Copyright 2019 The Associated Press. All rights reserved

Messen slijpen voor "May Day": kondigt de Britse premier vandaag haar ontslag aan?

Zijn de dagen van de Britse premier May nu geteld of niet? Wanneer kondigt ze haar vertrek aan uit de politieke boksring waarin ze al zoveel uppercuts heeft gekregen? Niemand weet dat behalve de premier zelf. Maar steeds meer waarnemers wedden op een aankondiging vandaag. 

"Het voelt als dé dag", zei de BBC-journalist vanmorgen voor de deur van Downing Street 10, waar arbeiders aan het werk zijn. "Misschien zijn ze de sloten aan het vervangen", zegt de reporter lakoniek. Premier May zelf verblijft thuis in het dorpje Sonning. Alleen zij en haar echtgenoot weten wat er straks zal gebeuren. De premier is al zo vaak politiek dood verklaard dat niemand het nog durft te voorspellen. Toch hebben een aantal gebeurtenissen van de voorbije dagen de kans vergroot dat premier May wellicht vandaag of ten laatste zondag haar vertrek zal aankondigen.

Downing Street 10, de ambtswoning van de Britse premier
Copyright 2019 The Associated Press. All rights reserved

Druk vanuit haar achterban

De strop om de nek van de premier is zonder twijfel haar zogenoemde Withdrawal Bill. Dat is de wet die nodig is om het brexitakkoord om te zetten in Britse wetgeving. Om oppositiepartij Labour over de brug te krijgen, heeft de premier zeer veel toegevingen gedaan, ze heeft zelfs beloofd om een tweede referendum toe te laten. Die wijzigingen zijn bijzonder slecht onthaald door de brexitvoorstanders in haar partij en haar regering. Maar ook Remainers willen dat ze snel opstapt om de schade voor de partij te beperken. 

Mays trouwe minister Andrea Leadsom diende woensdagavond haar ontslag in. Ook heel wat andere kabinetsleden zijn zeer ongelukkig met de gang van zaken. Gisteravond waarschuwden minister van Buitenlandse Zaken Jeremy Hunt en minister van Binnenlandse Zaken Sajid Javid de premier om het niet tot een stemming over de Withdrawal Bill te laten komen. Die ministers zouden haar pols helemaal hebben omgewrongen. Intussen is de publicatie van de Bill, die voor vandaag was voorzien, uitgesteld. Wellicht komt de stemming er helemaal niet.

Hardliners staan klaar met geslepen messen

Zelfs wanneer premier May toch niet zou luisteren naar al die waarschuwingen en wanhoopskreten uit haar eigen achterban, dan wacht haar straks de politieke doodsteek bij het machtige 1922 Committee. Dat is het brexitgezinde comité binnen de Conservatieve partij dat vorig jaar al eens geprobeerd heeft om de premier af te zetten met een vertrouwensstemming. Die vertrouwensstemming kan maar één keer per jaar georganiseerd worden, maar het comité zou nu een motie aankondigen om die regel te wijzigen. Vanmorgen heeft de premier een gesprek met voorzitter Graham Brady. Brady laat straks dus de keuze aan May: zelf opstappen of zich laten afzetten.

(lees voort onder foto)

Premier May en haar echtgenoot
Copyright 2019 The Associated Press. All rights reserved

De kelk leegdrinken

Dat de premier opstapt, lijkt nu onafwendbaar. Ook alle Britse kranten zetten het op hun voorpagina, flink contrasterend met een foto van de premier en haar echtgenoot, die gisteren gingen stemmen voor Britse Europarlementsleden die niet eens zullen zitten na de brexit. 

May zal wel de kelk tot de bodem moeten leegdrinken. Waarnemers verwachten dat ze haar vertrek zal aankondigen voor 10 juni. Dat betekent dat ze eerst nog de Amerikaanse president Trump zou ontvangen op 4 juni en de herdenking van D-Day nog zou leiden op 9 juni. Daarna zou een nieuwe voorzitter van de Conservatieve partij worden verkozen, die ook de nieuwe premier zou worden, misschien lukt dat tegen het einde van juli. 

Medewerkers van de premier zijn bezorgd om de psychische weerbots die ze zal voelen na haar ontslag. "Voor een plichtsbewuste politica als Theresa May is dit een zeer zware opdoffer. Ze heeft zich volop ingezet voor haar doel: een ordelijke brexit. Ze zou maar best die tunnelvisie aanhouden en haar nederlaag ook stap voor stap verwerken", klinkt het. 

Maar ook de Britse burgers zijn nog niet aan het eind van het politieke drama dat begon toen oud-premier David Cameron het brexitreferendum drie jaar geleden uitschreef en verloor. Wie zal May opvolgen? Komt er een harde brexit? Het Verenigd Koninkrijk blijft - excuus voor het cliché - meer dan eens verdeeld achter. 

Meest gelezen