Brug over het IJ weer uitgesteld, op zijn vroegst pas over 10 jaar

De wethouder wijt de vertraging onder meer aan de ingewikkeldheden die in het water zitten. Tussen de Oranjesluizen en de Kop van Java moeten circa twintig ligplaatsen worden gevonden voor binnenvaartschepen, waar de boten kunnen wachten als aan de fietsbrug aan de oostkant van Amsterdam wordt gebouwd.

Van der Horst schrijft dat, omdat het water niet in bezit van de gemeente is, het extra ingewikkeld is om dit goed te organiseren. Onder meer het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat en Provincie Noord-Holland hebben hier een stem in. ‘Het zorgt voor een complex planproces en vraagt een nauwe samenwerking met de betrokken nautische partners,’ aldus Van der Horst.

Bezwaar- en beroepsprocedures

De brug komt te liggen tussen het KNSM-eiland en de Johan van Hasseltweg in Noord en verwacht wordt dat hier circa 25.000 fietsers dagelijks gebruik van zullen maken. De gemeente maakte vorig jaar de eerste 100 miljoen euro ervoor vrij. Toen werd er nog van uitgegaan dat de brug in 2032 voltooid zou zijn. Met het vrijgemaakte geld stelde Van der Horst ook een projectteam samen om de planning verder voor te bereiden.

Naast de problemen in het water stelt het projectteam dat de gemeente ook met andere tegenslagen rekening moet houden: bijvoorbeeld bezwaar- en beroepsprocedures die tot de Raad van State, de hoogste bestuursrechter, zullen lopen. De verwachting is dat bedrijven in Amsterdam-Noord en bewoners van het KNSM-eiland beroep zullen aantekenen tegen de brug die in hun achtertuin komt te liggen.

Slag om de arm

Volgens de laatste planning zal de gemeenteraad in 2026 definitief moeten beslissen of de brug er komt. Het gaat daarbij over ligging, maar ook de kosten die gepaard gaan met de brug. Dan volgen jaren van het aanbesteden, een aannemer zoeken, een jaar van de eerdergenoemde bezwaar- en beroepsprocedures, alvorens in 2030 met de bouw gestart kan worden. Voor de bouw staat nu 3 tot 4,5 jaar, aldus Van der Horst.

Maar of de fietsbrug er dan ook daadwerkelijk staat? De wethouder houdt een slag om de arm, zo blijkt uit de brief. Ze zegt dat rekening gehouden moet worden met de onvoorspelbaarheid van de bouwperiode, die het projectteam nu nog niet kan inschatten. Bovendien zegt ze ook nog onzekerheden te zien als het aankomt op duurzaamheid: van stikstofregels tot hoe circulair de brug moet zijn.

‘De totale doorlooptijd van de Oostbrug is vergelijkbaar met andere complexe projecten met een soortgelijke omvang,’ nuanceert de wethouder de vertraging enigszins.

1839 eerste plan

Vorige week werd bekendgemaakt dat inmiddels 320 miljoen euro vrijgemaakt is voor de verbinding over het IJ. De gemeente investeert 220 miljoen, de Vervoerregio Amsterdam heeft 100 miljoen euro toegezegd. Aanvankelijk werd gedacht dat 300 miljoen euro voldoende zou zijn voor de brug, maar het stadsbestuur is daarop teruggekomen. Momenteel wordt berekend hoeveel wel nodig is.

De wethouder zegt dat het afhangt van de ‘toevoerroutes’ die moeten leiden naar de brug in Oost. Ze belooft ‘tempo te maken’ aangezien het met name in Amsterdam-Noord steeds drukker wordt. ‘De opgave is om Amsterdam-Noord en de regio met de rest van de stad te verbinden, op een toekomstbestendige manier waarbij rekening wordt gehouden met het IJ als Europese hoofdvaarweg,’ aldus Van der Horst.

Het betekent in ieder geval weer een nieuw hoofdstuk voor de brug over het IJ nadat in 1839 het eerste plan hiervoor op de tafel lag. De gemeente werkt op de achtergrond ook aan een brug aan de westkant van de stad, maar de prognose voor nu is dat die er niet voor 2040 zal zijn.

Over de auteur: David Hielkema schrijft over de Amsterdamse politiek en is daarnaast gespecialiseerd in onderzoeksverhalen. Tips of reageren? d.hielkema@parool.nl