Direct naar artikelinhoud
giro d'italia

Israëliërs kijken raar op van de Giro die vandaag start in Jeruzalem

Wielerploeg EF Education First-Drapac Cannondale tijdens de presentatie in Jeruzalem.Beeld EPA

In Jeruzalem zijn donderdag de wielerploegen gepresenteerd die vrijdag aan de 101ste Giro d’Italia beginnen. Dat Israël nog niet bepaald een wielerland genoemd kan worden, blijkt wel uit de reacties op het Safraplein. "Is het een festival?"

Alsof ze tot een octopus behoren, zo spreiden de tentakels van de Giro d’Italia zich donderdagmiddag uit over het centrum van Jeruzalem. Wegen worden afgezet, podia opgericht, dranghekken geplaatst, tenten opgetrokken, kabels gelegd. La Grande Partenza, voor het eerst buiten Europa, is nabij.

Epicentrum van wat de organisatoren eendrachtig de Giromania noemen, is het podium op het Safraplein, waar de teams zich straks op de openingsceremonie zullen presenteren onder een grote roze boog, op een roze loper. Je zou het de wielervariant van pinkwashing kunnen noemen, volgens sceptici een strategie waarmee Israël schending van mensenrechten maskeert door zich als homovriendelijke natie te presenteren, maar daar nu het fietsfeest voor zou aanwenden.

De voorstelling van Team Sunweb.Beeld AFP

"Is het een festival?"

In een wielerland dat hooguit nog in wording is – in het straatbeeld van de stad zijn de schaarse tweewielers vooral elektrisch aangedreven vouwfietsen - laat het circus van de Giro zich lastig doorgronden, leert een aselecte steekproef in de buurt. Lihi staart bedachtzaam door haar paarse zonnebril naar de taferelen. "Is het een festival?" Een bebaarde man met een keppeltje op het hoofd beent het plein over. "Er wordt iets gevierd, ja."

Misschien is de aard van het evenement wel doorgedrongen tot een winkel met Bijbelse artikelen in de aanpalende straat. Een Nederlandse vlag hangt aan de pui; de moeder van de eigenaar komt uit Friesland. Zijn uitleg: "Een hardloopwedstrijd." Blij is hij er niet mee. Trein en bus rijden morgen niet. "Dat is slecht voor de handel."

De totale kosten van het evenement komen uit op 27,6 miljoen. Het gros is afkomstig van een filantroop, de Canadese vastgoedmiljardair Sylvan Adams

De autoriteiten laten zich het feestgedruis niet ontnemen. Liefst drie ministers – die van Cultuur en Sport, Toerisme en Jeruzalem en Erfgoed – kwamen deze week naar het Waldorf Astoria-hotel, de verzamelplek van de organisatie, om hun aanhankelijkheid te betuigen aan het grootste sportevenement ooit op Israëlische bodem. Het biedt hun land, vol historische plekken en bijzonder landschap, ongekende exposure. De Giro wordt in 198 landen uitgezonden. De hoop is gevestigd op één miljard kijkers. De regering droeg 7 miljoen euro bij.

De totale kosten van het evenement komen uit op 27,6 miljoen. Het gros is afkomstig van een filantroop, de Canadese vastgoedmiljardair Sylvan Adams; hij flankeerde glunderend de bewindslieden. Zijn ambitie is het "vaak kwaadaardige" beeld van het land, waar hij inmiddels is gaan wonen, bij te stellen tot de werkelijkheid zoals hij die beleeft: een "open, tolerante, vrije en veilige samenleving". Minister van Cultuur en Sport Miri Regev noemde hem een ‘echte zionist’.

Veiligheid

Van een enorm arsenaal aan veiligheidsmaatregelen is donderdag weinig te merken. Voor het podium lopen drie militairen met uzi’s voor de borst en twee agenten met pistolen op de heup. De eerste helikopters maken hun rondjes boven de stad. Plaatsvervangend commissaris Zohar Dvir verzekerde dat het politieapparaat er klaar voor is. Er zijn negen maanden van voorbereiding in gestoken, er zijn vierduizend agenten op de been. "We kunnen de veiligheid van de renners en de toeschouwers garanderen. We hebben overal een antwoord op."

'Ik denk dat we allemaal wel weten waarom we hier zijn. Geld ja, ik zou het anders ook niet weten'
Wout PoelsWielrenner

De deelnemende ploegen ondergaan de logistieke verwikkelingen van het retourtje Israël gelaten. Van elk team, achtkoppig, zijn 32 fietsen ingevlogen, vergezeld van extra reservewielen, eigen gereedschap en voeding. De vroege rustdag op maandag voor de terugkeer van Israël naar Sicilië wordt op de koop toe genomen. Voor trainingen zijn drie routes buiten de stad aangewezen – van het strak zetten van de spieren tijdens een rondje om de Tempelberg kan geen sprake zijn. Girowinnaar Tom Dumoulin ontmoette al blikken vol bevreemding toen hij in zijn eentje de oude stad inreed.

De renners houden zich ver van de politiek, al verklaarde Giro-baas Mauro Vegni donderdag nog dat het ieder vrij staat zijn mening te uiten. De grootste namen in het peloton, viervoudig Tour de France-winnaar Chris Froome en Dumoulin, beperkten zich tot de vreugde van het fietsen. Froome hoopte op de doorbraak van jonge renners. Dumoulin had tijdens zijn training veel uitnodigende weggetjes gezien. Wout Poels, die Froome de komende weken gaat assisteren: "Ik ben hier om te fietsen, ik houd me liever buiten dat politieke gedoe. Ik denk dat we allemaal wel weten waarom we hier zijn. Geld ja, ik zou het anders ook niet weten." Een woordvoerder van de Nederlandse ploeg Lotto-Jumbo beklemtoonde dat de aanwezigheid van de ploeg allerminst een politieke stellingname betekent. "We koersen waar de kalender ons brengt."

Aan het begin van de avond verzamelen zich zo’n duizend debuterende tifosi voor het podium. Ze juichen voor de eerste fietsploeg van het land, de Israel Cycling Academy, die als eerste de loper betreedt. Roze vlaggen wapperen, roze ballonnen stijgen op – Giromania op pleinniveau.

De willekeurige raadpleging van voorbijgangers heeft dan al succes geboekt. "Ja, de Giro begint!" Het echtpaar Josephine en Nico Meijer uit Nederland combineert deze dagen een bezoek aan hun dochter die hier woont met het bijwonen van de wedstrijd. Achterblijvers hebben hun bestelling al geplaatst: een kennis wil sokken van de Giro, hun zoon een shirt.