LIVE GAZA. Volg hier het nieuws over de oorlog in de Gazastrook en spanningen in het Midden-Oosten

De spanningen blijven hoog oplopen in het Midden-Oosten: niet alleen door de oorlog tussen Israël en Hamas in de Gazastrook, maar ook in de bredere regio staan de zenuwen strak gespannen. Volg alle ontwikkelingen hier live.

jvh, gjs, tg, mtm, wver, lto, sgg, gli, mts, adb

Dodentol in Gazastrook loopt op tot 35.800 slachtoffers

Sinds het begin van de oorlog tussen de radicale islamistische beweging Hamas en Israël op 7 oktober zijn al 35.800 mensen gedood in de Gazastrook. Nog eens 80.011 mensen zijn gewond geraakt. Dat meldt het door Hamas gecontroleerde ministerie van Volksgezondheid donderdag.
De voorbije 24 uur zijn minstens 91 mensen gedood. 

VN-deskundige dringt er bij Israël op aan om meldingen van mishandeling van Palestijnse gevangenen te onderzoeken

Een deskundige van de Verenigde Naties heeft Israël donderdag opgeroepen om meerdere beschuldigingen te onderzoeken van wrede, onmenselijke en vernederende behandeling van Palestijnse gevangenen in de nasleep van de aanval van 7 oktober door Hamas.

De speciale VN-rapporteur inzake foltering, Alice Jill Edwards, zei in een verklaring dat ze beschuldigingen had ontvangen dat mensen werden geslagen, geblinddoekt in cellen werden gehouden en langdurig geboeid werden.
Er kwam geen onmiddellijke reactie van de Israëlische regering of het leger. Het leger heeft eerder gezegd dat het handelt volgens de Israëlische en internationale wetgeving en dat degenen die worden gearresteerd toegang krijgen tot voedsel, water, medicijnen en goede kleding.

De speciale VN-rapporteur zei dat ze berichten had ontvangen dat sommige gevangenen niet mochten slapen, bedreigd werden met fysiek en seksueel geweld, beledigd werden en blootgesteld werden aan vernederende handelingen, waaronder "gefotografeerd en gefilmd worden in vernederende houdingen".
"Ik ben vooral bezorgd dat dit opkomende patroon van schendingen, in combinatie met een gebrek aan verantwoording en transparantie, een permissieve omgeving creëert voor verdere misbruik en vernederende behandeling van Palestijnen," zei Edwards.

"De Israëlische autoriteiten moeten alle klachten en meldingen van marteling of mishandeling snel, onpartijdig, effectief en transparant onderzoeken. De verantwoordelijken op alle niveaus, inclusief commandanten, moeten ter verantwoording worden geroepen, terwijl slachtoffers recht hebben op genoegdoening en compensatie."

26 doden bij twee Israëlische luchtaanvallen op huis, moskee en school in Gaza

Bij twee Israëlische luchtaanvallen op Gaza-stad zijn donderdagochtend 26 doden gevallen. Dat meldt de civiele bescherming van Gaza. Bij de eerste aanval op een huis kwamen zestien personen om, bij de tweede aanval op een moskee en een school stierven tien personen.
Agnoplay
https://player.agnoplay.com/embed/nb?autoplay=false&videoId=kA5h…
player.agnoplay.com

Internationaal Gerechtshof beslist vrijdag over bijkomende maatregelen voor Israël

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag beslist vrijdag of het Israël aanvullende maatregelen oplegt vanwege het offensief in Rafah. Zuid-Afrika heeft het VN-hof verzocht om actie te ondernemen, omdat er een genocide zou dreigen in de Gazastrook. Volgens het land schendt Israël het genocideverdrag.
Het Gerechtshof oordeelde in januari al dat Israël er "alles aan moet doen" om genocide op de Palestijnse bevolking te voorkomen, maar volgens Zuid-Afrika is de situatie veranderd doordat Israël Rafah is binnengevallen. In die stad zitten veel Palestijnse burgers, die juist gevlucht waren voor de oorlog in andere delen van de Gazastrook.
Israël ontkent dat er sprake is van een genocide, en noemt de klacht van Zuid-Afrika "totaal losgezongen van de feiten en omstandigheden". Volgens de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zitten er veel Hamas-strijders in Rafah, en is het dus nodig om de stad binnen te vallen. Israël heeft opgeroepen tot een gedeeltelijke evacuatie van de stad, maar volgens humanitaire organisaties zijn er nauwelijks gebieden waar de vluchtelingen naartoe kunnen.

Colombia opent ambassade in Ramallah

De Colombiaanse president Gustavo Petro heeft de opening bevolen van een ambassade in de Palestijnse stad Ramallah, op de Westelijke Jordaanoever. Volgens de Colombiaanse krant El Spectador waren daar vorig jaar al plannen voor gemaakt, toen Petro aan de Palestijnse ambassadeur in Colombia, Rauf al-Malki, diplomatieke vertegenwoordiging in Palestina had beloofd.

Petro is één van de grootste internationale critici van de oorlog die Israël voert in Gaza. Eerder deze maand maakte Colombia al bekend de diplomatieke banden met Israël te zullen verbreken, waarbij Petro de regering-Netanyahu "genocidaal" noemde.

Luikse luchthaven blijft draaischijf van militair materieel voor Israël

Sinds het begin van de oorlog in Gaza passeerde meer dan 70 ton munitie en explosieven via de Luikse luchthaven van Bierset naar Israël. Dat blijkt uit onderzoek van De Morgen, Le Soir en RTBF. Een deel gaat direct naar het Israëlisch leger.

Met een vraag van openbaarheid van bestuur verkreeg de ngo Vredesactie alle vergunningsaanvragen van Challenge Airlines tussen 7 oktober, de dag van de terreuraanval van Hamas en de start van de oorlog in Gaza, en 4 maart. Het gaat om vergunningen van de federale overheidsdienst Economie voor de doorvoer van 'gevaarlijke goederen', om de veiligheid te garanderen. In totaal zijn zo in vijf maanden tijd 68 vergunningen afgeleverd. Het gaat daarbij onder meer om ontstekers, rookmunitie, explosieven voor drones en onderdelen voor F-35- en F-16-gevechtsvliegtuigen. Ook na 4 maart heeft Challenge nog verschillende dergelijke vergunningen aangevraagd, zo leert navraag bij minister van Economie Dermagne (PS).

Niet alle doorvoer gaat naar het Israëlische leger. Bepaalde onderdelen keren terug naar België, na herstelling in Israël, of worden naar elders weer uitgevoerd. Van andere vergunningen is de eindbestemming niet duidelijk.

Toch vermelden twaalf vergunningen expliciet het Israëlische ministerie van Defensie of de Israëlische regering als eindgebruiker. Drie vergunningen noemen de Israëlische politie. Via Challenge Airlines is de luchthaven van Luik zo een kleine draaischijf in de militaire leveringen van de Verenigde Staten aan Israël.

Luchthaven Bierset blijft draaischijf van militair materieel voor Israël

Sinds het begin van de oorlog in Gaza passeerde meer dan 70 ton munitie en explosieven via Luik naar Israël. Dat blijkt uit donderdag gepubliceerd onderzoek van De Morgen, Le Soir en RTBF. Een deel daarvan gaat direct naar het Israëlisch leger. 

Het gaat om vergunningen van de federale overheidsdienst Economie voor de doorvoer van 'gevaarlijke goederen', om de veiligheid te garanderen. In totaal zijn zo in vijf maanden tijd 68 vergunningen afgeleverd. Het gaat daarbij onder meer om ontstekers, rookmunitie, explosieven voor drones en onderdelen voor F-35- en F-16-gevechtsvliegtuigen. Niet alle doorvoer gaat naar het Israëlische leger. Bepaalde onderdelen keren terug naar België, na herstelling in Israël, of worden naar elders weer uitgevoerd. Van andere vergunningen is de eindbestemming niet duidelijk.

Toch vermelden twaalf vergunningen expliciet het Israëlische ministerie van Defensie of de Israëlische regering als eindgebruiker. Drie vergunningen noemen de Israëlische politie. Via Challenge Airlines is de luchthaven van Luik zo een kleine draaischijf in de militaire leveringen van de Verenigde Staten aan Israël.

President Biden tegen "unilaterale erkenning" Palestijnse staat

Joe Biden "meent dat een Palestijnse staat via rechtstreekse onderhandelingen tussen de betrokken partijen" tot stand moet komen, "niet via een unilaterale erkenning". Dat heeft een woordvoerster van het Witte Huis woensdag gezegd.
"De president is een fervente aanhanger van een tweestatenoplossing en dat is hij zijn hele loopbaan geweest. Hij denkt dat een Palestijnse staat door middel van rechtstreekse onderhandelingen tussen de partijen het daglicht moet zien, niet door een unilaterale erkenning", zei Adrienne Watson, woordvoerster van de nationale veiligheidsraad van de Verenigde Staten. 

Video vrijgegeven waarop Israëlische soldaten gevangen worden genomen door Hamas

Israëlische media hebben woensdag een video uitgezonden waarop te zien is hoe vijf Israëlische soldaten op 7 oktober gevangengenomen en ontvoerd worden door de extremistische Palestijnse organisatie Hamas. Het gaat om niet eerder vertoonde beelden, die werden vrijgegeven met de toestemming van de families van de vijf.

De video, die iets meer dan 3 minuten duurt, toont hoe de vijf jonge vrouwen op de grond zitten in hun pyjama terwijl hun handen achter hun rug gebonden worden door hun ontvoerders. Sommigen proberen met hen te praten in het Engels. Daarna worden ze onder geweergeschut meegenomen door een jeep. "Het is tijd om te handelen, anders zal het bloed van mijn zus en de andere gijzelaars aan de handen van de Israëlische regering kleven", vertelt Sasha Ariev, zus van een van de soldaten, aan het Franse persagentschap AFP. "Iedereen heeft nu deze jonge meisjes in pyjama in gevangenschap gezien (...) De enige overwinning is om hen zo snel mogelijk en levend terug te brengen", vervolgt ze. 

"De beelden tonen de gewelddadige, vernederende en traumatiserende behandeling die de meisjes hebben ondergaan op de dag van hun ontvoering", klinkt het bij de organisatie die ijvert voor de vrijlating van de gijzelaars. De beelden "zullen mijn vastberadenheid versterken om met al mijn macht te vechten totdat Hamas is uitgeschakeld, om ervoor te zorgen dat wat we vanavond hebben gezien nooit meer gebeurt", verklaarde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu op zijn Telegramaccount.

De video werd gemonteerd zonder de beelden van de verschillende doden op de militaire basis van Nahal Oz. Meer dan vijftig Israëlische soldaten kwamen om het leven bij de aanval van Hamas op de militaire basis. Vijftien ongewapende vrouwen die instonden voor de surveillance van de grens werden gedood, zeven anderen werden ontvoerd. Een van hen werd bevrijd, van een andere werd haar lichaam teruggebracht naar Israël.

Van de 252 personen die als gijzelaar werden meegenomen op 7 oktober bevinden er zich nog steeds 124 in Gaza. 37 van hen zouden dood zijn volgens het Israëlische leger.

Dodental Gaza stijgt tot 35.709

Minstens 35.709 mensen zijn in de Gazastrook om het leven gekomen sinds de escalatie van het Israëlisch-Palestijns conflict op 7 oktober 2023. Dat zegt het ministerie van Volksgezondheid van Gaza. Daarnaast vielen er volgens het rapport ook 79.990 gewonden in Gaza.  Het Gazaans Ministerie van Volksgezondheid claimt dat het Israëlische leger in de laatste 24 uur 62 mensen heeft gedood in Gaza. Er vielen volgens hen in die tijd ook 138 gewonden.

De spanningen in het Midden-Oosten laaiden opnieuw op op 7 oktober 2023, nadat militanten van de extremistische Palestijnse organisatie Hamas vanuit de Gazastrook een aanval uitvoerden op Israëlisch grondgebied. Bij deze aanval doodde de groep bewoners van de grensgebieden en nam ze honderden gijzelaars. Volgens Hamas was de aanval een reactie op de agressieve acties van de Israëlische autoriteiten tegen de Al-Aqsa moskee in de Oude Stad in Jeruzalem. Israël kondigde een totale blokkade van Gaza af en begon vergeldingsaanvallen uit te voeren op doelen in de Gazastrook en op bepaalde gebieden in Libanon en Syrië.

Gennez: "Historische kans gemist"

Minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit) is ontgoocheld door de beslissing van het kernkabinet om Palestina voorlopig niet te erkennen. Dat schrijft ze op X. "Helaas vandaag geen Belgische erkenning van de Palestijnse staat. België werkt verder op timing en context om tot erkenning over te gaan", schrijft ze daar. "Nochtans is de urgentie zeer groot. We laten vandaag een historische kans liggen."

Israëlische mensenrechtenorganisatie: "Palestijnse staat is onvermijdelijk"

"Het is tijd om te erkennen dat een Palestijnse staat onvermijdelijk is en dat Israël beter het proces in gang kan zetten dan erin meegesleurd te worden." Dat stelt de Israëlische mensenrechtenorganisatie Peace Now woensdag op X als reactie op de erkenning van de Palestijnse staat door Ierland, Noorwegen en Spanje.

Enkel een tweestatenoplossing als onderdeel van een alomvattend regionaal initiatief zou veiligheid, de terugkeer van de gijzelaars, een normalisering van de relatie tussen Israël en Saoedi-Arabië en een einde van het internationale isolement van Israël betekenen, aldus nog Peace Now. "We moeten de oorlog beëindigen en ja zeggen tegen een tweestatenoplossing. Dat is de echte overwinning", besluit de organisatie.

Peace Now zet zich sinds het einde van de jaren 70 in voor vrede tussen Israël en Palestina.

Biden: "Eerst onderhandelen"

Een Palestijnse staat kan er pas komen na onderhandelingen en niet na eenzijdige erkenning. Die mening is de Amerikaanse president Joe Biden toegedaan, zo zegt een Witte Huis-woordvoerder. "De president is heel zijn carrière al een sterke voorstander geweest van een tweestatenoplossing. Hij vindt dat een Palestijnse staat er moet komen na directe onderhandelingen tussen de partijen."

Kernkabinet erkent Palestina voorlopig niet

Het kernkabinet volgt voorlopig niet het voorbeeld van Spanje, Ierland en Noorwegen. Ons land beslist (nog) niet tot een onmiddellijke erkenning van Palestina. De groenen, socialisten en CD&V hadden daarom gevraagd. Maar MR lag dwars, en volgens meerdere bronnen ging ook premier De Croo op de rem staan. "Het was een heel serene vergadering van de kern", zei Lahbib aan VRT nieuws bij buitenkomst. "Wij zijn voorstander van een Tweestatenoplossing. We willen nu verder werken en dit momentum grijpen, zeker nu we voorzitter zijn van de EU, om te bemiddelen om tot een oplossing te komen. Drie lidstaten hebben een belangrijke stap gezet, andere hebben meer vragen."

De PS reageert al meteen fors. In een persbericht betreuren ministers Pierre-Yves Dermagne en Karine Lalieux “zeer sterk de blokkering van de liberalen binnen de regering”. "Deze erkenning zou een krachtig en duidelijk signaal zijn geweest van ons land, dat de kans had zich op het Europese en internationale toneel te onderscheiden als partner van vrede en een tweestatenoplossing. We konden de weg wijzen samen met Spanje, Noorwegen en Ierland, die de Palestijnse staat vandaag hebben erkend, en samen een momentum creëren richting een bredere erkenning op Europees niveau.”

Duitsland: "Geen tweestatenoplossing zonder dialoog"

Een woordvoerder van het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft duidelijk gemaakt dat Duitsland achter een tweestatenoplossing staat. "Een onafhankelijke Palestijnse staat blijft een belangrijk doel van het Duitse buitenlandse beleid", zei die op een persconferentie. "Maar wel alleen als er dialoog aan voorafgaat tussen alle partijen."

De Croo voor kernkabinet: "Maatregelen die we overwegen moeten situatie op het terrein verbeteren"

Premier Alexander De Croo (Open VLD) spreekt zich vlak voor het kernkabinet niet uit voor de erkenning van een Palestijnse staat. "Alle maatregelen die we overwegen moeten maatregelen zijn die onmiddellijk leiden tot een verbetering van de situatie op het terrein. Een erkenning? Dat kan je maar éénmaal doen."
De Croo vindt dat elke diplomatieke stap gericht moet zijn op een duidelijke prioriteit. "Die prioriteit is het vrijlaten van de gijzelaars en het stoppen van het geweld in Gaza. Er moet een einde komen aan het doden van onschuldige burgers."
In het kernkabinet wordt besproken of België, in navolging van Noorwegen, Ierland en Spanje de staat Palestina zal erkennen en wat de gevolgen van zo een beslissing zijn. De groenen, socialisten en CD&V pleiten daarvoor, de liberalen lijken wat meer op de rem te staan. "Als je het doet, dan moet het iets zijn dat onmiddellijk aanleiding geeft tot het einde van het geweld", zegt De Croo. "Dat is het vizier dat we moeten gebruiken om dat te evalueren. Laten we naar elkaar luisteren in de kern." 

PLO: "Erkenning van Palestina als staat is historisch moment"

De erkenning van de staat Palestina door drie Europese landen is een "historisch" moment. Dat heeft de leiding van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO gezegd, in een reactie op de aankondiging van Noorwegen, Ierland en Spanje dat ze Palestina als staat zullen erkennen.
"Dit opent een weg naar stabiliteit, veiligheid en vrede in de regio", zegt secretaris-generaal  Hoessein al-Sjeikh van het Uitvoerend Comité van de PLO. "Dit zijn "historische momenten waarin de vrije wereld triomfeert na lange decennia van Palestijnse nationale strijd, lijden, pijn, racisme, moord, onderdrukking, misbruik en vernietiging waaraan het volk van Palestina is onderworpen", klinkt het.
Ook Hamas verwelkomt de erkenning van Palestina als een "belangrijke stap". "Wij zien dit als een belangrijke stap in de richting van de bevestiging van ons recht op land en de oprichting van een Palestijnse staat met Jeruzalem als hoofdstad", aldus Hamas in een verklaring, waarin het "landen over de hele wereld oproept om onze legitieme nationale rechten te erkennen".

Personeelsleden  KU Leuven brengen nacht door in bezet gebouw

Enkele personeelsleden van de KU Leuven zullen donderdagnacht in het bezet College De Valk blijven slapen, als steun voor de studenten die het gebouw hebben ingepalmd. Dat meldt professor antropologie Karel Arnaut. Een dertigtal personeelsleden zal de avond doorbrengen in het collegebouw, en een zestal collega's, onder wie professor Arnaut, zal er ook de nacht spenderen. Arnaut is een van de initiatiefnemers van een petitie die rondgaat onder professoren en academisch personeel: in de brief spreken de medewerkers hun steun uit voor de actievoerende studenten en eisen ze ook dat de KU Leuven alle samenwerking met Israëlische academische instellingen stopzet. De petitie heeft sinds haar opstelling een goede week geleden ruim 420 handtekeningen verzameld. 

Israël roept ambassadeurs terug uit Ierland en Noorwegen

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken heeft aangekondigd dat hij de ambassadeurs in Ierland en Noorwegen heeft teruggeroepen  "voor overleg", na de bekendmaking van het nieuws dat beide landen Palestina zullen erkennen als onafhankelijke staat. "Vandaag stuur ik een duidelijke boodschap naar Ierland en Noorwegen: Israël zal niet stilzwijgen over deze kwestie", aldus minister Israël Katz.

"De beslissing vandaag stuurt een boodschap aan de Palestijnen en de wereld: terrorisme loont", zegt Katz ook. Hij meent dat de erkenning de nagedachtenis van de slachtoffers van 7 oktober onrecht aandoet. "Israël zal niet zwijgen. Er komen zwaarwichtige gevolgen. Als Spanje doorzet met zijn voornemen om een Palestijnse staat te erkennen, dan komen er gelijkaardige maatregelen."

Drie regeringspartijen willen dat België Noors voorbeeld volgt

De Belgische overheid heeft voorlopig geen plannen om Palestina te erkennen. Dat zegt een woordvoerder van premier Alexander De Croo. De kwestie zou later vandaag wel op de agenda van het kernkabinet staan, die om 12.30 uur samenkomt.
De vergadering van het kernkabinet over de situatie in Gaza was eerder al gepland, maar onder meer Groen heeft aangekondigd om daar ook de erkenning van Palestina op tafel te zullen leggen. Zo laat vicepremier Petra De Sutter op Twitter weten dat “België moet volgen”. Ook CD&V-voorzitter Sammy Mahdi vindt dat België Palestina moet erkennen als staat. "Na 9 juni komt het parlement weer samen. Dringend werk van maken. Ook België moet volgen", klinkt het.
Ook minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit) breekt in een persbericht een lans voor de erkenning. "Na ons bezoek aan Jordanië en de Westelijke Jordaanoever vorige week, en de gesprekken die ik heb gevoerd met lokale middenveldorganisaties, VN-vertegenwoordigers en leden van de Palestijnse Autoriteit, is het eens te meer duidelijk dat het tijd is voor actie. En wel meteen. Vandaag zal ik pleiten voor de erkenning van de Palestijnse staat op de kern", luidt het.
De verwachting is dat vooral MR zich zal blijven verzetten tegen een Belgische erkennen van een Palestijnse staat.