Griet Op de Beeck: ‘Mijn vader heeft me misbruikt van mijn vijfde tot mijn negende’

Griet Op de Beeck © fvv

Bestsellerauteur Griet Op de Beeck vertelde vanavond in ‘De wereld draait door’ dat haar vader haar van haar vijfde tot haar negende misbruikte. Het duurde tot na zijn dood voor ze onder ogen durfde te zien. ‘Je wil niet dat het waar is, ik kan nog altijd niet geloven dat mijn vader, die een heel intelligente man was, dat heeft gedaan.’

Eva Berghmans

‘Ik ben een paar jaar in therapie moeten gaan, en mijn vader is ervoor moeten sterven, maar toen kwam het punt waarop ik niet anders kon dan de puzzelstukken leggen. Mijn vader heeft mij als klein kind misbruikt, op een leeftijd dat ik nog te jong was om de herinneringen in woorden op te slaan, maar ik heb beelden, walgelijke lichamelijke beelden.’

Griet Op de Beeck vroeg presentator Matthijs van Nieuwkerk of ze details van die beelden voor zich mocht houden, in de uitzetting van De wereld draait door van maandagavond. Ze getuigde voor het eerst over het misbruik door haar vader, en hoe dat zich decennialang in alle aspecten van haar leven liet voelen – van haar anorexia tot haar keuze voor telkens weer foute mannen.

‘Van die op het ego gerichte mannen, die toch een emotionele hulpeloosheid hebben. Mannen die ik zou kunnen redden, zoals mijn vader mij liet geloven dat ik hem hielp om het moeilijke leven met mijn moeder te doorstaan, dankzij ons geheimpje samen. Dat is een klassieker: meisjes die misbruikt zijn, blijven hun vader op een voetstuk plaatsen, en hun woede richt zich tegen de moeder. Toen ik over incest las in het boek Trauma en herstel van Judith Herman, was het precies alsof ik mijn biografie las.’

Griet Op de Beeck zat in de Nederlandse talkshow om te praten over haar vierde boek. ‘Het beste wat we hebben’ is een roman, geen autobiografisch boek over incest ‘het is een verhaal dat toont hoe misbruik zich als een olievlek verspreidt, een olievlek die verder reikt dan het leven van alleen het slachtoffer’.

‘Mijn belangrijkste boek tot nu toe’, schrijft ze op haar facebookpagina. ‘Dit boek is me nog dierbaarder dan de vorige’, legt ze in een interview met De Standaard uit. ‘Ik kan het eindelijk over mijn grootste wond hebben. Elke schrijver heeft een thema dat de andere thema’s domineert, en bij mij is dat het misbruik. Maar ik heb er zo lang over gedaan om te aanvaarden dat het dat was, waardoor er zoveel mis met mij was. Het is te erg om onder ogen te zien. Ik kon er pas nu over schrijven. Het was tijd. Ik wil ook tonen dat het kan, ik heb nu een leven van een kwaliteit die ik zeven jaar geleden niet voor mogelijk had gehouden. Het was een fucking harde weg, maar de zon schijnt aan het eind.’

Seksueel misbruik is een belangrijk thema in het boek, tegelijk blijft het boek vintage Griet Op de Beeck: het is een oproep om niet weg te kijken van de kwalijke dingen in het leven, om het heft van je leven in handen te nemen. ‘Het beste wat we hebben’ is het eerste deel van een trilogie. De drie boeken zullen los van elkaar te lezen zijn, hoewel sommige personages in meerdere boeken zullen opduiken.

Seksueel misbruik is het thema dat de boeken verbindt. Met de trilogie gaat ze, net als met haar vorige boeken, in tegen de ‘zwijgcultuur’, tegen onze neiging om ‘weg te kijken van de dingen waar we het niet graag over hebben. Waar ik heel erg sterk in geloof, is dat hoe meer we zwijgen over ongemakkelijke soorten waarheden, van welke soort ook, hoe meer je in de kaart speelt van daders – hoe makkelijker zij ermee wegraken. ’

Dinsdagavond leest u op De Standaard Online een uitgebreid gesprek met Griet Op de Beeck naar aanleiding van haar nieuwe boek, dat deze week in de winkel ligt.