Direct naar artikelinhoud

Vlamingen met Spaans bloed? "Een mythe"

Genetisch onderzoek wijst uit dat Vlamingen en zuidelijke Nederlanders niet meer Spaanse DNA-varianten hebben dan Noord-Fransen of Engelsen.Beeld thinkstock

Vlamingen met een zuiders uiterlijk denken vaak dat ze ‘Spaans bloed’ hebben. De gedachte is zo gek nog niet, aangezien de Spanjaarden ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog massaal vrouwen hebben verkracht in de zuidelijke Nederlanden. 

Genetisch onderzoek wijst nu echter uit dat Vlamingen en zuidelijke Nederlanders niet meer Spaanse DNA-varianten hebben dan Noord-Fransen of Engelsen. Dat concludeert Maarten Larmuseau, een onderzoeker aan de KU Leuven die gespecialiseerd is in genetische genealogie.

Onderzoekers van de KU Leuven en de universiteit van Barcelona bestudeerden de verspreiding van twee typisch Spaanse genvarianten op het Y-chromosoom van meer dan 1300 Vlaamse en Nederlandse mannen. Al die mannen hadden een stamboom die terugging tot de zestiende eeuw en een familienaam die toen in die regio voorkwam. "Maar dat specifieke Spaanse Y-chromosoom hebben we helemaal niet teruggevonden", zegt Larmuseau aan de VRT. "We kunnen dus besluiten dat er misschien wel enkele nakomelingen zijn, maar dat de Spaanse aanwezigheid in de zuidelijke Nederlanden geen enkele invloed heeft gehad op de genetische variatie voor onze ganse bevolking.

Anti-Spaanse propaganda

Waar komt die mythe van het Spaanse bloed dan vandaan? “Na de oorlog kwam er een sterke anti-Spaanse propaganda op gang, Spanjaarden werden afgeschilderd als 'seksuele monsters'. Ook in de negentiende eeuw, na het ontstaan van België, bleef die propaganda levendig om een eigen identiteit te kunnen creëren. Ik herinner me ook dat ik als kind in de strips van Suske en Wiske las hoe extreem gewelddadig de Spanjaarden wel waren. Historici proberen vandaag om dat stereotiepe beeld te ontkrachten en ons genetisch onderzoek voegt daar nu een belangrijk gegeven aan toe."

Het onderzoek staat beschreven in het American Journal of Physical Anthropology.