Schotse premier Humza Yousaf neemt ontslag
De Schotse premier Humza Yousaf stapt op na iets meer dan een jaar in functie. Dat heeft hij zelf aangekondigd tijdens een persconferentie. De positie van Yousaf was wankel geworden nadat hij vorige week het regeerakkoord uit 2021 met de groenen had opgezegd. Yousaf is van plan aan te blijven tot er een opvolger is gevonden.
"Onze relatie over de politieke grenzen heen herstellen, kan enkel met iemand anders aan het roer", zei de 39-jarige Yousaf, leider van de onafhankelijkheidspartij Scottish National Party (SNP). Hij zei dat tijdens een persconferentie in zijn ambtswoning in Edinburgh. Yousaf nam deze beslissing nadat hij tijdens het weekend had nagedacht "over wat het beste is voor de SNP, de regering en het land".
De positie van Yousaf wankelde sinds vorige week, toen hij een coalitie met de Groene Partij verbrak. "Yousaf trok de stekker uit een heel ambitieus akkoord met klimaatdoelstellingen en een erg omstreden genderbeleid. Maar toen hij dat deed, ging dat te ver voor de Groene Partij", duidt correspondent in het Verenigd Koninkrijk Lia van Bekhoven.
De pijn die ik de Groene Partij heb toegebracht door onze overeenkomst op deze manier te beëindigen, heb ik duidelijk onderschat
Yousaf wou verder met een minderheidsregering, maar de conservatieven dienden, gesteund door de andere oppositiepartijen en de groenen, een motie van wantrouwen in. Ook Labour diende een motie van wantrouwen in tegen de volledige regering. Deze week zouden deze twee stemmingen volgen, één over zijn leiderschap en één over de regering als geheel.
Maar Yousaf besloot die stemmingen niet af te wachten. "De pijn die ik de Groene Partij heb toegebracht door de overeenkomst op deze manier te beëindigen, heb ik duidelijk onderschat", aldus Yousaf.
"Absoluut mogelijk" om stemming in parlement te overleven
Yousaf zei tijdens de persconferentie dat het "absoluut mogelijk" was om de stemming in het parlement te overleven. Maar een minderheidsregering kan enkel slagen met vertrouwen van de oppositie, klonk het.
Het herstellen van de relaties verloopt beter met een andere leider, volgens Yousaf. Hij riep op tot leiderschapsverkiezingen binnen zijn partij.
De SNP moet nu een nieuwe 'First Minister' voordragen. Mogelijke kandidaten zijn voormalig vicepremier John Swinney en parlementslid Kate Forbes. Zij verloor de interne partijstemming in maart vorig jaar nipt van Yousaf. Ook minister van Volksgezondheid Neil Gray en de minister van Onderwijs Jenny Gilruth worden genoemd.
Oppositiepartijen roepen op tot vervroegde verkiezingen in Schotland. "De Schotten moeten zelf beslissen wie hun land leidt", klonk het daar.
Yousaf emotioneel bij bedanken vrouw en familie
Yousaf werd emotioneel toen hij zijn vrouw en familie bedankte voor hun steun. Hij was de eerste moslim van Pakistaanse afkomst, die aan het hoofd stond van een land in West-Europa.
"Als jonge jongen, geboren en getogen in Schotland, had ik nooit kunnen dromen dat ik op een dag het voorrecht zou hebben mijn land te leiden", zei Yousaf nog tijdens de persconferentie. "Mensen die op mij leken, bevonden zich niet in posities met politieke invloed, laat staan in het leiden van regeringen toen ik jonger was."
Yousaf nam in maart 2023 de leiding over van Nicola Sturgeon. De SNP was toen erg verdeeld en dat lijkt nog steeds zo te zijn. Hij is er afgelopen jaar niet in geslaagd de populariteit terug te winnen. Yousaf blijft aan als parlementslid bij de SNP.