De grootste uitdaging van Maggie De Block: een positief migratieverhaal uit te dragen
Een grote trendbreuk op migratie? Die komt er niet. Maar met de quota aan het asielloket en de opvangcapaciteit voor vluchtelingen erft Maggie De Block (Open Vld) twee symbooldossiers waarmee ze snel het verschil kan maken.
De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) stapte maandag af van het quotum van 50 asielaanvragen per dag, dat voormalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA) had ingesteld. Voortaan werkt de dienst in functie van de beschikbare capaciteit, waardoor er wellicht meer aanvragen per dag kunnen worden verwerkt. Weliswaar zonder een formele richtlijn van de regering, maar in de praktijk is de omslag een feit. Maandag werden al 116 aanvragen geregistreerd.
“Intussen bekijken we hoe we de registratieprocedure nog kunnen inkorten, zodat we de asielaanvragen sneller kunnen verwerken”, zegt woordvoerder Geert De Vulder. “De minister heeft gevraagd om zo snel mogelijk een oplossing voor te stellen.” Het zou kunnen dat de achterstand tegen het einde van de week is weggewerkt.
Departement in crisis
Veel harder kan Maggie De Block (Open Vld) er niet in vliegen. Toen ze afgelopen weekend de bevoegdheden van Francken overnam, spaarde ze de kritiek op zijn migratiebeleid niet. “Ik tref een departement in crisis aan”, zei ze onomwonden. Ze beloofde orde te scheppen in de chaos. In haar ogen gaat ons land voor een streng, maar humaan migratiebeleid. De Block: “Dat menselijke aspect was Francken blijkbaar uit het oog verloren.”
Het vervagen van de limiet op de asielaanvragen is de eerste stap naar een belangrijke symbolische overwinning. Eentje die De Block relatief makkelijk kan binnenhalen. Toen Francken hem introduceerde, zei De Vulder al dat het om “een politieke keuze” van de staatssecretaris ging. De administratie kon gerust meer aanvragen aan. Ook coalitiepartner CD&V vond het opgelegde quotum maar niets.
Nu de regering het VN-migratiepact steunt, is het voor De Block belangrijk een positief migratieverhaal uit te dragen. Net daar ligt de uitdaging
Nu de regering het VN-migratiepact steunt, is het voor haar belangrijk een positief migratieverhaal uit te dragen. Net daar ligt de uitdaging voor De Block. Zij moet het beleid een menselijker gelaat geven, maar tegelijk moet ze oppassen dat ze niet overdrijft. Met de exit van N-VA is de regering immers kwetsbaar op de rechterflank. Als het fout loopt, ligt de weg voor een verkiezingsoverwinning van N-VA op 26 mei open.
Aanzuigeffect
Dat verklaart waarom sommige leden van de regering afgelopen weekend ongemakkelijk op hun stoel schuifelden toen De Block zo fors van leer trok tegen Francken. De verwachting is dat N-VA met een vergrootglas op zoek zal gaan naar een mogelijk aanzuigeffect. Tegelijk is iedereen ervoor beducht om N-VA te schofferen. In een aantal belangrijke dossiers hebben ze de steun van de partij nog nodig.
Het verklaart ook waarom het kabinet-De Block nu de nadruk legt op continuïteit. De afschaffing van het asielquotum is nog geen politieke beslissing, benadrukt woordvoerder Jelle Boone. Ook zal de minister zich aan de lijn houden die vastligt in het regeerakkoord. Boone: “Een grote trendbreuk komt er niet. En voor concrete plannen is het nog te vroeg. U moet de minister eerst de tijd gunnen om alles op poten te zetten.”
‘Een grote trendbreuk komt er niet. En voor concrete plannen is het nog te vroeg’
Feit is wel dat De Block al haar zinnen heeft gezet op een tweede symbooldossier. Er dreigt een tekort aan opvangplaatsen. In de eerste plaats voor de winteropvang van kwetsbare jongeren die illegaal in ons land verblijven. De plaatsen daarvoor zitten al helemaal vol.
In de tweede plaats voor de reguliere opvang van asielzoekers. Hoewel Francken de afbouw van de capaciteit in de grote centra heeft stopgezet, werden er afgelopen weken bedden bijgeschoven in de gangen. Ook was er sprake van mensen onder te brengen in tenten. Tegelijk besliste Francken om de kleinschalige opvang in gemeenten terug te schroeven.
De Block is vastberaden om de opvangcrisis te bezweren. Ze vroeg haar administratie al om een inventaris op te maken van het aantal beschikbare plaatsen. Meer dan Francken wil ze ook inzetten op de vrijwillige terugkeer.