Kom op tegen Kanker: "Patiënten met kanker krijgen vaak veel te laat of geen palliatieve zorg"
Palliatieve zorg bij kanker wordt vaak veel te laat of zelfs niet opgestart. Dat zegt Kom op tegen Kanker. De organisatie pleit er daarom voor om patiënten vroeger als palliatief te erkennen, zodat ze sneller gepaste zorg kunnen krijgen.
Naar aanleiding van de Europese dag van de Rechten van de Patiënt, wijst Kom op tegen Kanker op een gebrek aan palliatieve zorg in ons zorgsysteem.
De organisatie stelt namelijk dat meer dan 1 op de 3 van alle patiënten met kanker die in 2020 in Vlaanderen overleden, uiteindelijk geen palliatieve zorgen kreeg. Van de patiënten die wel palliatieve zorgen kregen, gebeurde dat bij 20 procent van hen pas in de laatste week van hun leven.
Dat toont volgens Kom op tegen Kanker aan dat de gepaste zorg vaak pas in de terminale fase, en dus veel te laat of zelfs niet, wordt opgestart. Daarbij zou er te weinig gekeken worden naar de noden van de patiënt, zowel op lichamelijk als op psychologisch vlak.
Slechts 50 procent van de patiënten sterft effectief thuis, terwijl 90 procent dat graag zou willen
"Door een gebrek aan ondersteuning van de patiënt en mantelzorger, sterft slechts 50 procent van de patiënten effectief thuis, terwijl 90 procent dat graag zou willen", zegt David Vansteenbrugge, algemeen directeur van Kom op tegen Kanker.
"Onderzoek toont aan dat gepaste palliatieve zorg patiënten meer comfort biedt", gaat hij verder. "Ze worden minder vaak opgenomen in het ziekenhuis, krijgen minder onnodige chemobehandelingen en meer gepaste pijnbestrijding."
Vroeger palliatief
Kom op tegen Kanker wil daarom dat patiënten vroeger als palliatief erkend kunnen worden, zodat ze sneller gepaste zorg kunnen krijgen. Dat die zorg nu vaak te laat komt, ligt volgens Kom op tegen Kanker deels aan een tegenstrijdigheid in de regelgeving.
Zo kunnen artsen palliatieve steun pas aanvragen voor een patiënt wanneer zijn of haar levensverwachting nog maximaal 3 maanden is. De wet daarentegen, noemt een persoon palliatief wanneer die in een vergevorderd stadium zit van een ernstige, evolutieve en levensbedreigende ziekte, zonder daar een levensverwachting aan te koppelen.
Wettelijk gezien komen dus ook mensen met een levensverwachting langer dan drie maanden in aanmerking voor palliatieve zorg, zegt Kom op Tegen Kanker. Volgens de organisatie is er ook nog steeds een taboe om over palliatieve zorgen te praten, zowel bij zorgverleners als patiënten.
"Verrast mocht uw patiënt in de komende zes tot twaalf maanden overlijden?"
Kom op tegen Kanker pleit er daarom voor dat patiënten die niet meer kunnen genezen, tijdig geïdentificeerd worden als palliatief via de PICT (Palliative Care Indicator Tool).
Die tool bevat onder meer de vraag: "Zou u verrast zijn mocht uw patiënt in de komende zes tot twaalf maanden overlijden?" Als de zorgverlener "neen" antwoordt op die vraag kan die, aan de hand van een aantal bijkomende criteria, de patiënt identificeren als palliatief.
Daarnaast is Kom op tegen Kanker voorstander van een inschalingsinstrument om de palliatieve noden in te schatten en hier gepaste ondersteuning en financiering aan te koppelen.