Direct naar artikelinhoud
Politie

‘Helft ‘straatflikken’ straks ouder dan 60. Een ramp’: vakbond trekt aan alarmbel

Een politieagent aan het werk in Molenbeek.Beeld Jan Aelberts

Officiële cijfers bewijzen nu ook de dalende aantrekkelijkheid van de politie als werkgever. In amper één jaar tijd waren er 3.000 kandidaat-inspecteurs minder – dat is een daling van 30 procent. ‘Binnen tien jaar zal de helft van de ‘straatflikken’ 50-plus en zélfs 60-plus zijn. Dat is een ramp’, waarschuwt de politievakbond VSOA.

De politie moet aantrekkelijker worden voor werknemers om vacatures in te vullen. Dat is al vaak gezegd. Maar nu bewijzen officiële cijfers van de rekruteringsdienst van de politie dat ook. Vorig jaar schreven amper 8.198 kandidaten zich in. Een absoluut dieptepunt. In 2017 was het al niet veel beter: 8.635. Terwijl in een niet zo ver verleden elk jaar nog bijna 12.000 mannen en vrouwen stonden te springen om bij de politie te gaan. Drie jaar terug – in 2016 – waren er nog 11.697 kandidaten. Dat zijn er net geen 3.500 meer dan vorig jaar.

Kandidaat-inspecteurs vormen de basis van de politie én zijn de échte ‘straatflikken’. Ze stromen na hun testen en opleiding van anderhalf jaar door naar onder andere verkeer- en interventiediensten, rechercheteams of bij de luchthaven- of spoorwegpolitie. Dat er plots 3.000 kandidaten minder zijn noemt Vincent Houssin van de politievakbond VSOA doodzonde, niet onbegrijpelijk en een gigantisch alarmsignaal. “Want hoe groter de visvijver, hoe beter de kwaliteit”, zegt hij. “We hebben al zo vaak aan de alarmbel getrokken bij de politieke partijen om het beroep van politieambtenaar aantrekkelijker te maken. Wat hebben de voorbije regeringen gedaan? Enorm bespaard, het statuut uitgehold en de lonen gedurende 18 jaar bevroren.” Volgens hem is het resultaat er nu naar. “Het politieapparaat draait her en der vierkant en het beroep is onaantrekkelijker geworden”, zegt hij.

Geweld

Pas recent nog werden de lonen van politieambtenaren en het burgerpersoneel gelijkgeschakeld met andere lonen van het openbaar ambt. “Het is toch niet normaal dat we zélfs moesten smeken om nog maar hetzelfde loon te krijgen”, zegt Houssin. Een beginnende inspecteur verdient door die smeekbede nu 1.550 à 1.600 euro netto per maand. Toch is dat volgens de vakbond niet genoeg. “Ik ken beginnende politiemensen die 140 kilometer van huis werken. Alleen al aan woon-werkverkeer verrijden ze elke maand 500 euro brandstof. Reken en tel maar: op het einde van de maand houden ze daardoor in feite minder dan het bestaansminimum over.” De politievakbond ziet nog redenen waarom veel kandidaten afhaken en elders werk zoeken: het geweld tegen de politie, de vele valse klachten en de vaak te lakse houding op het vlak van bestraffing of bijstand. “Dat knaagt aan de motivatie van kandidaten”.

Sip kijken

Olivier Van Raemdonck – woordvoerder van voormalig minister van Binnenlandse zaken Jan Jambon (N-VA) bevestigt de zwaar teruggevallen cijfers van kandidaat-inspecteurs: “Het is inderdaad alle hens aan dek om jongeren aan boord te krijgen. Momenteel woedt er een heuse war for talent. Veel kandidaten haken vandaag voortijdig af door de lange doorlooptijden bij de politie en kiezen voor een andere job. Die mensen zijn we voorgoed kwijt.” 

Volgens de woordvoerder lopen er al proefprojecten die het juridisch toelaten om jongeren die nog geen volledige opleiding doorlopen hebben toch officieel op te nemen in het werknemersbestand van de politie. Hij zegt dat er ook naar flitsende aanwervingscampagnes gekeken is in onder andere buurland Nederland. Mensen binnen de politie zelf noemen de huidige campagnes een illustratie voor de povere aantrekkingskracht van de Belgische politie als werkgever. “In Nederland staan jonge politiemensen glimlachend op blitse kleurenfoto’s. In ons land voert de politie reclamecampagnes met zwart-witfoto’s van sip kijkende mensen die precies van het oorlogsfront komen. Inderdaad: wie wil daar nu niet werken?”, klinkt het cynisch.

In cijfers

2014: 11.946 kandidaten
2015: 10.340
2016: 11.697
2017: 8.635
2018: 8.198

De Crem: ‘200 miljoen euro per jaar extra vrijmaken’

Minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) laat in een reactie op het nieuws aan VTM Nieuws weten dat hij het probleem erkent. “Daarom heb ik ineens de nodige maatregelen genomen. Vanaf dit jaar wordt de rekrutering opgetrokken van 1.400 tot 1.600 politiemensen. Daarnaast wordt de opleiding korter, doelgerichter, waarbij de politiemensen sneller ter beschikking komen van de zones of van de specifieke vragen, bijvoorbeeld of ze bij de spoorwegpolitie willen gaan of de havenpolitie”, zegt hij.

Daarnaast wil de minister 200 miljoen euro per jaar extra wil vrijmaken voor de politiediensten. “Dat kan bijvoorbeeld door vrijwillige fusie van zones waarbij de dubbelstructuren er zullen uitvallen, door de gemeenschappelijke aankoop van materiaal. En misschien kan er een enveloppefinanciering komen zoals bij Defensie, waarbij de federale politie het totale deel van de begroting zou krijgen en zelf zou kunnen beslissen waar het geld wordt ingezet, niet alleen voor materiaal, maar in de eerste plaats voor personeel.”