Foto: Jens Kalaene / AP

Vlaanderen voert smartphoneverbod in voor basis- en groot deel middelbaar onderwijs

Vanaf volgend schooljaar komt er een absoluut smartphoneverbod in het basisonderwijs en in de eerste en tweede graad van het middelbaar onderwijs. Dat heeft de Vlaamse regering beslist. In de derde graad van het middelbaar mogen leerlingen hun smartphone wél nog gebruiken in de speeltijd, als de school dat toestaat tenminste.

Met de verbodsmaatregel gaat Vlaams minister van Onderwijs Zuhal Demir (N-VA) een stap verder dan wat in het regeerakkoord stond. Daarin was alleen sprake van een verbod in het basisonderwijs, maar nu wordt dit doorgetrokken naar het middelbaar.

"Dit verbod is gewoon gezond verstand”, zegt Demir. "Dit zal de concentratie, de schoolresultaten en het welbevinden van de leerlingen verbeteren."

"We zijn het er allemaal over eens dat je geen tv kijkt, games speelt op Snapchat of op TikTok zit, terwijl je aan het autorijden bent. Je moet je op de weg concentreren of er komen ongelukken van", aldus Demir. "Dat geldt ook voor school. Je kijkt geen tv, gamet niet, zit niet op Snapchat of op TikTok terwijl je in de klas zit. Je moet je op de leerkracht concentreren of er komen ongelukken van."

Het smartphoneverbod gaat in vanaf volgend schooljaar. Het geldt ook voor andere zogenoemde 'smart devices', zoals bijvoorbeeld smartwatches. Door de regelgeving nu al bekend te maken, hebben scholen de tijd om zich voor te bereiden, denkt Demir.

Bekijk - "Het is goed voor de leerwinst én het mentale welzijn", motiveert minister Demir het smartphoneverbod in het Vlaamse onderwijs.

Videospeler inladen...

Enkele uitzonderingen

Er zijn wel enkele uitzonderingen. Voor specifieke onderwijsdoeleinden kunnen de mobiele apparaten wel nog, zoals in de les mediawijsheid. Ook voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften én voor leerlingen die de apparaten nodig hebben omwille van medische redenen wordt een uitzondering gemaakt.

Scholen zullen zelf ook de sancties kunnen vastleggen voor leerlingen die het verbod niet respecteren. Voor buitenschoolse activiteiten kunnen scholen zelf de apparaten verbieden.

De modaliteiten van het verbod worden door de scholen vastgelegd. Zo kan het dat leerlingen geen gsm naar school mogen meebrengen. Een andere mogelijkheid is dat leerlingen hun gsm wel meebrengen, maar die afgeven voor ze de klas binnengaan.

"We zien een verband tussen technologie en het stijgende aantal depressies, zelfmoorden, zelfbeschadiging en angst- en eetstoornissen bij kinderen", zegt de minister nog. Ze wil die schadelijke trend een halt toe te roepen. "Een smartphoneverbod zorgt voor een veiliger en rustiger schoolomgeving", aldus de minister. 

Onderwijskoepels geen vragende partij

Katholiek Onderwijs Vlaanderen laat weten dat ze de bezorgdheden die aan de basis liggen van de beslissing wel delen en begrijpen. Maar de onderwijskoepel betwijfelt of scholen zitten te wachten op deze ingreep van bovenaf.

Ook het gemeenschapsonderwijs GO! benadrukt dat nagenoeg alle scholen al maatregelen hebben genomen om het gebruik van smartphones te beperken. Zo zijn er nu al overal afspraken over het gsm-gebruik in de klas, zegt GO!-woordvoerder Nathalie Jennes. Daarom was de koepel geen vragende partij voor een algemene regeling. 

Scholierenkoepel verrast

Gabriel Leka, voorzitter van de Vlaamse scholierenkoepel, is niet echt blij. "We zijn heel verrast dat er zo ineens zo'n beslissing wordt genomen door de minister", zegt hij. "We hadden eigenlijk wel gehoopt op meer overleg, of dat de scholen meer autonomie zouden krijgen om zelf te beslissen."

De scholierenkoepel had zelf trouwens een bevraging gehouden bij scholieren. "90 procent is geen fan van een totaalverbod in het secundair onderwijs", zegt Leka. "Zo'n totaalverbod in heel Vlaanderen vinden we iets te ver gaan."

Beluister - Gabriel Leka van de Scholierenkoepel vindt het verbod te verregaand.

Net vandaag heeft ook de Franse Gemeenschapsregering een smartphoneverbod voor het onderwijs goedgekeurd. De maatregel geldt voor het kleuter- en basisonderwijs en voor het secundair onderwijs, tot en met het 6e jaar, en gaat in vanaf het schooljaar 2025-26.

Ook in het Franstalig onderwijs gelden er enkele uitzonderingen, onder meer voor leerlingen met bepaalde gezondheidsproblemen.

PODCAST

Podcast 'Onder ons: politiek'

Ivan De Vadder neemt je, samen met één van zijn collega's, mee in het politieke nieuws. Met ook een blik àchter de schermen van de politiek en de redactie.

Meest gelezen