1. Is hij ooit beter in vorm geweest?

Neen, Tottenham-coach Mauricio Pochettino had niet gedronken toen hij zich een maand geleden uitliet over Mousa Dembélé: “Hij is een genie, een van die ongelooflijke talenten in het voetbal. Ik plaats hem naast Maradona, Ronaldinho, Jay Jay Okocha”. Met alle drie speelde Pochettino samen, wat zijn woorden nog eens zoveel aplomb geeft.

De bondscoach is het roerend eens met zijn Argentijnse collega. “Mousa was nog nooit beter in vorm dan nu”, zegt Roberto Martrinez. “Vooral het feit dat hij zo constant presteert, valt op. We weten allemaal dat hij een briljante speler is. Dat was hij al bij AZ, bij Fulham. Maar nu speelt hij al een hele tijd op een heel hoog niveau. Vooral in de topmatchen tegen Manchester United, op Juventus… Zoals hij op Juventus de bal opeiste en zorgde dat zijn team beter speelde: beter kan niet volgens mij.”

De enige die al die lof wat overdreven vindt, is Mousa Dembélé zelf. “De complimenten van de trainer zijn niet nieuw. Die gaf hij me drie jaar geleden al. Alleen stonden mijn prestaties door die topmatchen meer in de schijnwerpers en is er een soort hype ontstaan. Terwijl ik periodes heb gekend waarin mijn vorm zeker zo goed was.”

2. Hoort hij altijd in de ploeg te staan?

Onlangs, in een video, wezen medespelers bij Tottenham Dembélé aan als de beste van hun team. Niets uitzonderlijks. Zo ging het ook bij Fulham, AZ, Willem II. Dembélé is als een eerste liefde: je krijgt hem nooit meer uit je hoofd. Pure klasse. Maar of hij daarom altijd moet spelen? “Iedereen wil zo veel mogelijk spelen. Dat geldt ook voor mij”, zegt Dembélé zelf. “Ik heb vertrouwen genoeg om te zeggen dat ik in elk soort wedstrijd belangrijk kan zijn.”

Wil je de match op slot leggen na een 2-0, dan moet je Dembélé inbrengen en zit je veilig. Sta je achter, dan gaat hij het resultaat niet veranderen Eddy SNELDERS

Die garantie kan de bondscoach hem niet geven. “In bepaalde wedstrijden is het meer opportuun hem op te stellen dan in andere”, vindt Martinez. Analist Eddy Snelders is specifieker. “Hij is balvast, legt de ballen breed en haalt het tempo uit de match. Wil je de match dus op slot leggen na een 2-0, dan moet je Dembélé inbrengen en zit je veilig. Sta je achter, dan gaat hij het resultaat niet veranderen. Mousa is bij uitstek iemand die je controle over een wedstrijd geeft.” Vandaar dat hij in 15 van zijn laatste 25 caps – hij telt er 73 – wisselspeler was.

3. In welke rol speel je Dembélé uit?

Snelders heeft heimwee naar de beginjaren van het fenomeen Dembélé, toen hij als Tita Tovenaar door Nederland dartelde. “Ik vond hem op zijn best als aanvaller. Sinds hij is teruggezakt naar het middenveld, speelt hij in een comfortzone.” Dembélé is minder nostalgisch: “Ik speel liever op het middenveld. Als spits vond ik het niet zo leuk dat ik weinig betrokken was bij het spel. Ik ben een balvaste middenvelder, die belangrijk kan zijn voor de ploeg. Op de positie van Witsel, ja, maar ik ben een heel ander type. Naar voren dribbelen, bal aan de voet, daar ben ik sterker in.”

Zelf lijkt hij zich meer als een controlerend type te zien, de bondscoach noemt hem echter op zijn best als “een spelmaker, zoals tegen Rusland en Griekenland”. Kortom, een concurrent voor De Bruyne, en Nainggolan.

Snelders: “Dat is het probleem met Dembélé. Een fantastische voetballer, maar een moeilijk geval om te definiëren. En volgens mij ook de reden dat hij ondanks zijn talent niet hoger speelde dan Tottenham. Kijk, hij is geen pure breker. Dat zagen we in Griekenland, wat mij betreft geen succes. In de balrecuperatie is Witsel sterker. Wel is hij gedisciplineerder dan Nainggolan. Maar als infiltrerende middenvelder heeft hij dan weer te weinig diepgang. Hij speelt lateraal, maakt zelden een goal. Zijn rendement is laag. In zekere zin is hij een heel goeie uitvoering van Adrien Trebel. Hij is niet de speler die België wereldkampioen zal maken. Als tegenstander weet je dat hij de bal mag hebben. Hij maakt twee goals per jaar. Dat is geen dreiging. Waar zet je hem? Tegen pakweg Panama kan je hem als controleur gebruiken, tegen een sterk land eventueel naast Witsel om de controle te houden.”

4. Beschikt hij over voldoende grinta?

Een crème van een mens en een genot om naar te kijken als voetballer: het wekt van ver de indruk dat Dembélé een laconieke speler is die soms grinta mist. Onzin. “Dat lijkt misschien zo, maar dat is niet het geval”, vindt Snelders. “Een voortrekker is hij niet en de verbetenheid van een Defour heeft hij niet. Maar een gebrek aan inzet kan je hem nooit verwijten. En hij durft wel uit te delen.”

Dat vindt Dembélé ook: “Ik trek mijn voet niet terug en ga altijd vol in de duels. In Engeland weten ze dat: ik ga voor niemand opzij.”

5. Kan Dembélé het moordende ritme van een tornooi aan?

Dat hij nooit terugdeinst, maakt hem vatbaar voor letsels. Vooral voet- en enkelblessures. “Ik doe alles op kracht en daardoor loop ik meer risico op blessures”, zegt Dembélé zelf. Op een tornooi is dat niet wenselijk. “Als je elke drie dagen een match moet spelen, kan dat hem parten spelen”, denkt Snelders. “En je zit al met Vermaelen, die blessuregevoelig is, Kompany ook. En Dembélé wordt er niet jonger op.”

Dembélé (30) heeft inmiddels 14 jaar profvoetbal in de gewrichten, maar sputtert beleefd tegen. “Dat gevoel deel ik niet. Ik hoop het einde van het seizoen te halen zonder blessures. Feit is wel: op het laatste EK speelde ik (tegen Ierland, nvdr.). De bondscoach was heel positief, en toen viel ik uit met een blessure. Dat was zuur voor mij. Ik hoop dat de geschiedenis zich niet herhaalt.”