Vroeger beginnen in september, de eerste examens voor de kerstvakantie en de herkansingen al in juni: dat is in een notendop het voorstel dat Luc Sels, rector aan de KU Leuven, vanochtend deed in De Standaard. Die aangepaste academische kalender is een veruitwendiging van het onderwijsproject dat hij voor ogen heeft. ‘We willen onder meer weg van een te eenzijdige focus op examens. Zeker in het eerste semester, dat ver verwijderd is van die derde zittijd, zou er veel meer permanente evaluatie kunnen gebeuren’, zegt Sels.

Het duo kandidaten dat hoogstwaarschijnlijk morgen tot rectoren van de UGent zal worden verkozen, Rik Van de Walle en Mieke Van Herreweghe, ziet brood in Sels’ ideeën. ‘Het spreekt voor zich dat het leerproces van de studenten centraal moet staan in zo’n hertekening’, zegt Van de Walle. ‘Zo’n systeem laat toe om de drempel tussen secundair onderwijs en universiteit te verlagen. Studenten die nu in de laatste week van september starten, hebben vaak de indruk dat de eerste examens nog zeer ver liggen. Er is daardoor weinig sense of urgency. Een andere kalender, met meer permanente evaluaties, kan daar verandering in brengen. Maar in elk geval is dit een systeem dat niemand van de ene dag op de andere kan en mag invoeren.’

Ook andere universiteiten overwegen de hertekening, al is duidelijk dat ook zij daarbij niet willen veranderen om te veranderen. ‘Eén van de doelstellingen kan zijn dat we moeten vermijden dat er in augustus of september examens worden afgenomen over opleidingsonderdelen waar sinds januari niets meer is over gezegd’, vindt Jan Danckaert, vicerector onderwijs aan de VUB. ‘Ook vernieuwende onderwijsvormen kunnen in een veranderd academiejaar tot hun recht komen. We mogen de studenten daarbij wel niet uit het oog verliezen. Ook voor het academisch personeel moeten we zorgen dat er voldoende lesvrije periodes overblijven, zodat ze zich dan ten volle op onderzoek kunnen richten.’

‘Een waardevol voorstel’, is het oordeel aan de Universiteit Antwerpen, waar tegelijk wordt gewaarschuwd de kar niet voor het paard te spannen. ‘Wij willen op termijn ook een andere indeling van het academiejaar, maar eerst moeten de systemen van permanente evaluatie helemaal op punt staat. Eerst de inhoud veranderen, dan pas de structuur’, zegt woordvoerder Peter De Meyer.

Hij verwijst ook naar de collega’s van de Hasseltse universiteit, waar al langer met een ‘modulair’ systeem wordt gewerkt. ‘Elke student die begint, heeft binnen de tien weken een examen’, zegt Koen Santermans. ‘De faculteiten kunnen zelf invullen hoe dat gebeurt. Om het systeem met veertig weken rond te krijgen, beginnen we een weekje vroeger dan de andere universiteiten.’ Reageren op Sels’ voorstel doen ze in Hasselt voorlopig liever niet omdat het zo verregaand is.