Direct naar artikelinhoud

Thuisblijven door de sneeuw? Er zijn ook winterbanden voor de fiets

Niet alleen de automobilist kan zich wapenen tegen winters weer. Er zijn ook winterbanden voor de fiets. Werken ze ook?

Een man trotseert al fietsend de sneeuw.Beeld anp

'Four wheels move the body, two wheels move the soul.' Van wie deze beroemde wijsheid afkomstig is, weet niemand - zelfs Google niet. Maar de bedenker heeft zich kennelijk nooit met een fiets op de weg gewaagd onder de omstandigheden zoals die de afgelopen week in Nederland heersten.

Eerst verdwenen lanen, wegen, banen en paden onder een behoorljk pak sneeuw, en daarna onder een laag akelig glad ijs, aangestampt door vierwielers en voetgangers. Op twee wielen stond de fietser meer doodsangsten uit dan dat zijn ziel in vervoering werd gebracht.

Winterbanden

De automobilist die de winter ziet aanbreken laat de garage winterbanden onder zijn auto zetten. Zou dat eigenlijk ook niet op een fiets kunnen? 'Jazeker', roepen de ANWB, de Fietsersbond, bandenfabrikanten als Vredestein en Schwalbe en rijwielspecialisten als Van Oosterhout Bikes & Sport in Teteringen en Bike Totaal Mastwijk in Bilthoven.

Alleen: er zijn in Nederland niet gek veel fietsers die het doen.

'De fanatieke fietser draait misschien zijn hand niet om voor het verwisselen van banden,' zegt een woordvoerder van de Fietsersbond, 'maar de meesten zullen het toch te veel werk vinden.' Dat is volgens haar misschien de reden waarom het blad van de bond, de Vogelvrije Fietser, vijf jaar geleden voor het laatst aandacht besteedde aan het verschijnsel winterbanden voor de fiets.

Fietsen in de sneeuw? 6 tips 

1. Zet het zadel lager. Dan kun je je voeten makkelijker op de grond zetten wanneer je dreigt te vallen.
2. Laat wat lucht uit je banden ontsnappen. Zachte banden zijn breder en bieden iets meer grip.
3. 'Lees' tijdens de rit het wegdek. Als klinkers of asfalt glinsteren, is de kans groot dat er een laagje ijs ligt.
4. Hou voldoende afstand van de randen van de weg; daar ligt vaak vastgevroren sneeuw.
5. Onderdruk je neiging om langzamer te gaan rijden. Je bent dan minder stabiel.
6. Handremmen? Vermijd je voorrem. Rem niet in de bocht, maar juist even daarvoor. Trap ook niet bij in een bocht.
(Bron: ANWB, de Fietsersbond)

TestKees

De technische expert van de bond, TestKees (Kees Bakker), reed voor het decembernummer van dat jaar met twee winterbanden door de sneeuw. 'Je voelt dat je duidelijk meer grip hebt. Als je remt duurt het lang voordat je fiets begint te schuiven. Als je eenmaal begint te glijden, blijf je stabiel rechtuit gaan.'

Raadt TestKees dus winterbanden aan? 'Dat hangt van de omstandigheden af. Als er sneeuw ligt, heb je er wat aan. Maar als het ijzig wordt, zullen ze weinig verschil maken. Dan moet je spijkerbanden hebben.'

Het Duitse bandenmerk Schwalbe verkoopt zulke spijkerbanden. De spikes op zijn Ice Spiker Pro- en Winter Marathon-banden zijn niet letterlijk 'spijkers' (of schroeven) zoals bij sommige concurrenten, maar met metalen noppen in het profiel - van staal of van aluminium, om de fiets niet te zwaar te maken.

In tegenstelling tot automobilisten wisselen fietsers niet van banden als het weer omslaat
Woordvoerder Nederlandse bandenfabrikant Vredestein

Noppen

De Ice Spiker heeft maar liefst 402 van die noppen. De banden zijn vooral bedoeld voor mountainbikes, de fietsen voor het ruwe terrein. Volgens Schwalbe kun je met hun spijkerbanden zelfs over het ijs fietsen.

De Nederlandse bandenfabrikant Vredestein, sinds 2009 in handen van het Indiase bedrijf Apollo Tyres, heeft geen spijkerbanden in zijn catalogus. 'In tegenstelling tot automobilisten wisselen fietsers niet van banden als het weer omslaat', zegt een woordvoerder. 'We verkopen wel all-weather-banden. Die bieden bij sneeuw en ijzel net iets meer veiligheid dan een gewone band. Een speciale grondstof zorgt ervoor dat deze vierseizoenenband in de zomer niet te zacht wordt door de hogere temperaturen en in de winter niet te hard in koude temperaturen.'

Een alternatief voor banden zijn sneeuwkettingen voor de fiets. De Amerikaanse specialist Slipknot in Durango (Colorado) biedt ze via internet te koop aan voor liefst 95 dollar per stuk (85 euro). Ze zijn makkelijk aan te brengen, stelt de Amerikaanse fietsfanaat Jason McDowell op zijn blog Little Tiny Fish.

Perfecte maat

Maar de schakels verschuiven snel, je vindt met moeite de perfecte maat en ze maken veel lawaai. In een stedelijke omgeving bieden ze weinig extra grip, constateert McDowell. Hij denkt dat vooral bezitters van een moutainbike profijt kunnen hebben van een fietssneeuwketting. Maar ze hebben ook een groot nadeel: ze maken de fiets een stuk zwaarder. Een heel stuk zwaarder.

Een goedkoop alternatief voor een sneeuwketting is een setje met kabelbinders, zo opperde het techtijdschrift Wired in 2010. Dat zei er meteen bij dat het zijn vinding niet had getest: 'Gelukkig staan onze burelen in een sneeuwvrije omgeving.'

Het nadeel van van de kabelbinders is dat ze niet lang strak om de band en de velg blijven zitten en dat je ze moet losknippen en weggooien als de lente weer aanbreekt. Een ander nadeel: ze zijn niet te gebruiken met handremmen met (rem)blokken, alleen met schijf- of terugtrapremmen.

Winterbanden

De meeste winterbanden of vierseizoenenbanden hebben een grof profiel versterkt met stalen noppen. Het alternatief? De sneeuwfietsketting.

Zout strooien

De ANWB pleit voor een andere oplossing. 'We vinden dat provincies en gemeenten zo veel mogelijk moeten proberen om ook zout te strooien op fietspaden als het ijzelt en sneeuw moeten ruimen als er een dik pak is gevallen. Je wilt gewoon niet hebben dat fietsers op straat gaan fietsen omdat het fietspad onbegaanbaar is. De verkeersstromen moet je gescheiden houden. Dat is veiliger', constateert woordvoerder Ad Vonk.

En soms, stelt de ANWB, zijn we gewoon aan de weergoden overgeleverd. Tijdens een sneeuwjacht zoals Nederland maandag trof kunnen fietsers natuurlijk niet verwachten dat ze zonder problemen van A naar B komen. 'Het weeralarm code rood geldt dan ook voor hen.'

Je wilt gewoon niet hebben dat fietsers op straat gaan fietsen omdat het fietspad onbegaanbaar is
woordvoerder Ad Vonk, ANWB