De afgelopen nacht hadden 2.355 asielzoekers onderdak in het aanmeldcentrum bij Ter Apel. Het hoogste aantal sinds de rechter bepaalde dat er niet meer dan 2.000 mensen mogen overnachten.
Er was dan ook niet voldoende plek om iedereen op te vangen. In de nacht van woensdag op donderdag moesten zelfs twintig mensen op een matras in een wachtruimte slapen, bevestigt een woordvoerder van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). De asielzoekers sliepen in een zogenoemde portacabin, een soort verplaatsbare bouwkeet.
Die portacabins zijn eigenlijk bedoeld als ruimte waar mensen overdag in kunnen wachten tot ze een opvangplek krijgen. De laatste dagen was het echter al zo druk, dat er soms ook mensen verbleven die laat in de nacht aan waren gekomen. Zij kregen dan een stoel en konden zich een paar uur later melden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Maar nu moesten er voor het eerst in maanden tijd ook weer mensen in een wachtruimte slapen. "Dit is niet de bedoeling en laat zien hoe acuut het tekort aan plekken is", meent Van der Burg.
Overigens gaat het om een andere wachtruimte dan de ruimtes waarin afgelopen najaar asielzoekers sliepen. Het ging toen om de wachtruimte van de IND en recreatieruimtes van het COA. De Inspectie Justitie en Veiligheid besloot na een bezoek aan het azc dat die ruimtes niet meer gebruikt mochten worden, onder meer omdat het niet brandveilig was.
Oproep voor paviljoens leverde nog weinig op
De situatie in de asielopvang is al maandenlang nijpend, en het tekort aan plekken loopt steeds verder op. Tot 1 juli zijn er 12.000 extra bedden nodig om de problemen in de opvang het hoofd te bieden. Van der Burg vroeg gemeenten halverwege deze maand met spoed plekken vrij te maken. Hij bood ook grond van het Rijk aan, zodat gemeenten daar paviljoens op kunnen zetten.
Maar deze oproep heeft nog niet veel opgeleverd. "Ik heb de gemeenten hard nodig en blijf in gesprek", schrijft Van der Burg aan de Tweede Kamer.
De spreidingswet, die de asielopvang over het land verdeelt, is al van kracht, maar Van der Burg kan gemeenten nog niet dwingen om deze plekken te leveren.
Afgelopen februari is bepaald hoeveel asielzoekers er in elke provincie opgevangen moeten worden. De gemeenten in elk van de twaalf provincies hebben tot november de tijd om voor deze opgave onderling een plan te maken. Pas als dat niet lukt, komt dwang om de hoek kijken. Dat is op z'n vroegst pas halverwege volgend jaar.