Het gemeentebestuur van Mol ondernam de afgelopen maanden talrijke pogingen om de Vlaams minister voor Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) en alle parlementsleden die lid zijn van de Commissie Dierenwelzijn te informeren over het belang van de dierenmarkt, maar dat veranderde niets aan de beslissing.

De plenaire vergadering van de Kamer keurde donderdagnacht met een twee derde meerderheid het voorstel om het welzijn van dieren op te nemen in de grondwet goed, wat ervoor moet zorgen dat dieren voortaan behandeld worden als wezens met gevoel.

Vorige maand trok een delegatie van het Molse gemeentebestuur, de marktcommissie en lokale horeca nog naar het Vlaams Parlement om een petitie voor het behoud van de dierenmarkt te overhandigen, die al meer dan 7.000 keer ondertekend werd. Vlaams Belang diende eerder al een voorstel in voor het behoud van de dierenmarkt, maar ook dat werd verworpen door de Commissie Dierenwelzijn.

Codex zet deur open voor meer dierenmarkten

Voorzitter Liesbeth Homans (N-VA) verklaart de zitting rond het ontwerp voor het decreet van de Vlaamse Codex dierenwelzijn voor geopend. Els Sterckx (Vlaams Belang) neemt het op voor de Molse dierenmarkt.

“Er is de laatste weken veel commotie ontstaan over de verhandeling van dieren op markten die nog maximaal acht keer per jaar georganiseerd worden”, zegt Els Sterckx van Vlaams Belang. “Hierdoor dreigen dierenmarkten die vaker georganiseerd worden zoals dat in Mol het geval is, te verdwijnen. Zondag vierde de dierenmarkt in Mol zijn 140 jarige bestaan. Ik had er een gesprek met de schepen om te luisteren naar de bekommernissen, maar ze herhaalde nogmaals dat er nooit overleg met u (minister Weyts red.) is geweest.”

“De codex zet juist de deur open voor meer dierenmarkten, omdat er nog steeds nieuwe markten mogen bijkomen, zolang ze maar acht keer per jaar georganiseerd worden”, zegt Els Sterckx van Vlaams Belang. Er zijn al voorstellen geopperd om dierenmarkten acht keer per jaar te organiseren onder verschillende benamingen. Daarom stellen we voor om enkel nog professionele dierenmarkten twee keer per maand te laten doorgaan onder toezicht van een dierenarts, die wordt aangesteld door het departement dierenwelzijn, waardoor er controle is en geen nieuwe dierenmarkten ontstaan. In de Kempen zijn er veel eigenaren die kippen of konijnen in hun tuin houden. Als deze dieren niet langer op de dierenmarkt verkocht worden, kan dit een zwart circuit in gang zetten, waar geen controle is over het welzijn van de dieren. Wanneer politieke spelletjes belangrijker worden dan het dierenwelzijn, is dit een pijnlijke zaak voor de dieren.”

Grote gatenkaas

Ook Bart Dochy (CD&V) pleit voor een positieve evolutie van culturele gebruiken als de Molse dierenmarkt. “De dierenmarkt brengt veel mensen samen en de verkopers zorgen goed voor de dieren. De kans op impulsaankopen wordt net verkleind omdat het een wekelijks gebeuren is.”

“Dat dierenmarkten nog acht keer per jaar toegelaten worden, is moeilijk te begrijpen. De argumenten als stress tijdens het vervoer en impulsaankopen om de dierenmarkt te verbieden, lijken dan plotseling niet meer te gelden. Met deze update wordt pijnlijk duidelijk dat Vlaanderen geen voorloper wordt in dierenwelzijn. De codex is één grote gatenkaas en de ambitie van de minister getuigt vooral van veel borstklopperij met uitstel en wegkijkgedrag waardoor dierenleed gewoon verder zal blijven bestaan”, zegt Meyrem Almaci (Groen). “Het is goed dat de codex er is, maar het is met de hakken over de sloot.”

Niet bruuskeren

“Vandaag vieren we onze tienjarige bevoegdheid in dierenwelzijn”, zegt minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA). “De codex is een kers op de taart, maar ze is zeker niet volmaakt. Op basis van alle tussenkomsten gaat het voor de ene te ver en voor de andere niet ver genoeg. In het kader van een regering moeten er akkoorden worden gesloten om vooruitgang te boeken in dierenwelzijn. We zetten grote stappen vooruit, maar willen niet bruuskeren door ook te werken met uitdovende maatregelen”, meent Weyts.

“We zeggen niet radicaal dat dierenmarkten niet meer georganiseerd mogen worden, maar tonen enige soepelheid. We zijn niet blind en doof voor het abrupt karakter van maatregelen, waardoor we de markt nog acht keer per jaar toelaten. We volgen het voorbeeld van het eerdere verbod op verkoop van honden en katten op markten uit 1996 om impulsaankopen te vermijden. Wat geldt voor honden en katten geldt ook voor konijnen en kippen. Verschillende steden als Brugge, Aalst en Ronse hebben de dierenmarkt zelf afgeschaft.”

Kaduke wetgeving

Weyts benadrukt dat er vorige week in het Brussels parlement een ordonnantie werd goedgekeurd die de verkoop op markten, beurzen en tentoonstellingen zonder uitzonderingen verbiedt.

Bart Dochy nuanceert die bemerkingen. “We strijden juist met onze Vlaamse bevoegdheden om in te spelen op de verschillen tussen Brussel en Wallonië, terwijl u als minister ervan uitgaat dat de regels overal hetzelfde moeten zijn. Dan had u beter niet gepleit voor een regionalisering van uw bevoegdheid.”

“Ik vrees dat we een over kaduke wetgeving stemmen die tot onverwachte resultaten zal leiden wanneer een volgende regering andere inzichten krijgt over dierenwelzijn. Daarom stel ik voor het standstill-principe (waarbij de huidige situatie de norm wordt red.) uit de codex te schrappen”, zegt Willem-Frederik Schiltz (Open VLD).

“Het was te verwachten dat de discussie in het Vlaams Parlement zou zorgen voor wat discussie of om argumenten te zoeken om de codex tegen te houden”, zegt Weyts. “Er is een juridische nota over de actieradius van het standstillbeginsel in Vlaanderen en de mogelijke wisselwerking met de recente wijziging van de grondwet, waarvoor ik een advies liet opmaken en dat ik zo meteen ook aan de voorzitter bezorg, zodat het sommigen kan inspireren bij hun stemgedrag.”

Stemming

Woensdagochtend ging de Vlaamse regering om 04.45 uur, wanneer ook de klok van het parlement het intussen letterlijk begeven had, over tot de effectieve stemming van artikel 27, wat de verhandeling van dieren op markten regelt. Met 55 stemmen voor 49 tegen en 4 onthoudingen wordt het artikel aangenomen, wat betekent dat de dierenmarkt vanaf 1 januari 2026 nog acht keer georganiseerd mag worden.

Om 05.10 uur valt uiteindelijk het verdict in het Vlaams Parlement over de volledige codex. 57 parlementsleden stemmen voor, 13 stemmen tegen en 37 onthouden zich.

“Toen ik vanochtend zei dat dit geen viering was, maar een redding had ik niet durven denken dat mijn woorden om 5 uur ’s ochtends waarheid zouden worden”, zegt Meyrem Almaci van Groen. “Als je kijkt naar de eindstemming, heeft de codex het gehaald met de hakken over de sloot. Ik hoop dat N-VA beseft dat ze nu afhanklijk waren van onze partij voor een werkstuk van een minister die in zijn eigen meerderheid en binnen de oppositie zijn voeten heeft geveegd aan samenwerking.”

Het gemeentebestuur van Mol liet eerder al weten te bekijken of het in de komende periode verdere stappen onderneemt tegen de invoering van de nieuwe regels rond de dierenmarkt.

LEES OOK. Mollenaren reageren teleurgesteld op besluit over dierenmarkt: “Dat de verjaardag ook meteen een afscheid wordt, is verschrikkelijk”