Gazaanse burgers ontvluchten Rafah na een evacuatiebevel van Israël.© REUTERS

Israël schiet voorstel tot staakt-het-vuren af na goedkeuring Hamas: offensief op Rafah begonnen

Israël is een versnelling hoger geschakeld in zijn offensief op de stad Rafah, in het zuiden van de Gazastrook. Nochtans meldde Hamas maandagavond akkoord te gaan met een Egyptisch voorstel tot een staakt-het-vuren, maar dat voorstel werd na enig beraad afgeschoten wegens “ver verwijderd van de Israëlische eisen”.

mts
Bron: Reuters, Al Jazeera, The Times of Israel

Nadat de vredesonderhandelingen tussen Israël en Hamas in Caïro op een sisser leken uit te draaien, en net nu Israël in volle voorbereiding is voor een offensief op de stad Rafah – waar Palestijnse burgers worden aangemaand te vertrekken – liet Hamas maandagavond aan Egyptische en Qatarese bemiddelaars weten dat het hun voorstel voor een staakt-het-vuren in de Gazastrook aanvaardt.

LEES OOK. LIVE GAZA. Volg hier het nieuws over de oorlog in de Gazastrook en spanningen in het Midden-Oosten

Het nieuws ging rond als een lopend vuurtje, en werd ook in de Gazastrook op gejuich en gedans onthaald. Even leken de wapens te mogen rusten, voor het eerst sinds de gevechtspauze van 24 tot 30 november vorig jaar. Maar al snel werd duidelijk dat het voorstel waarmee Hamas akkoord is gegaan niet hetzelfde voorstel is waarvoor Israël eerder groen licht had gegeven.

Spelletjes en trucjes

Wat de precieze voorwaarden van de wapenstilstand zijn, is niet officieel bekendgemaakt. Hamas-official Taher al-Nono zegt evenwel tegen Reuters dat het akkoord een staakt-het-vuren, een heropbouw van Gaza, de terugkeer van ontheemde burgers en een gevangenenruil omvat. Het akkoord zou ook uit drie fases bestaan die elk 42 dagen zouden duren. In de eerste fase zou de wapenstilstand beginnen, samen met een Israëlische terugtrekking uit de zogeheten ‘Netzarim-corridor’, een passage waarmee Israël Noord- van Zuid-Gaza scheidt. De tweede fase zou de definitieve stopzetting van de militaire operaties inhouden, en de volledige terugtrekking van Israëlische troepen uit Gaza. In de derde fase zou er een einde komen aan de blokkade van Gaza.

Een anonieme Israëlische functionaris zei tegen het nieuwsagentschap Reuters dat Hamas een “afgezwakt” voorstel aanvaard heeft dat voor Israël niet acceptabel is. “Dit lijkt een list die bedoeld is om Israël te framen als de partij die een deal weigert”, aldus de Israëlische bron. Ook de Israëlische minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir, een van de radicaalste leden van Benjamin Netanyahu’s regering, had het over “spelletjes en trucjes”. De enige manier om die te beëindigen, is volgens Ben Gvir een “onmiddellijk bevel om Rafah te veroveren, de militaire druk te verhogen en Hamas te verpletteren”. Het is bekend dat een volledige terugtrekking voor Israël de voorbije tijd onaanvaardbaar was, aangezien het land dan het einddoel – Hamas vernietigen – niet zou kunnen volbrengen.

Om iets voor halftien (Belgische tijd) volgde een officieel njet van het kabinet van premier Netanyahu. Volgens een verklaring is het laatste aanbod van Hamas tot een staakt-het-vuren “ver verwijderd van de eisen van Israël”. Het Israëlische oorlogskabinet heeft unaniem besloten om door te gaan met een operatie in Rafah “om militaire druk uit te oefenen op Hamas, met als doel vooruitgang te boeken bij de bevrijding van de gijzelaars en andere oorlogsdoelen”, aldus het kabinet.

LEES OOK. Israël maakt zich klaar voor aanval op Rafah, wereld kijkt angstig toe: “Zal massaal veel burgerdoden veroorzaken”

Minstens twaalf doden

Getuigen en Palestijnse veiligheidsbronnen beschreven hoe Rafah in de nacht van maandag op dinsdag het toneel was van zeer intense aanvallen. Het Israëlische leger maakte bekend dat het bombardementen in het oosten van de stad uitvoert, maar beweerde dat het Hamas-doelen treft.

© Anadolu via Getty Images

Bij de Israëlische aanvallen werden ’s nachts minstens twaalf mensen gedood in Rafah, volgens Palestijnse media. Een Israëlische aanval op een huis in het oosten van Rafah doodde vier mensen, meldde het Palestijnse Informatiecentrum. Volgens het Palestijnse persbureau Wafa heeft het Israëlische leger vijf mensen gedood door een huis in het westen van Rafah te bombarderen. Een plaatselijk ziekenhuis bevestigde dat de lichamen van vijf doden werden binnengebracht. Het Israëlische leger heeft ook minstens drie mensen gedood, onder wie een kind, toen het een ander huis raakte in het westen van Rafah.

De omroep van Hamas meldde daarnaast dat Israëlische tanks de grensovergang van Kerem Shalom, dicht bij Rafah, op tweehonderd meter afstand beschoten. Volgens verschillende mediaberichten rukten Israëlische troepen daarna op naar de grensovergang. De Israëlische journalist Barak Ravid zei dat het Israëlische leger van plan was om de controle over de Palestijnse zijde van de grensovergang tussen Egypte en de Gazastrook over te nemen. Bronnen in Egypte en binnen Hamas zeiden dan weer dat de Israëli’s aan Egypte meldden dat ze zich zouden terugtrekken wanneer hun “beperkte operatie” afgelopen is.

De gewapende vleugel van de radicale Palestijnse groepering Islamitische Jihad vuurde ondertussen vanuit Gaza raketten af op het zuiden van Israël, zo maakte ze zelf bekend. “We hebben gemikt op Sderot, Nir Am en vestigingen nabij Gaza.” Israël kon twee raketten richting Sderot onderscheppen, een derde kwam in een leeg gebied terecht.

STANDPUNT. Conflicthaarden in Oekraïne en Israël: we staan erbij en kijken ernaar

Verder onderhandelen

VN-secretaris-generaal Antonio Guterres waarschuwde dinsdag dat een grondoffensief in Rafah “onaanvaardbaar” is. Hij riep Israël en Hamas op om meer moeite te doen om tot een akkoord te komen.

Israël stuurt alvast wel een team van onderhandelaars naar Caïro om bemiddelingsgesprekken te blijven voeren en een deal uit de brand te slepen die wél voldoet aan de eisen van Israël. Ook het Qatarese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft aangekondigd dat het dinsdagochtend een delegatie naar de Egyptische hoofdstad Caïro zal sturen voor verdere onderhandelingen tussen Israël en Hamas.

In een persbericht heeft Hamas laten weten dat het bij zijn eisen blijft die opgenomen zijn in het voorstel dat de Palestijnse radicale groepering maandag goedgekeurd had.