Theresa May is niet enkel een moedige doorzetter, maar toch vooral een tragische politieke figuur
Koen Vidal is commentator bij De Morgen.
In Londen betoogden zaterdag 700.000 mensen tegen de brexit, de grootste manifestatie in Groot-Brittannië sinds de protesten tegen de Irak-oorlog in 2003. Onder de deelnemers: veel jongeren die in 2016 niet eens mochten stemmen en die verontwaardigd zijn omdat de oudere generaties hen een toekomst in de Europese Unie ontzegden.
Als er 700.000 mensen op de stoep staan, is dat toch wel een politiek signaal en doet een premier beter de moeite om even naar die mensen te luisteren. Niet zo Theresa May, die aan het massaprotest welgeteld één zinnetje besteedde: “Er zal geen tweede referendum komen, de mensen hebben op 23 juni 2016 voor de brexit gestemd.”
Daarmee maakt May voor de zoveelste keer duidelijk dat ze niet enkel een moedige doorzetter is, maar toch vooral een tragische politieke figuur. Haar geloofwaardigheid is gebaseerd op een verhaal dat met de dag minder geloofwaardig wordt. May maakt zich sterk dat ze haar land zonder kleerscheuren uit de Europese Unie kan onderhandelen, maar het wordt steeds duidelijker dat dat onmogelijk is.
De geloofwaardigheid van May is gebaseerd op een verhaal dat met de dag minder geloofwaardig wordt
Zo hoopt de premier op de een of andere manier een speler te kunnen blijven in een Europese vrijhandelszone, maar dan zonder de ‘bureaucratische’ regels van de EU. Een onzinnige redenering, want dat vrije verkeer van goederen, personen en diensten is nu eenmaal enkel mogelijk met een hele reeks regels waarover alle lidstaten het eens zijn. May wil de voordelen van Europa, zonder de lasten en de verantwoordelijkheden: that’s not gonna happen.
Maar er is nog een andere reden waarom Mays positie onhoudbaar wordt. Ze weet heel goed dat de frustraties van veel Britten alleen opgelost kunnen worden op Europees niveau. ‘Take back control’ eisten miljoenen Britten in 2016. Een terechte verzuchting, want je kunt inderdaad niet zeggen dat onze nationale politici de jongste jaren greep kregen op fenomenen als de bankensector, de klimaatverandering, de migratie en globale spelers als Facebook, Google en Amazon.
Omdat ze zich vastgereden heeft in haar politiek dogma kan May zich zelfs niet meer laten leiden door haar gezond verstand
Maar laat net dat een argument zijn om meer werk te maken van de Europese Unie. Ze is de enige instelling die voldoende kritische massa heeft om ons te beschermen tegen de uitwassen van de globalisering.
May weet dat maar al te goed, maar omdat ze zich vastgereden heeft in haar politiek dogma kan ze zich zelfs niet meer laten leiden door haar gezond verstand.
Dat betekent dat de onvrede en de onrust over de brexit de komende weken en maanden nog zullen toenemen en dat de spanning op dit dossier onhoudbaar wordt. Het goede nieuws is dat de kans met de dag reëler wordt dat de Britten gewoon bij de club blijven.