In 2023 werd 87 procent van alle muziek in België verkocht via streams en downloads. Vorig jaar bracht streaming in ons land voor de eerste keer meer dan 100 miljoen euro op. Spotify en aanverwanten zijn dus de koningen van de muziekwereld.

Daarom is het zo opvallend dat de Britse muziekwinkelketen HMV, de afkorting voor His Master’s Voice, forse uitbreidingsplannen heeft. In november vorig jaar opende HMV al een winkel in het Wijnegem Shopping Center. Op vrijdag 12 april opent de keten een tweede Belgische vestiging in het shopping center City 2 in de Nieuwstraat in Brussel. Er zal plaats zijn voor popcultuurproducten, zoals figuurtjes en verzamelobjecten van populaire series en muziekgroepen, maar ook voor 6.000 verschillende vinylplaten en 8.000 verschillende cd’s.

LEES OOK. Legendarische Britse muziekwinkel start Europese veroveringstocht in ons land, en dat is geen toeval

“We halen ongeveer de helft van onze inkomsten uit merchandise. De andere helft van onze omzet komt uit de verkoop van platen en cd’s”, zegt Phil Halliday, directeur van HMV. “Onze winkel in Wijnegem heeft de verwachtingen in de eerste maanden helemaal ingelost voor de verkoop van vinyl en popcultuurproducten. Alleen de verkoop van cd’s was iets minder omdat we eerlijk gezegd een beetje duurder waren dan de concurrentie, die zich op een boogscheut van onze winkel bevindt (Halliday doelt op Fnac, red.). Maar we voeren nu promotieacties voor cd’s zodat ook de cd-verkoop aanzwengelt.”

Take That

Maar is de cd-verkoop nog te reanimeren? In 2018 verdiende de Belgische muziekindustrie 21 miljoen euro met de verkoop van cd’s. In 2023 schoot daar nog 5,8 miljoen euro van over. “Maar in vergelijking met 2022 is de cd-verkoop gestabiliseerd”, zegt Olivier Vandeputte, directeur van de Belgian Recorded Music Association (BRMA), de organisatie die de Belgische muziekindustrie vertegenwoordigt.

“Wie nu nog cd’s koopt, zal daar wellicht niet zo snel mee stoppen. De grote terugval is eruit. Een cd is ook iets praktischer dan een plaat. Je kan hem makkelijker opbergen en hij verslijt doorgaans minder snel.”

In het Verenigd Koninkrijk is de omzet uit de cd-verkoop vorig jaar voor het eerst in twee decennia gestegen, weliswaar slechts met 2 procent. De meest verkochte cd was daar This life, een comebackalbum van de Britse groep Take That. 127.000 Britten kochten dat nieuwe album vorig jaar op cd. Het is wellicht niet toevallig dat de meest verkochte cd van een groep komt, waarvan de hoogdagen samenvielen met die van het cd-tijdperk.

Nieuwe winkels in Antwerpen

“Toch zien we dat cd’s ook steeds meer ingang vinden bij een jonger publiek”, zegt Phil Halliday. “Dat komt omdat veel mensen graag nog een product in hun handen hebben, en de cd veel goedkoper is dan een vinylplaat. We zien veel potentieel in het schijfje en willen nieuwe winkels openen waar we cd’s en vinylplaten aanbieden. We zoeken naar locaties in Gent en in het centrum van Antwerpen.”

Of er een echte revival van de cd komt, zal dit en de volgende jaren nog moeten blijken in de cijfers. Voor vinylplaten is die comeback al een tijdje bezig. In 2018 verdiende de Belgische muziekindustrie 5,5 miljoen euro met vinylverkoop. In 2023 is dat opgelopen tot bijna 9 miljoen euro. De West-Vlaamse ondernemer Patrick Hanssens heeft flinke uitbreidingsplannen met zijn platenwinkelketen GenX.

“We hebben in 2022 een eerste winkel in Kortrijk opgestart. Op 1 mei openen we een winkel in Gent, en we zoeken nu een pand in Antwerpen”, zegt Patrick Hanssens. “Ook Leuven, Brussel, Rijsel en Parijs staan op ons lijstje. De populariteit van vinyl is sterk toegenomen, ook bij jongeren. Onlangs vroeg een 16-jarige jongen in mijn winkel waarom drie platen van Kraftwerk respectievelijk 35, 60 en 125 euro kostten. Ik legde uit dat die van 125 euro een grote verzamelwaarde had. Hij nam zijn spaarcenten boven en kocht de plaat van 125 euro. Om maar te zeggen, vinyl leeft écht.”

In de winkels die Gen X opent, is ook plaats voor een koffiebar met honderd zitplaatsen, een terras en muziekboeken. Cd’s zijn er niet. “Daar geloof ik niet meer in”, zegt Patrick Hanssens.

Nichemarkt

In een nichewinkel als Rocking Bull, die zich op het hardere genre richt en die vestigingen heeft in Antwerpen en Hasselt, zijn cd’s wel nog populair. “De cd-verkoop stijgt bij ons elk jaar een beetje omdat ons publiek graag nog iets in handen heeft en omdat metalfans trouw zijn aan hun genre”, zegt Luc Swaenen, zaakvoerder van Rocking Bull. “Streamingdiensten zoals Spotify zijn voor ons eerder een zegen. Nu kan je eerst uitgebreid luisteren naar wat je koopt, zodat je geen geld verspeelt aan een cd die toch niet je ding blijkt te zijn.”