Gaan kangoeroes de Veluwe opfleuren?

Esther Slagter (24) ziet het al voor zich: grootpotige buideldieren op de Veluwe. Een verrijking van de wildstand zou het zijn, zegt ze. “Als er kangoeroes op de Veluwe zouden rondlopen, zou ik zeker gaan kijken’’, aldus de net afgestudeerde bouwkundige uit Delft.

Het voorstel van Slagter en haar vriend Ruben van den Boom (26) kan wat buitenissig overkomen, maar begin vorige eeuw hebben er wel degelijk kangoeroes rondgesprongen op de Hoge Veluwe. De uitheemse dieren waren uitgezet binnen het afgerasterde grondgebied van de steenrijke industrieel Anton Kröller (1862-1941). Hij stichtte de Hoge Veluwe door successievelijk grond aan te kopen. Om er te kunnen jagen liet Kröller er edelherten, wilde zwijnen en moeflons uitzetten. En dus ook wat kangoeroes.

Herintroductie van kangoeroes 

Dus: herintroductie van kangoeroes zou de aantrekkingskracht van de Veluwe sterk vergroten, aldus Esther Slagter in haar bijdrage aan de Veluwe Prijsvraag van de provincie Gelderland.

Vorig jaar was de Veluwe een van de winnaars bij de publieksverkiezing ‘Mooiste Natuurgebied van Nederland’. Gelderland kreeg drie ton van het rijk om te gebruiken voor verbetering van het natuurgebied. De provincie wil dit bedrag grotendeels besteden aan nieuwe initiatieven die de Veluwe mooier en aantrekkelijker maken. Iedereen kon met plannen komen. Indieners van de tien beste ideeën winnen geldprijzen en ze maken kans op een deel van een budget van 240 000 euro waarmee Gelderland de beste plannen wil gaan uitvoeren.

Ode aan Kröller-Müller echtpaar

Kangoeroes op de Veluwe kunnen volgens Esther Slagter worden gezien als een ode aan het echtpaar Kröller-Müller. Bovendien zullen de dieren een grote bijdrage leveren aan de biodiversiteit van het natuurgebied, stelt zij. “Het Nederlandse klimaat is perfect voor kangoeroes. Het zijn grazers, net als schapen en herten. Ze zijn bovendien niet duur in aanschaf. Ik heb uitgezocht dat je voor 1200 euro al een paartje hebt.’’ Een jury gaat het plan beoordelen op haalbaarheid.

Voorzitter Jozef Linthorst van de vereniging Het Edelhert, een club die opkomt voor edelherten en damherten, stuurde liefst vier inzendingen naar de jury van de Veluwe Prijsvraag. “Deze kans wilden we niet laten lopen”, vertelt hij. Linthorst kan in z’n eentje het hele Gelderse budget met gemak een bestemming geven.

Zichtbaarheid van wild

Zijn belangrijkste inzending betreft een pakket van maatregelen om de zichtbaarheid van wild op de Veluwe te verbeteren. En nee, dat is niet om jagers te helpen bij het uitoefenen van hun hobby (een derde van de 1400 leden van zijn vereniging is bij de jacht betrokken), maar juist om de Veluwe voor bezoekers aantrekkelijker te maken.

In de afgelopen decennia zijn edelherten en damherten op de Veluwe steeds minder zichtbaar geworden voor het publiek, zegt Linthorst. Daar zijn meerdere redenen voor te bedenken: er wordt geregeld laag met helikopters gevlogen boven het gebieden, mountainbikers verstoren de rust en ook de jacht speelt een rol. “Het zijn verstorende factoren die de zichtbaarheid van het wild beïnvloeden. Door het natuurbeheer, waarbij wordt gestreefd naar schralere gronden, trekt het wild naar de randen van de Veluwe, waar meer voedsel is te vinden.’’

Goeddeels verdwenen

Het plan van Linthorst: herstel van oude wildweiden en wildakkers in het centrale deel van de Veluwe. Vroeger waren die weiden en akkers er nog volop, maar ze zijn goeddeels verdwenen. In die gebiedjes zochten de grote grazers naar voedsel en dat was daar ook voorhanden. Door de verschraling van de natuur, zijn die weiden in onbruik geraakt.

Volgens Linthorst moeten er op strategische plekken centraal op de Veluwe weer van 20 tot 30 weiden worden ingezaaid en bemest met stalmest, gecombineerd met compost. “Het hoeft ook allemaal niet zo groot. Maar die weiden en akkers worden publieksmagneetjes. Zo zal het wild zich weer over de Veluwe verspreiden en zichtbaar worden voor de natuurliefhebber. Dat is ook beter voor de landbouwers in de randen, die hebben dan minder schade aan landbouwgewassen.’’

Wildobservatie-atlas 

Een ander voorstel van Het Edelhert is uitbreiding van de Wildobservatie-atlas van de Veluwe. De vereniging inventariseerde in 2011 alle plekken waar wild kan worden bespied. Er bleken toen vijftig observatieplekken te zijn, maar de meesten waren alleen bij ingewijden bekend. Het grote publiek had geen flauw idee waar die plekken waren. De inventarisatie verscheen in gedrukte vorm, volgend jaar komt er een derde druk. Linthorst stelt Gelderland voor om dan tegelijk een app uit te brengen, zodat Veluwe-bezoekers met hun mobiele telefoon de observatieplaatsen kunnen opzoeken.

Linthorst wil verder kinderen meer bij de Veluwe betrekken door een kinderboek over het edelhert Frederik uit te brengen. Deze publicatie zou als e-book aan alle basisscholen in Gelderland moeten worden verstrekt.

Kidsbox Veluwe 

Hij is niet de enige die vooral jongeren ziet als een belangrijke doelgroep. Erin Liewes (24) uit het Friese Nijeberkoop heeft bij de jury een voorstel ingediend voor de Kidsbox Veluwe. “Ik zie om me heen dat kinderen te vaak binnen zitten, om te gamen of tv te kijken. Ze moeten de natuur in. Ik ben opgeleid in wildlife management aan de GroeneWelle in Zwolle en daar was je als student verplicht op één dag per week buiten zijn. Het is zo belangrijk dat je in contact komt met de natuur.”

En dus bedacht Liewes de kidsbox: een bak vol spul waarmee je als kind op een avontuurlijke manier de natuur kunt ontdekken. Voor kinderen van 7 tot 11, voor kinderfeestjes, schoolreisjes of excursies. In de box zitten dingen zoals planken, palen, lakens, touw, spijkers en hamers om kleine hutten of tipi-tenten te bouwen. Er zitten spellen in, met opdrachten om in het bos een spoor of een insect te zoeken. Er kunnen in de box vogelhuisjes of bloempotjes worden gestopt om te beschilderen, zakjes bloemenzaden voor de eigen tuin. Erin Lieuwes hoopt dat er natuurspeelplaatsen kunnen worden aangelegd, waar haar kidsbox kan worden verkocht of verhuurd.

Bilal Berkane (24) uit Krimpen aan de Lek, pas afgestudeerd als architect, gooit het over een heel andere boeg. Hij wil de Veluwe verbinden met kunst en cultuur. “Om de schoonheid van de Veluwe te versterken, stel ik voor om een kunstprogramma toe te passen: Arts meets The Veluwe. Ik wil studenten van kunstacademies vragen om in de natuur te gaan schilderen. In een soort van competitievorm. Kunst is best populair in Nederland, maar heeft een wat oubollig imago. Dus ik wil dat er wedstrijden in de natuur worden opgezet tussen echte kunstenaars en studenten. Er kunnen dan in ateliers ook cursussen worden gegeven voor studenten en hobbyisten. Zelfs beeldhouwkunst behoort tot de mogelijkheden, zodat er een beeldentuin ontstaat op de Veluwe.”

Over dieren gesproken: donderdag 19 oktober is er ook een wolf op de Veluwe gesignaleerd. Op basis van foto's hebben experts van Wolven in Nederland en het Lupus Institut in Duitsland bevestigd dat het om een wolf gaat.
Lees ook: Het spookhuis van de Veluwe trekt 'hele ploegen' geestenjagers