VN: "Zeker 700 doden bij inname Goma, M23-rebellen in Oost-Congo nemen snel terrein in"
In Oost-Congo zijn bij de inname van de stad Goma begin deze week zeker 700 mensen gedood, er raakten ook 2.800 mensen gewond. Dat melden de Verenigde Naties. Na Goma nemen de M23-rebellen, die door buurland Rwanda worden gesteund, "snel verder terrein in". De VN waarschuwde eerder deze week al voor een humanitaire crisis in Goma.
VN-woordvoerder Stéphane Dujarric zei gisteren dat de Wereldgezondheidsorganisatie en haar partners tussen 26 en 30 januari de situatie in kaart hebben gebracht samen met de Congolese regering. "Ze beschrijven dat 700 mensen zijn gedood en 2.800 gewond zijn geraakt in Goma en omgeving. Deze aantallen zullen naar verwachting stijgen naarmate er meer informatie beschikbaar wordt."
Executies, terwijl de mensenrechtensituatie verergert
"We hebben (van 26 tot 28 januari) ook executies van zeker 12 mensen door M23-rebellen gedocumenteerd", zei de woordvoerder van het VN-Mensenrechtenbureau Jeremy Laurence. Hij zei voorts dat de rebellengroep ook scholen en ziekenhuizen in de provincie Noord-Kivu bezet en burgers onderwerpt aan onder meer dwangarbeid.
De woordvoerder waarschuwde dat de mensenrechtencrisis in de regio na de inname nog erger is geworden. Hij meldde aanslagen op ten minste 2 kampen voor ontheemden, daarbij kwam een onbekend aantal mensen om.
Verkrachting wordt er gebruikt als oorlogswapen
Ook "verkrachting wordt er gebruikt als oorlogswapen", gaat de woordvoerder verder. Congolese troepen worden beschuldigd van seksueel geweld. "We stellen vast dat 52 vrouwen zijn verkracht door Congolese troepen in Zuid-Kivu, er zijn ook rapporten van groepsverkrachtingen," zei hij. "Het aantal slachtoffers van verkrachtingen zal waarschijnlijk oplopen."
"Niet enkel kogels zullen levens eisen, ook epidemieën"
Het hoofd van het gezondheidsagentschap van de Afrikaanse Unie, Jean Kaseya, bevestigt de noodsituatie in Goma ook voor volksgezondheid.
Deze "extreme omstandigheden, gecombineerd met onveiligheid en massale ontheemding, hebben de mutatie van het mpox-virus aangewakkerd", stelt het hoofd van het agentschap.
In een brief die hij gisteren aan Afrikaanse leiders stuurde, stond: "Dit is niet alleen een veiligheidsprobleem, maar een echte noodsituatie voor de volksgezondheid."
"Deze oorlog moet eindigen. Als er geen beslissende actie wordt ondernomen, zullen het niet alleen kogels zijn die levens eisen, maar ook de ongecontroleerde verspreiding van grote epidemieën (...).
De situatie heeft ook geleid tot "wijdverspreide uitbraken van mazelen, cholera en andere ziekten, die duizenden levens hebben geëist".
"Humanitaire operaties liggen stil"
Daarnaast heeft "de inname van Goma de humanitaire operaties in de regio stilgelegd, waardoor een belangrijke levenslijn voor hulp in Oost-Congo is afgesneden", meldt landendirecteur van de hulporganisatie Mercy Corps in Congo, Rose Tchwenko. Mensen hebben er te weinig voedsel, te weinig schoon water en ze hebben nood aan medisch materiaal.
"Ook de escalatie van het geweld richting Bukavu wekt angst op voor een nog grotere golf ontheemden."
VN: "Rebellen lijken vrij snel te bewegen"
Voorts waarschuwde de VN gisteren dat de M23-rebellen zich "vrij snel lijken te bewegen". M23 heeft nog verschillende steden ingenomen na de inname van Goma. "De rebellen zijn ongeveer 60 kilometer verwijderd van de provinciehoofdstad Bukavu in Zuid-Kivu", zei VN-vredesmachtchef Jean-Pierre Lacroix tijdens een persconferentie gisteren.
Intussen werden Congolese militaire basissen op weg naar de provinciehoofdstad Bukavu versterkt, melden inwoners. Dujarric, de woordvoerder van de VN, zei dat de Verenigde Naties ongeveer 1.200 internationale en nationale medewerkers en familieleden in Bukavu hebben weggehaald "als voorzorgsmaatregel."
Het Congolese leger is verzwakt. Het heeft na de val van Goma honderden militairen verloren, bovendien hebben heel wat buitenlandse huurlingen zich overgegeven. Toch hebben al honderden jongeren zich als vrijwilliger gemeld om deel te nemen aan militaire trainingen in Bukavu, volgens een lokale ambtenaar.
Een van de langst aanslepende oorlogen op Afrikaanse continent.
De strijd tussen de rebellen van M23 en het regeringsleger is een van de langst aanslepende oorlogen op het Afrikaanse continent.
Na jaren geweld en onrust is het nu opnieuw tot een escalatie gekomen en werd maandag de stad Goma ingenomen. Corneille Nangaa is de politieke leider van deze zelf verklaarde revolutie. Hij staat aan het hoofd van de Alliance Fleuve Congo (AFC) een alliantie van politieke en militaire groepen. M23-rebellengroep is het belangrijkste lid van deze alliantie.
De M23-groep is de machtigste van meer dan 100 gewapende groepen die strijden om de controle in het mineraalrijke oosten van Congo. Volgens VN-experts worden ze gesteund door ongeveer 4.000 troepen uit buurland Rwanda. Oost-Congo is erg gegeerd omdat het enorme afzettingen herbergt die cruciaal zijn voor een groot deel van de technologie in de wereld.
Maar leider Nangaa heeft eerder deze week al gezegd dat hij na de inname van Goma naar de hoofdstad wil oprukken en de regering in Kinshasa willen omverwerpen.