Geen paniek over een black-out in november
Door aanhoudende problemen met de kerncentrales dreigen er in november stroomtekorten te ontstaan. Bibberen voor de black-out? "Het wordt niet gemakkelijk, maar de kans op stoomtekorten lijkt me klein", zegt Ronnie Belmans van het onderzoeksinstituut Energyville. "Paniek is niet nodig."
Volgens het Planbureau is de kans "reëel" dat sommige delen van het land straks, in november, zonder elektriciteit vallen.
Belmans: "Nu zes van onze zeven kerncentrales stilliggen door betonrot of onderhoudswerken, is de situatie scherp, dat klopt. Maar volgens mij kunnen we stroomtekorten vermijden door op de moeilijkste momenten - ’s avonds tussen vijf en acht - ons elektriciteitsverbruik te matigen. Zo interpreteer ik trouwens ook de waarschuwing van het Planbureau: 'We komen in de problemen als we niets doen'."
Wat moet er gebeuren om het licht aan te houden?
"Zoals gezegd: op de piekmomenten ons stroomverbruik verlagen. De bedrijven kunnen daarbij helpen, maar de gezinnen ook."
Hoe dan? Door de tv en de verwarming uit te zetten?
"Onderzoek toont aan dat als de overheid aan de gezinnen vraagt om hun verbruik te verlagen, dat 10 à 15 procent daarop ingaat. Dat lijkt weinig, maar het volstaat waarschijnlijk om stroomtekorten te vermijden. Indien 10 à 15 procent van de gezinnen zijn stroomverbruik verlaagt, betekent dit een besparing van 400 tot 600 megawatt. Dat komt overeen met het productievermogen van een gascentrale."
"Wat nog kan, is de aanleg van een 'strategische reserve', met daarin een aantal gesloten gascentrales. Die gascentrales worden dan tegen betaling operationeel gehouden"
Wat als het vriest in november? Dan zal niemand zijn verwarming uitzetten. Volgens het Planbureau zijn stroomtekorten dan zo goed als onafwendbaar.
"Oké, maar dan moet het al in de vooravond vriezen. Niet na middernacht, want dan kan dat ons dat geen barst meer schelen: iedereen ligt dan te slapen.
"Sowieso is november doorgaans een bijzonder winderige maand, waardoor de windmolens op volle toeren kunnen draaien. Ook iets wat van belang is: in de Provence is het doorgaans nog mooi weer in november, waardoor de gezinnen daar hun verwarming nog niet aanzetten en Frankrijk veel stroom over heeft om te exporteren naar ons land. Je ziet: de kans dat het fout loopt bestaat, maar is klein."
Wat met noodoplossingen zoals noodgeneratoren of een stroomboot?
"De huur van zo’n stroomboot - een drijvende energiecentrale - is een paar jaar geleden onderzocht door hoogspanningsnetbeheerder Elia. Het probleem is dat je dan ook een 'stopcontact' moet hebben om die boot op aan te sluiten. En dat is er niet."
"De nucleaire sector beweert dat kernenergie de meest betrouwbare manier is om het licht aan te houden. Ik twijfel daar al jaren aan. Terecht, zo blijkt"
Er is geen wonderoplossing?
"Wat nog kan, is de aanleg van een 'strategische reserve', met daarin een aantal gesloten gascentrales. Die gascentrales worden dan tegen betaling operationeel gehouden, zodat ze kunnen inspringen tijdens de moeilijkste momenten. De afgelopen jaren heeft de regering zo'n reserve aangelegd. Voor deze winter leek dat niet nodig, maar nu dus wel door de nucleaire problemen. Wettelijk gezien is ze te laat: de procedure moet opgestart worden begin september. Maar nood breekt wet, denk ik dan."
Is de les: we moeten minder afhankelijk worden van onze kerncentrales?
"De nucleaire sector beweert dat kernenergie de meest betrouwbare manier is om het licht aan te houden. Ik twijfel daar al jaren aan. Terecht, zo blijkt. Maar de regering heeft sinds 2014 nagelaten om voor een alternatief te zorgen. Dat is er nochtans: gascentrales kunnen de nucleaire productie compenseren. Het enige wat de regering moet doen is een aantal concessies uitschrijven. Maar het gebeurt niet."
In december zouden de meeste kerncentrales opnieuw operationeel zijn. Wat als dat niet het geval is?
"Dat zitten we echt in de problemen. Zoveel is zeker."