Aan tafel

Het is een iconische foto, Dries van Agt en Hans Wiegel in 1977. De PvdA, op de toppen van haar populariteit, stelde zich onmogelijk veeleisend op. De kopstukken van CDA en VVD vonden elkaar onder het gedempte licht in een Haags restaurant. Koffiekopjes, halflege wijnglazen, een obligaat bloemetje, een kaars, meer was niet nodig. Aan tafel hadden ze elkaar gevonden.

Toen vorige zomer duidelijk werd dat D66 en ChristenUnie samen in een kabinet zouden moeten, gingen de onderhandelaars samen eten. Behalve dat dat toch moet, en je ervan kunt genieten, ben je ook een tijd samen. Dat geeft kans om elkaar te leren kennen, af te tasten, sfeer te maken. Wat een goed idee dus van die dominee ergens in Groningen, om een plek te organiseren waar je geloofsgesprekken kunt voeren aan tafel (Nederlands Dagblad 21 maart). Een meer bijbelse setting is bijna niet denkbaar. In de Bijbel wordt veel gegeten. De maaltijd staat voor ontmoeten, verbinden, delen, vieren. De eeuwen door leven christenen op wijn en brood en aan het einde der tijden staan uitgelezen gerechten en rijpe wijnen te wachten.

In onze eetcultuur zijn tijd en aandacht ver te zoeken. Iedereen is druk – je durft het bijna niet te zeggen als dat soms meevalt – en de horloges zijn moeilijk gelijk te zetten. Het eten moet snel klaar, gauw op en weer weg. In de winkelstraten winnen zout, vet, veel en gemakkelijk het van gezond. Wat een contrast met hoe een maaltijd kan zijn – misschien wel: bedoeld is. Eten moet je samen doen aan tafel. Vrolijk gedekt, geen haast, smartphones weg. Niet met een bord op schoot voor de tv, zwijgend, ieder voor zich. De maaltijd verdient prioriteit in de agenda. Net zoals gezonder eten de overheid meer een zorg mag zijn. Hef accijns op de vette hap, stel wettelijke normen voor zout – doe iets om de perverse prikkel te doorbreken dat ongezond altijd het goedkoopste is. Wat een zegen is het al dat kookboeken en (tv-)koks steeds meer tips aanbieden voor alledaags, gezond en makkelijk eten.

Niet dat succes gegarandeerd is aan de maaltijd. Van Agt had nog zo vaak met PvdA-leider Joop den Uyl kunnen gaan eten, dát kabinet was er niet gekomen. Net zo min als elke familieruzie met een tv-camera oplosbaar is of elk huwelijk te redden met een marriage course. Ook een geloofsgesprek aan tafel brengt je misschien niet dichter bij elkaar. Het kan wel openheid geven. Aarde toebereiden, om later nog eens te laten merken hoe hoog het je zit. Aan wie Hem volgen wil, deelt Hij zichzelf als voedsel uit. Het blijft ‘zonde’ als mensen met minder genoegen lijken te nemen. Maar voor geloof is geen succesrecept. Het is de Heer zelf die met wijd open armen de plaatsen aan tafel wijst.