Antwerpen wil jonge dealers op school detecteren: "Ouders herkennen de signalen niet"

"Jonge kinderen staan soms op de uitkijk voor de politie of brengen kopers naar de verkopers", zegt Marinower (Open Vld). "Op die manier geraken ze betrokken bij drugsbendes. We moeten voorkomen dat die kinderen opklimmen in het milieu." 

Omdat uit de Pano-uitzending over drugsbendes in Antwerpen bleek dat kinderen van nog geen twaalf jaar oud worden ingezet om klussen op te knappen, en daar goed voor worden betaald, wil Marinower het probleem eerst duidelijk in kaart te brengen. 

In samenwerking met het CLB en jongerenorganisaties heeft de schepen een plan klaar waarover het schepencollege zich deze week uitspreekt. Marinower richt zich op de eerste jaren van het middelbaar onderwijs, maar ook op de laatste jaren van de lagere school. Ouders en leerkrachten zullen folders krijgen over de bestaande hulpstructuren en jongeren zullen, eens betrapt, beter worden begeleid.

"Ouders en leerkrachten moeten de signalen die ze oppikken makkelijker doorgeven", zegt Marinower. "Dat kan al via een centraal meldingspunt, dat zich ook over cyberpesten en radicalisering buigt. Maar eventueel moet er ook informatie worden overgemaakt aan het parket. Om echt gevolg te geven aan de signalen, werken we ook aan een hulptraject."

Strafbare feiten

Vanuit de Antwerpse scholengroepen komen er voorlopig geen reacties op het plan. Maar Karin Heremans, directeur van het Antwerpse Atheneum en auteur van boeken over radicalisering, noemt het een "goed idee". Hoewel veel scholen al inzetten op preventie, kan hun beleid sterker, meent ze. Ook moeten ouders volgens haar betere informatie krijgen. "Zij herkennen de signalen bij hun kinderen vaak niet."  

Gegevens over hoe wijdverspreid de inzet van jonge kinderen bij drugsbendes, zijn volgens de politie niet voorhanden, omdat ze enkel cijfers bijhoudt over strafbare feiten. Op de uitkijk staan, is in principe geen misdaad. Al is het voor agenten op het terrein een "gekend fenomeen", erkent politiewoordvoerder Willem Migom. "In een geval is er zelfs al een kind van zes jaar gebruikt om drugs te vervoeren", zegt hij. "Dat toont hoe jong sommige kinderen zijn."

De meeste drugsfeiten worden volgens Migom vastgesteld in de groep van jongeren rond de achttien, soms ook veertien. Omdat de politie zich beraadt over een betere aanpak bij kinderen jonger dan twaalf, zat ze onlangs samen met het parket voor overleg. Het stadsbestuur werkt ondertussen aan het project Kompas+. Dat volgt de situatie van jongeren die al meermaals in aanraking zijn gekomen met het gerecht individueel op.

Bedelen en prostitutie

Voor Freya Piryns, gemeenteraadslid voor Groen, die ook lesgeeft in een Antwerpse basisschool, is het nieuwe plan een voorzichtige stap in de goede richting. Dat het onderwijs hiervoor heeft samengewerkt met jeugdwerkers moet in de toekomst nog meer gebeuren.

"Het gaat in Antwerpen niet enkel over drugs", zegt ze. "Bij ons op school hebben we twaalfjarigen gehad die werden betrapt op bedelen of zich prostitueerden in een park. Het is voor ons vrij frustrerend om te zien dat de informatie die we doorgeven via het CLB onvoldoende opvolging krijgt. Ook de ouders werken vaak niet mee aan een oplossing." 

Om het probleem bij de wortel aan te pakken, moet meer gebeuren dan sensibiliseren, vindt Piryns. Het onderwijs kan niet alles alleen doen. "Antwerpen zet nog steeds heel erg in op repressie van drugscriminaliteit, maar daar moet meer preventie aan worden gekoppeld. Drugsproblematiek is ook een verhaal van kansarmoede."

Of er daadwerkelijk veel namen zullen worden doorgegeven, is iets waar Uwe  Rochus, provinciaal vakbondssecretaris van het ACOD, zijn twijfels bij heeft. "In Antwerpen hebben we ooit een islamleraar gehad die informatie over geradicaliseerde jongeren in de basisschool heeft doorgespeeld aan het CLB", zegt hij. "Die leraar is toen bedreigd en is nooit meer komen lesgeven. Ik denk dus niet dat leerkrachten veel zullen klikken."