Direct naar artikelinhoud
Psychiatrie

Minister bestelt onderzoek naar mogelijke wanpraktijken bij Levanta in Zelzate

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block.Beeld BELGA

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) heeft de Vlaamse Zorginspectie gevraagd om een onderzoek in te stellen naar de hoogbeveiligde psychiatrische afdeling Levanta in Zelzate. Dat heeft de minister bevestigd aan onze redactie.

Verschillende anonieme bronnen trekken vandaag in De Morgen aan de alarmbel over het beleid in Levanta, de streng beveiligde forensische eenheid voor geïnterneerde vrouwen in het psychiatrisch centrum Sint Jan-Baptist in Zelzate. Volgens hen worden de rechten van de geïnterneerde vrouwen die daar verblijven massaal geschonden. 

Minister De Block heeft beslist de zaak met spoed te laten onderzoeken. De Vlaamse Zorginspectie zal haar rapport dan overmaken aan De Block en haar Vlaamse collega van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V). Wanneer het rapport er komt, is niet duidelijk, maar volgens de minister "wordt er spoed achter gezet".

In een gezamenlijke reactie zeggen de Zorginspectie en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid dat de betrokken dienst van het psychiatrisch centrum "op zeer korte termijn" uitgenodigd wordt voor een onderhoud. "Zorginspectie zal nadien ter plekke gaan om een gerichte inspectie te kunnen doen, op basis van de uitleg en de pijnpunten die naar boven komen tijdens het gesprek met de instelling. Er zal ook een overleg met de ombudsman en Zorginspectie en Zorg en Gezondheid plaatsvinden. Hij gaat ter plekke praten met de ombudsverantwoordelijke."

Volgens de Zorginspectie blijkt uit eerdere inspectievaststellingen dat "er inderdaad een spanningsveld bestaat tussen de behandelvisie en de patiënten- en mensenrechten". In maart 2016 werd een inspectieverslag opgesteld na een inspectie van het hele ziekenhuis, een inspectie in het najaar van 2016 kwam er naar aanleiding van een klacht van de dienst Levanta.

'Er bestaat inderdaad een spanningsveld tussen de behandelvisie en de patiënten- en mensenrechten'
Zorginspectie en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid

Begin 2017 zette de Vlaamse overheid de eerste stappen naar een afgestemd kader rond forensische psychiatrische zorg. "Daarin is uiteraard ook specifieke aandacht voor vrijheidsbeperking en dwangmaatregelen, die rekening moeten houden met de mensen- en patiëntenrechten", zegt het Vlaams Agentschap nog.

Uit cijfers van het centrum zelf blijkt dat er in Levanta vorig jaar 831 afzonderingen waren voor een groep van 18 à 19 vrouwen. Dat zijn er gemiddeld meer dan twee per dag. Ter vergelijking: in FPC Gent, waar 264 geïnterneerde mannen verblijven, waren er datzelfde jaar 146 afzonderingen. Dat zijn er 0,4 per dag voor een populatie die dertien keer groter is. Ook het aantal agressie-incidenten ligt er hoog. 

Onder de mat geveegd

Parlementslid Karin Jiroflée (sp.a) reageert verbolgen op het nieuws over de afdeling in Zelzate. Volgens haar worden mededogen en menselijkheid onder de mat geveegd, als verantwoordelijken schermen met "behandelingsmethoden gebaseerd op wetenschappelijke principes". 

Jironflée wil dat De Block meer doet dan een onderzoek bevelen. "De wetgeving inzake geïnterneerden moet ook voor een verblijf in psychiatrische instellingen bijgetimmerd worden, zodat de menselijkheid even belangrijk wordt als de 'vermeende' wetenschappelijkheid", zegt ze. "We moeten de resultaten van het onderzoek niet afwachten om in actie te schieten. Het gaat hier duidelijk om ernstige schendingen die al geruime tijd bezig zijn." Ze dringt bij De Block aan op een basiswet voor geïnterneerden in een psychiatrisch centrum. 

Lees ook: Levanta in Zelzate toont aan hoe gebrekkig het juridisch kader is voor geïnterneerden