Special Forces krijgen na vijftig jaar straat in Kortrijk

Oktober 1944. Tijdens een missie in Nederland arresteren Duitse troepen een Belgische elitesoldaat. Zijn naam is Raymond Holvoet. Als lid van de speciale SAS-eenheid was het zijn taak om het Nederlandse verzet te organiseren zodat ze Britse para's konden redden die na de verloren Slag bij Arnhem achter de Duitse linies waren beland. Door zijn actie kon hij honderden Britten redden, al betaalde hij ze zelf met zijn leven.

Sinds halverwege de jaren 60 is zijn neef en naamgenoot, Raymond Holvoet, bezig om straten te laten vernoemen naar hem en drie andere gesneuvelde Kortrijkzanen die tijdens de oorlog actief waren bij speciale eenheden. "Eerdere burgemeesters hadden steeds positief op onze vraag gereageerd", zegt hij. "Maar toch is er niets van gekomen, tot de huidige burgemeester Vincent Van Quickenborne er mee zijn schouders onder zette."

Is dat niet vreemd dat het zo lang duurde? Terwijl er in Vlaanderen wel straten vernoemd zijn naar Joris Van Severen (leider van het fascistische Verdinaso) en Cyriel Verschaeve? Het probleem met de herinnering aan het verzet en aan het Belgisch leger in de Tweede Oorlog is volgens historicus Koen Aerts (UGent) dat de collaborateurs na de oorlog beter georganiseerd waren om hun stempel op de geschiedenis te drukken. "Omdat er in Vlaanderen te weinig aan verzetsgeschiedenis gedaan is, is de herinnering aan de collaboratie nog steeds sterker dan die aan het verzet", zegt hij. "Dit eerbetoon komt dan ook niets te vroeg."

Maandenlang mishandeld

Voor Holvoet, die het vooral belangrijk vindt dat de straten er nu eindelijk zijn, is dit het sluitstuk op een proces dat al bezig is sinds het einde van de oorlog. Het verhaal van zijn oom kent hij tot in de puntjes.

"Als schrijvend lid van het blad La Belgique Avant Tout was mijn oom in 1941 in het oog gekomen van de Duitse Gestapo", vertelt Holvoet. "Op zijn zeventiende beslist hij om naar Frankrijk te vluchten. En na een jaar bereikt hij via Spanje Engeland, waar hij zich aansluit bij het Belgisch leger. Hij wordt dan opgeleid om geheime opdrachten uit te voeren in bezet gebied."

De eerste missie van Holvoet vindt plaats in ons land. Na een dropping in de streek rond Luik helpt hij het verzet te communiceren met Groot-Brittannië. Alweer kan hij ternauwernood ontsnappen aan de Gestapo en weer moet hij naar Spanje vluchten om terug naar Engeland te gaan. Bij de tweede is hij actief in Frankrijk: samen met Britse SAS-soldaten en het verzet voert hij er sabotageacties uit tegen het Duitse leger.

"We onderschatten welke rol deze jonge gasten gespeeld hebben bij de bevrijding", zegt burgemeester Vincent Van Quickenborne (Open Vld), die geen antwoord heeft op de vraag waarom dit 50 jaar in beslag genomen heeft. "We hebben wel elk jaar een plechtigheid voor hen."

Tijdens zijn derde missie in Nederland wordt Holvoet verraden op een boerderij. Voor de Duitsers hem oppakken, saboteert hij zijn communicatiemateriaal en slikt hij zijn geheime codes in. Maandenlang wordt hij mishandeld tot de Duitsers hem vlak voor de bevrijding executeren in de buurt van Zwolle.

"Ze hebben het stoffelijk overschot van mijn oom nadien in de IJssel geworpen" zegt Holvoet. "Na tien dagen spoelde het aan in Wilsum, waar het werd begraven. Mijn vader is na de oorlog naar Nederland gereisd om hem te zoeken. Zijn lichaam kon hij herkennen aan een knopring en een paternoster. In zijn mond had hij geen enkele tand meer."

Volgens Holvoet sprak zijn oom zijn laatste woorden aan de Duitse gevangenisdokter. Hij vroeg hem om zijn laatste groeten over te brengen aan zijn wapenbroeders. "Zeg hen dat ik nooit heb gefaald."