Direct naar artikelinhoud

Van niks naar wereldtop in twee jaar: het succes van skeletontalent Kimberley Bos ontleed

Kimberley Bos, de eerste Nederlandse in de olympische sleecompetitie skeleton, daalt met een duivelse snelheid. Bang is ze niet, al hangt haar kin maar 5 centimeter boven het ijs. Haar succes ontleed: van niks naar wereldtop in twee jaar.

De schade op het gebit als de helm het ijs raakt is enorm, daarom dragen alle skeletonners een gebitsbeschermer.Beeld afp

De start

Sprinten met een slee aan een hand, kromgebogen. Alles geven voor de duw, de push, waarmee het ijskanaal wordt betreden. Bos behoorde zaterdag met 5,13 seconden over de eerste 50 meter tot de beste vijf van de Spelen in Pyeongchang. 'Ze is een begenadigde atlete van wereldklasse', zegt haar Britse coach Kristan Bromley, zelf de wereldkampioen van 2008.

Bij de start wordt het ijs betreden met spikes, voor maximale grip op de ijsvloer. Na de race stapte Bos zaterdagavond, bij min 16, op Aziatische hotelslippers rond. 'Mijn wedstrijdschoenen kosten 200 euro. Die waag ik er niet aan.'

De tekst gaat verder onder de foto.

Kimberley Bos zaterdag tijdens haar start.Beeld epa

De slee

Het materiaal is van belang, 'maar niet doorslaggevend', zegt Bromley. 'Het is maar gereedschap. De atleet maakt het verschil.' De slee is tussen de 80 en 120 cm lang en weegt, afhankelijk van het gewicht van de stuurvrouw, tussen de 29 en 35 kilo's. Als de combinatie vrouw-slee de 92 kilo overschrijdt, dan mag de slee nooit zwaarder zijn dan 33 kilo.

'Gewicht is snelheid', zegt Bromley. De olympisch kampioen bij de vrouwen, Lizzy Yarnold, weegt 76 kilogram, Bos doet 65 kilo op de weegschaal. 'Ik ben gemiddeld', zegt Bos. 'Lichtere atleten starten sneller dan de zwaardere meiden.' Maar die hebben dan weer hun voordeel in het ijskanaal.

Een slee kost tussen de zes- en honderdduizend euro. Bromley, bijnaam Dr. Ice, bouwt in zijn fabriek AMP in Sheffield met zijn broer Richard skeletonsleden. 70 procent van de wereldwijde top glijdt op hun product naar beneden. In Pyeongchang werd een Koreaan, Yun Sung-bin, olympisch kampioen op een Bromleyslee. Richard Bromley was de coach.

Sleden worden streng gecontroleerd. Voor en na de race. Bromley: 'Vrijdagnacht was ik om één uur klaar met de check. De hele slee moest van de jury uit elkaar.' Bos: 'Zaterdag zijn we drie uur bezig geweest hem weer helemaal in elkaar te zetten. Een klus. Hebben we samen gedaan. Normaal hoef je alleen de ijzers te doen, dat kan in anderhalf uur.'

De snelheid

Het ijskanaal voor de skeletonners is in Pyeongchang 1.376 meter lang. Er wordt een lagere ingang van de bobsleebaan gebruikt. Het gaat bij skeleton in zestien bochten van 930 meter boven zeeniveau naar 813 meter, een verhang van 9,5 procent. De snelheid wordt grotendeels bepaald door de ijzers, of runners, zoals ze in sleesport heten. 'Vorig jaar bij de wereldbeker hadden wij een voordeel. We hadden de goede ijzers mee. Ik werd derde in de wereldbeker', zegt Kimberley Bos zaterdag.

Nu zijn alle teams op oorlogssterkte. 'Sommige hebben nu zelfs tien sets mee', telt Bos hardop. De snelheden die worden gehaald, met het hoofd naar beneden, zijn opzienbarend en vreeswekkend. Bos' topsnelheid zaterdag is 126,6 kilometer per uur, op drie na de hoogste. Kampioen Yarnold haalt 127,9 km/u.

De snelheid
Beeld ap

Het ijs

IJzers moeten afgestemd zijn op het ijs dat in de serpentine ligt gedrapeerd. Bos, bij min 16 graden op het drukbevolkte perron van het finishhuis: 'IJs in onze sport is nooit hetzelfde. Je hebt hard, zacht, koud en warm. En veel en weinig ijs op de baan. Het beton is altijd hetzelfde op zo'n baan, maar wat erop ligt verschilt. Dit ijs is weer heel anders dan het ijs van vorig jaar. Het verandert de set-up van je slee.'

Langs het ijs stonden zaterdagavond zesduizend Koreanen. In het stadionnetje waren vooral buitenlandse fans aanwezig, en zelfs een stuk of vier voor de vrouw uit Ede. Bos: 'Ik heb het bekeken bij de mannenwedstrijd. Ze gaan enorm tekeer, maar ik hoor er echt niks van.'

De pakken

De skinpakken zijn een belangrijke factor in het bereiken van de racesnelheid. Bos draagt een standaardpak, tegen brandwonden en voor stroomlijn, van het Canadese merk Quickskins. 'Die leveren 80 procent van de pakken in onze sport.'

De Britten beschikten over andere pakken. Ze werden ontwikkeld door het bedrijf TotalSim en het British Institute of Sport, dat ook de pakken van de nationale baanwielrenners ontwerpt sinds de Spelen in Beijing 2008. Er zou een spoiler onder het pak verborgen zijn en dat is tegen de regels. De Belgen protesteerden. De Nederlanders zouden zich erbij aansluiten.

Bos zegt van niks te weten. 'Niets van gehoord', zegt ze, als ze ziet dat Groot-Brittannië voor de derde keer op rij de vrouwelijke competitie wint.

Naast het pak is de helm van belang. Onder de helm dragen de sleevrouwen een gebitsbeschermer. Wim Noorman, voorzitter van de bobsleebond: 'Bij skeleton lig je met je hoofd naar voren maar vijf centimeter van het ijs af. Als je dan stuitert, loop je de kans dat met de helm het ijs wordt geraakt. De helm geeft dat door aan de tanden. De schade is niet te overzien.'

126,6 km/uur

was de topsnelheid die Kimberley Bos zaterdag bereikte. De uiteindelijke winnaar, Lizzy Yarnold, bereikte zelfs een snelheid van 127,9 km/uur bij haar afdaling.

Het sturen

Het besturen van de slee is een zaak van het hele lichaam. 'Hoofd, schouders, rug en benen', zegt coach Bromley. De armen liggen plat naast het lichaam, gestrekt naar achteren. De romp ligt vast in opstaande randen van carbon van de skeleton, die door bobbers oneerbieding 'het dienblad' wordt genoemd. Door die vastgeklonken positie van het lichaam kan gewrikt en gewrongen worden. De slee moet antwoorden op die kleine bewegingen.

Bromley: 'Bij zware mensen is de slee stijver dan bij lichtere mensen, maar hij mag ook niet te gevoelig worden. Het luistert nauw. Per lichaam is dit verschillend.'

Bos: 'Je kunt niet sturen op het rechte eind. In de bocht ervoor moet je je lijn kiezen. In run 3 was-ie geweldig. In run 4 maakte ik een enkel foutje. In bocht 11, ja, maar dat is eigenlijk een recht eind met een knik. Daar toucheerde in de muur. Maar de kampioen ook.'

Bos zaterdag na haar derde run in Pyeongchang.Beeld epa

De ervaring

Uiteindelijk gaat het bij skeleton om ervaring. Kimberley Bos, voorheen bobber, is pas twee jaar bezig op de kleine slee. Ze is 24. 'In twee jaar de wereldtop in schuiven, mensen weten niet wat voor een ongelooflijke leercurve zij heeft beschreven', loofde Bromley zijn pupil.

Zij keek naar 34-jarigen die hun ervaring royaal uitbuitten. 'Ken je het verhaal van de tienduizend trainingsuren die je nodig hebt in de topsport? Ik doe 150 runs per winter', vertelt ze als ze beaamt dat ze duizend runs zal moeten afleggen voor ze het erepodium zal bereiken. 'Ik ga zeker nog vier jaar door', is haar slotakkoord op een gruwelijke koude berg in Korea.

Peking 2022? Kimberley komt eraan.

Kimberley Bos tijdens haar derde run.Beeld afp

De mooiste verhalen over de Olympische Winterspelen

Lees de mooiste verhalen over de Olympische Winterspelen, verzameld op één pagina.

Beetje saai dat Nederland zoveel schaatsmedailles wint? Het kan erger: deze landen zijn nog dominanter in een sport.

Geen shorttrackmedaille, geen uniek dubbelsucces, maar ook geen peilloos verdriet bij Ter Mors: 'Met opgeheven hoofd neem ik afscheid'.