De fietsvergoeding: zo levert jouw rit naar het werk geld op

De fietsvergoeding bestaat al sinds 2009. Het was een manier om werknemers aan te moedigen om vaker de fiets te nemen voor het dagelijkse woon-werkverkeer. Het doel: duurzaamheid bevorderen en de gezondheid stimuleren. "Het werd opgevat als een soort van aanmoedigingspremie voor werknemers om vaker met de fiets naar het werk te rijden", legt Veerle Michiels van HR-bedrijf SD Worx uit.

De fietsvergoeding uit 2009 was een facultatieve vergoeding. Met andere woorden: werkgevers waren niet verplicht om ze aan te bieden. Je krijgt 0,35 euro per kilometer die je fietst tussen je woning en je werkplek. "Elke sector koos zelf of ze deze fietsvergoeding aanbieden of niet."

Sinds 1 mei 2023 zijn werkgevers wettelijk verplicht om een fietsvergoeding toe te kennen. "De Nationale Arbeidsraad voerde toen een bijkomende veralgemeende fietsvergoeding in. Eentje die de werkgever wel verplicht moet aanbieden aan haar werknemers. Zo'n algemene verplichting bestond wel al voor wie met de trein of ander openbaar vervoer (tram, bus, metro, waterbus) pendelt. Maar voor de fiets was die nieuw."

Het bedrag van deze veralgemeende fietsvergoeding ligt met 0,28 euro per kilometer wel lager dan die van de oudere facultatieve fietsvergoeding.

Heeft elke werknemer altijd recht op een fietsvergoeding? "Niet altijd. Wanneer de fietsvergoeding al vervat zat in een collectieve arbeidsovereenkomst die de werkgever moet volgen, blijven die bestaande afspraken gelden. Wanneer daar bijvoorbeeld in staat dat de fietsvergoeding niet geldt voor wie al een bedrijfswagen ter beschikking heeft, heb je er geen recht op. Dat geldt trouwens sowieso bij de veralgemeende fietsvergoeding. Deze moet niet toegekend worden aan wie een bedrijfswagen ter beschikking heeft. Het is het een of het ander", voegt Veerle Michiels toe. 

De veralgemeende fietsvergoeding biedt ook aantrekkelijke financiële voorwaarden. "Zo ben je bijvoorbeeld vrijgesteld van socialezekerheidsbijdragen en van belastingen. De voorwaarde is uiteraard wel dat je de fietsvergoeding enkel toekent per effectieve getrapte woon-werkkilometer. Weet wel dat er een maximumbedrag geldt van 3.500 euro per jaar. Dit maximum geldt trouwens ook voor de facultatieve fietsvergoeding." 

Je kan er ook voor kiezen om een deel van je traject van en naar het werk al fietsend af te leggen. "Bijvoorbeeld enkel tot aan het station, of enkel tijdens de zomermaanden."

Naast de financiële voordelen zijn ook duurzaamheid en gezondheid voor veel mensen een motivatie om de fiets naar het werk te nemen. "We merken een verschuiving naar een duurzamer en flexibeler woon-werkverkeer. Het biedt werknemers ook meer keuze en meer vrijheid, terwijl het tegelijkertijd bijdraagt aan een groenere planeet. Goed voor je portemonnee, het milieu én je mentaal welzijn." 

Sommige werknemers kiezen ervoor om te voet naar het werk te gaan. Heb je dan ook recht op een wandelvergoeding? "Ja toch wel, die bestaat ook, maar die is niet wettelijk verplicht. Elke werkgever is dus vrij om een vergoeding aan te bieden voor elke gestapte kilometer naar het werk. Dit kan echter niet vrij van socialezekerheidsbijdragen, in tegenstelling tot de fietsvergoeding."

"De wandelvergoeding maakt trouwens sinds 2022 ook deel uit van het federale mobiliteitsbudget, dat inzet op duurzame mobiliteit. Ze bedraagt evenveel als de facultatieve fietsvergoeding: je ontvangt 0,35 euro per effectief gestapte kilometer. Voordeel is dat de wandelvergoeding binnen dit specifieke kader wél geniet van een vrijstelling van bijdragen", besluit Veerle Michiels.