisemitisme geuit. In augustus gaf Corbyn in een video toe dat Labour een probleem met antisemitisme had. Tuchtprocedures tegen antisemitische partijleden werden te langzaam en te aarzelend gevoerd, moest de Labour-leider erkennen.

‘Corbyn premier? Onverantwoord’

Volgens Chris Leslie is de partij gekaapt door een ‘politieke machine van radicaal-links’. Een niet mis te verstane verwijzing naar partijleider Jeremy Corbyn, over wie hij zegt ‘dat het onverantwoord zou zijn dat hij premier wordt.’ De ideologie van de partijvoorzitter is ‘bekrompen en oubollig’.

Angela Smith heeft het over een pijnlijke beslissing. ‘De meeste mensen hier zijn als familie. Maar ze willen niet betutteld worden door linkse intellectuelen die denken dat arm zijn en tot de arbeidersklasse behoren een state of grace is.’

‘Jeremy Corbyn en de mensen rond hem staan aan de verkeerde kant in zoveel internationale kwesties: van Rusland over Syrië tot Venezuela’, zegt Mike Gapes.

Reactie Corbyn

Corbyn zegt in een korte verklaring ontgoocheld te zijn ‘dat de parlementsleden het niet meer mogelijk achten om nog samen te werken aan een beleid dat miljoenen heeft geïnspireerd tijdens de laatste verkiezingen.’

‘Labour heeft mensen overtuigd met een programma ‘for the many, not the few’, waarbij welvaart en macht herverdeeld werden. Het zijn de Conservatieven die knoeien met de Brexit, terwijl Labour een verenigend en geloofwaardig alternatief heeft voorgesteld.’

Ook andere Labour-politici van alle strekkingen reageren teleurgesteld. 'Dit is een verschrikkelijke dag voor de partij en voor iedereen die ons nodig heeft', zegt parlementslid Lisa Nandy. Lucy Powell spreekt van 'een foute beslissing'. Jonathan Ashworth is scherper. 'Zitten als onafhankelijken, stemmen als onafhankelijken, meedoen aan verkiezingen als onafhankelijken en er uiteindelijk onafhankelijk voor zorgen dat de Tories aan de macht blijven', tweette hij.

Nieuwe partij?

Of The Independent Group een volwaardige nieuwe politieke partij zal worden, is nog niet duidelijk. De zeven zijn wel niet van plan om zich bij de Liberal Democrats (het kleine broertje van de Conservatieven en Labour) te voegen. Ook die partij is voorstander van een tweede Brexitreferendum. LibDem-leider Vince Cable zegt op Twitter wel open te staan voor gesprekken.

Gang of four

De breuk binnen Labour is de grootste sinds 26 maart 1981. Toen stapte de ‘Gang of four’ op, om de Social Democratic Party te vormen. Gewezen Europees Commissievoorzitter Roy Jenkins, David Owen, Bill Rodgers en Shirley Williams konden zich niet vinden in de beslissing van Labour om zich te engageren voor unilaterale nuclaire ontwapening, en waren het niet eens met de terugtrekking uit de Europese Economische Gemeenschap. Die partij hield in 1988 alweer op te bestaan.