Eeuwenoude kademuur in Mechelen verbluft, stad hoopt historische vondst te bewaren

Uiterlijk eind volgend jaar moet de realisatie van de nieuwe vliet in hartje Mechelen gestart zijn. Die timing is belangrijk, want er hangen Europese subsidies aan vast. “Binnen een project om historische steden weerbaarder te maken tegen hevige regenval”, zegt Bart De Nijn (onafhankelijk), schepen van Openbare Werken.

De vliet is een van de projecten om de historische loop van de Melaan te ensceneren. Iets meer dan honderd jaar geleden werd ze gedempt. In 2007 werd in de Melaan en op het Jef Denynplein een eerste stuk opnieuw blootgelegd. Voor de aanleg tussen de Munt- en de Zakstraat raamt de stad de investering op zo’n 800.000 euro. Daar komt mogelijk een stukje bij na de recente opgraving van een kademuur van de historische Melaan op een bouwwerf in de Zakstraat.

Unieke ontdekking

Archeologen brengen de indrukwekkende vondst gedetailleerd in kaart. “De kademuur uit natuursteen is quasi intact en dateert vermoedelijk uit de 13de-14de eeuw”, zei Jordi Bruggeman van All-Archeo dit weekend al in uw krant. Hij noemt de vondst uniek voor Mechelen. En dus gaan er in kringen van erfgoed- en geschiedenisliefhebbers stemmen op om het middeleeuwse bouwwerk niet verloren te laten gaan.

“Ik ben geschrokken toen ik het zag. Tijdens mijn loopbaan bij de stad heb ik talloze kilometers afgelegd in vlieten. Een eeuwenoude kademuur die in zo’n goede staat verkeert, heb ik nog nooit gezien”, zegt Paul ­Temmerman, gewezen diensthoofd infrastructuur. Als industrieel ingenieur bouwkunde heeft hij 35 jaar voor de stad gewerkt en was het netwerk van rioleringen een van zijn bevoegdheden. “Zo zijn de vlietjes een passie geworden”, stelt hij. De bedding van de historische vlietjes diende begin 20ste eeuw namelijk voor de aanleg van rioleringen.

Overleg op komst

“De ontdekking in de Zakstraat doet me denken aan de vondst van een kademuur van de Koolvliet, bij de vernieuwing van de Botermarkt. Archeologen van de stad lieten toen een stuk van de houten fundering analyseren en ze werd gedateerd in 1168. Ik heb zo’n vermoeden dat de kademuur in de Zakstraat misschien wel dateert van rond 1100-1200. In die periode wilde de mens controle krijgen over die waterlopen door ze tussen muren te steken”, legt Paul Temmerman uit. Samen met heel wat anderen hoopt hij dat er iets van deze vondst bewaard kan blijven. “Als dat op een goede manier gebeurt, zou dat knap zijn”, zegt Temmerman.

Bij de stad vond er maandag al een overleg plaats over de ontwikkelingen. “Als het mogelijk is, ben ik de eerste om het behoud van zo’n vondst te bepleiten”, reageert Greet Geypen (Open Vld), schepen van Monumentenzorg.

Als historica ging ze vrijdag zelf al een kijkje nemen op de site. Het is wel al duidelijk dat het onmogelijk is om de kademuur te behouden op de huidige locatie, want er is een vergunning afgeleverd om op de plek een ondergrondse parkeergarage te bouwen. “Met alle betrokken diensten en de promotor is op korte termijn een overleg gepland. Met een open geest moeten we samen eens bekijken wat er mogelijk is en hoe we de kademuur eventueel (deels) kunnen bewaren”, zegt Geypen.

Ze wijst er wel op dat de promotor wettelijk alleen verplicht is om archeologisch onderzoek te verrichten. “Hij is niet verplicht om te bewaren wat er wordt opgegraven”, zegt de schepen.