Ook Europa roert zich over kinderen in kooien

De beelden waarop te zien is hoe huilende kinderen aan de Mexicaans-Amerikaanse grens zonder hun ouders in kooien worden opgesloten, zorgen zowel in de VS als in Europa voor verontwaardiging, ook al is de kritiek van veel Europese regeringen voorlopig voorzichtig.

Belgisch minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders heeft veel vragen bij Trumps praktijken, maar een officiële uiting van verontwaardiging of een veroordeling komt er voorlopig niet. De kabinetschef van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) zal binnenkort een ontmoeting hebben met de Amerikaanse zaakgelastigde in ons land, omdat de nieuwe Amerikaanse ambassadeur nog niet in functie is. Tijdens dat overleg zal ook worden gesproken over de manier waarop de VS omgaan met migrantenkinderen. "We pleiten overal in de wereld voor de bescherming en het welzijn van kinderen", zo reageert het kabinet-Reynders.

Voor oppositiepartijen Groen en sp.a gaat de demarche van Reynders niet ver genoeg. De minister moet de Amerikaanse zaakgelastigde persoonlijk op het matje roepen. Sp.a-voorzitter John Crombez noemt de praktijken in de VS 'verwerpelijk'. Groen wil dat ons land deze kwestie op de agenda zet van de volgende Europese Raad voor Buitenlandse Zaken. "Elk land dat deze onmenselijke praktijken uitvoert, kan niet langer bondgenoot zijn van België", zegt Kamerlid Wouter De Vriendt (Groen), die eraan toevoegt dat ook België discutabele plannen heeft om kinderen op te sluiten in zogenaamde family units van gesloten centra.

Daarnaast wil Groen ook dat België in de VN-Mensenrechtenraad een resolutie indient om de schending van kinderrechten te onderzoeken. Of dat iets zal uithalen is zeer de vraag, zeker nu bekend raakte dat de Amerikaanse regering zich wil terugtrekken uit die raad. Verschillende bronnen deelden Bloomberg mee dat minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en de Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley die terugtrekking zullen bekendmaken. Een grote verrassing is dat niet. Haley beschuldigde dat orgaan van een "chronische anti-Israël-houding" en liet weten dat de VS het lidmaatschap onder de loep nam. 

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) laat weten dat hij er niet aan denkt om soortgelijke maatregelen als de Trump-administratie te overwegen. Kinderen van hun ouders scheiden is in België uit den boze, luidt het. "Dat is niet ons beleid. Bij ons worden minderjarige kinderen nooit alleen uitgewezen, altijd met hun ouders."

Provocatie naar Duitsland toe

In Nederland lijkt het kritische debat over Trumps nultolerantiebeleid toch iets harder te gaan. D66 en ChristenUnie, coalitiepartners van premier Rutte, willen dat hun regeringsleider de Amerikaanse ambassadeur op het matje roept. Rutte noemt de beelden van huilende kinderen die van hun ouders zijn gescheiden 'schrijnend'.

Te verwachten valt dat de EU en Europese landen de komende dagen hun kritiek op Trumps maatregelen zullen aanscherpen. Zeker nu de Amerikaanse president zelf via Twitter een provocatie aan het adres van Duitsland de wereld instuurde. Trump beweert dat het vluchtelingen- en migratiebeleid van Angela Merkel de criminaliteit in Duitsland met 10 procent heeft doen stijgen, een cijfer dat door de misdaadstatistieken wordt tegengesproken.

In de Verenigde Staten gaat het verzet tegen Trumps migratiebeleid ondertussen in een hogere versnelling. Op 30 juni zal in Washington D.C. een grootse betoging plaatsvinden die wordt georganiseerd door de Women's March-beweging die in 2017, na Trumps verkiezing, over de gehele VS en ook wereldwijd protestmarsen organiseerde tegen de nieuwe president. Een mars op Washington bracht toen een half miljoen mensen op de been.

Het ziet ernaar uit dat ook het zogenaamde 'Family separation protest' van 30 juni honderdduizenden betogers naar Washington zal brengen. Niet enkel Trump-tegenstanders zijn furieus, ook tal van evangelische kerken, die traditiegetrouw nauw bij de Republikeinse partij aanleunen, veroordelen het beleid. Alle nog levende voormalige first lady's, onder wie Laura Bush, verklaarden dat de familiescheiding hun 'hart breekt'.

"De woede is immens", zegt Brian Griffey, die voor Amnesty International onderzoek doet in de detentiekampen aan de Ameriaans-Mexicaanse grens. "Voor het eerst overschrijdt die woede ook de klassieke politieke scheidingslijn tussen Democraten en Republikeinen. De morele verontwaardiging gaat deze keer bijzonder diep en ik sluit zeker niet uit dat Trump deze keer het onderspit zal delven en zijn beleid zal moeten veranderen."

Electorale lading

Het is duidelijk dat deze kwestie ook een zware electorale lading krijgt, zegt Griffey. "In de herfst zijn het parlementsverkiezingen en Trump dreigt de morele geloofwaardigheid van alle Republikeinen te ondergraven. De snelheid waarmee Trump bepaalde mensen ontmenselijkt is dan ook angstaanjagend: nog niet zo lang geleden vergeleek hij migranten met beesten en nu steekt hij migrantenkinderen ook echt in kooien."

Michael Garcia Bochenk, de kinderrechtenadviseur bij Human Rights Watch, zegt dat er ook al juridische stappen tegen de Trump-regering worden voorbereid. "De American Civil Liberties Union is volop bezig met de voorbereiding van een juridisch offensief. Maar dat neemt niet weg dat Trump ons met zijn nultolerantie koud heeft gepakt. Het Amerikaanse vluchtelingen- en migratiebeleid is al jaren een geladen onderwerp – ook onder Obama was dat al zo. Maar nooit hadden wij gedacht dat Trump de basiswaarde die garandeert dat je kinderen niet van hun ouders kunt scheiden, onderuit zou halen. Je zou verwachten dat eender welke president die basiswaarde zou verdedigen en respecteren. Niet dus."

Gisteravond laat kondigde Mitch McConnell, de leider van de Republikeinen in de Senaat, aan dat er wordt gewerkt aan een oplossing voor het scheiden van kinderen van hun ouders.