Joost Klein op het Songfestival: ‘Vergeet niet dat ik drie minuten in het Nederlands sta te ‘ouwehoeren’ op dat podium’

“We verwachten je op deze geheime locatie voor een gesprek met Joost.” In een mysterieuze mail vinden we de coördinaten terug van een open plek in Slottsträdgården, een groot park in het midden van Malmö, gaststad van het Eurovisiesongfestival 2024. Een interviewmoment met de Nederlandse sensatie Joost Klein dient zich zo zelden aan dat een mens zich er zelfs voor naar een grauwe steeg in Zweden zou begeven, maar gelukkig blijkt de plek waar we heen geleid worden bij aankomst net iets idyllischer te zijn. De geheime locatie in kwestie is de Slöttsmöllan, een authentieke windmolen die niet zou misstaan in het Hollandse molendorp Kinderdijk. Onder de wieken? Joost Klein, de man achter ‘Europapa’, het makkelijkst meebrulbare Eurovisielied.

Voor deze marketingstunt alleen al zou Klein douze points verdienen. “Marketing is kunst, net zoals muziek”, zegt Joost erover. “Je kunt er mensen mee bereiken om er vervolgens emoties mee uit te lokken, daar houd ik van.” Stunten is wat Joost nu al dik vijf maanden - Joost Klein werd in december 2023 aangesteld om met de vlag van onze noorderburen te gaan zwaaien in Malmö - doet. Eerst manifesteerde hij zijn Songfestival-deelname in De slimste mens ter wereld. Dan liet hij een petitie door ruim 25.000 mensen ondertekenen om de Nederlandse openbare omroep zover te krijgen om voor hem te kiezen. Om vervolgens ‘Europapa’ de wereld in te sturen, een op en top Hollands hardcorenummer dat met meer dan 45 miljoen plays uitgroeide tot de op een na meest gestreamde song onder de inzendingen - enkel ‘La noia’ van Angelina Mango uit Italië doet beter.

“Voor mij voelt dit hele Songfestival aan als een art gallery waarin ik mijn kunst mag hangen”, zegt Joost. “Dus ja: ik haal alles uit de kast.” Zo ook in zijn act, waarvoor hij enkele andere vertrouwde gezichten uit het Joost-universum mee liet overvliegen: Joost-mascotte en Instagram-figuur Stuntkabouter en TikTokker Appie Mussa. Die laatste zal Joost op het podium vervoegen in een blauw vogelpak met de Europese vlag. Joost: “Ze komen allemaal uit mijn vriendenkring. Die jongens mee in het proces betrekken, betekent veel voor me. Ik probeer mijn hart te volgen bij de keuzes die ik hier maak.” Ook Gover Meit, alias Donny Ronny, kreeg een plekje in de Nederlandse delegatie. Als creatief directeur van Joost staat hij altijd aan zijn zijde, zelfs bij dit interview. “Joost is een beeldend kunstenaar, we kunnen er allemaal iets van leren”, aldus Gover Meit. “Laat hem een inspiratie zijn voor de Europeanen.”

Cultureel erfgoed

Waar de ‘Europapa’-zanger zélf zijn inspiratie vandaan haalt? Daar moet hij geen twee keer over nadenken: “Bij Crazy Frog, zonder twijfel.” En bij happy hardcore? Joost knikt. “We brengen Hollands cultureel erfgoed naar Eurovisie en het wordt gesmaakt.”

Het Eurovisiesongfestival is en blijft een plek waar over-the-topnationalisme geaccepteerd wordt. Vele landen maken er van de gelegenheid gebruik om traditionele kledij of eeuwenoude gezangen aan de man te brengen. Maar bij Joost geen klompen of kroketjes uit de muur, wel gabberbeats. “Hardcoremuziek is een topexportproduct uit Nederland. Waarom brengen we het dan niet naar het grootste toneel ter wereld? Et voilà, hier zijn we.”

Maar ‘Europapa’ is meer dan alleen feestmuziek die u aan het hakken wil brengen. Het nummer is ook een ode aan de ouders van Joost Klein, die hij op jonge leeftijd allebei verloor, binnen hetzelfde jaar dan nog. Het blijkt meteen ook een van de redenen waarom Joost zo graag naar Malmö wilde. “Dit is puur jeugdsentiment”, zegt hij. “Samen gezellig op de bank kijken met mijn ouders: dat is het Songfestival voor mij. Misschien is het de melancholie die me naar deze wedstrijd heeft geleid. Naarmate je ouder wordt, vergeet je meer over vroeger. Je moet het beeld van bepaalde mensen in leven houden. Daar helpt deze deelname me bij.”

In het intieme slot van ‘Europapa’ kijkt Joost Klein zijn publiek recht in de ogen met de woorden: Zie je nou wel, pa? Ik heb naar je geluisterd. “Dat is een boodschap voor mezelf als kind, maar ook voor alle andere jonkies in de rest van de wereld”, licht Joost dat kwetsbare einde toe.

Ouwehoeren

Bij de bookmakers staat Joost Klein op om en bij de vijfde plek, maar volgens velen is hij een van de grote kanshebbers op eindwinst. Als een van de topfavorieten beschouwd worden nog voor een wedstrijd officieel gestart is: het is ongetwijfeld goed voor het ego, maar het draait niet altijd even goed uit. Kijk maar naar IJsland in 2016; fans en kenners hadden hun koffers al bijna gepakt voor Reykjavik 2017, maar Greta Salóme overleefde met haar song ‘Hear Them Calling’ zelfs de halve finales niet.

Joost hoopt op een betere afloop. “We nemen deze deelname echt serieus en hebben ons tot in de puntjes voorbereid, maar vergeet niet dat ik drie minuten in het Nederlands sta te ouwehoeren op dat podium. Dat is een uitdaging voor een internationaal publiek.” Vandaar dat niet alleen de zang, maar ook de rest goed moet zitten, beseft hij. “Ik sta hier met mijn volledige mimiek een verhaal te vertellen. Aan al wie deel van dat verhaal wil uitmaken, zeg ik: Wees welkom!”

Joost is niet enkel in Nederland en België een klinkende naam, ook in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland kennen ze hem, met dank aan zijn Duitstalige hit ‘Friesenjung’. Zorgt zijn naamsbekendheid voor extra stress? “Ik zie mezelf niet graag als een gevestigde artiest, maar het succes brengt effectief risico’s met zich mee”, zegt Joost. “Het voordeel is dat ik te koppig of zelfs te blind ben om me erdoor te laten leiden.” Gover Meit treedt hem bij: “Het zorgt wel voor een bepaalde druk op onze schouders, maar die geeft onze werkethiek een boost. Het werkt motiverend.”

Team-Joost wil net een voorbeeld zijn voor populaire artiesten, die het circus dat Eurovisie is doorgaans liever aan zich voorbij laten gaan. Gover Meit: “Het Songfestival is misschien niet de plek die je het meest met Joost Klein zou associëren, maar wij durven te stellen dat onze muziek hier ook een plekje verdient. Dit gaat over geloven in jezelf. Kijk naar ons!”

De nieuwe Ursula von der Leyen?

Een ratrace zoals het Songfestival vraagt veel van een artiest. Ook Joost - van wie je bijna zou vergeten dat hij nog altijd maar 26 lentes telt - voelt dat, nu hij er bijna twee weken in Malmö heeft opzitten. “Er komt veel af op deze 26-jarige. Eurovisie is meer dan enkel je liedje zingen. Het begint stilaan zijn tol te eisen. Maar ik blijf rustig en leef in het moment.”

Nog tot zaterdag net na middernacht dient hij vol te houden. Dan kennen we de winnaar van het Eurovisiesongfestival 2024. En het is dus niet zo ondenkbaar dat dat Joost Klein uit Friesland wordt. “Ik wil er echt nog niet over nadenken”, herhaalt Joost. “Momenteel focus ik me op het moois dat ik hier breng voor alle kinderen en iedereen die zich jong wil voelen. En op de vraag welke drankjes er geserveerd zullen worden in de Green Room.”

Draait het minder positief uit voor Nederland, dan hoeft hij niet te vrezen: zijn agenda voor na de finale oogt al goed gevuld. Zo gaat hij door met zijn tournee door Europa en staan er nog “enkele geheime projecten” op de planning. En anders kan Joost nog altijd gaan aankloppen bij het Europees Parlement. Ook dáár zijn ze fan van ‘Europapa’. “Ik heb al opgemerkt dat ze het lied soms gebruiken op hun kanalen, ja. Dat is niet echt de bedoeling.” De overvloed aan Europees blauw in de kleding, de video’s en de act van Joost stemt de Europese Unie in deze voor het continent moeilijke tijden duidelijk hoopvol. Of hij een aanbod als opvolger van Europees Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen zou overwegen? “Dat hoeft niet”, zegt Joost. “Maar ik houd ze wel in de gaten. Dat ze mijn materiaal niet te veel meer gebruiken.”

De finale van het Eurovisiesongfestival is op zaterdag 11/5 vanaf 21 uur live te volgen op VRT 1.