De meningen: Kan de rente van de studieschuld wel omhoog?
Iedere duizend euro telt / Karin Radstaak, Nibud
‘Onder studenten is lenen nu de norm. Dat brengt veel onzekerheid mee. Met een studieschuld is het lastig een hypotheek te krijgen. Daarnaast is het aflosbedrag iedere maand een vaste last. Dat geld kun je niet aan iets anders besteden, waardoor de studenten van nu later kritisch zullen moeten kijken naar hun uitgavenpatroon. Dat de rente op de studieschuld mogelijk wordt verhoogd, kan veel verschil voor hen maken. Iedere duizend euro telt. Hoe hoger je studieschuld is, hoe minder geld je overhoudt voor andere uitgaven.’
Dit leenstelsel is sociaal / Paul van Meenen, Kamerlid D66
‘De renteverhoging op de studieschuld heb ik altijd al een slecht plan gevonden, maar tijdens de onderhandelingen met het CDA en de ChristenUnie moesten we hierop toegeven. Ik ben er dus niet blij mee. Toch vind ik het leenstelsel nog steeds een sociaal stelsel. Door de afschaffing van de basisbeurs hebben we geld kunnen investeren in het onderwijs. Dat is een betere besteding dan iedere student een basisbeurs te geven. Bovendien moeten we niet vergeten dat studenten altijd al geld moesten lenen. In het oude stelsel moesten zij hun lening sneller terugbetalen dan in het nieuwe stelsel, dus de studenten van nu hebben er voordeel bij.
Ik vind het kwalijk dat Zihni Özdil van GroenLinks door verkeerde beeldvorming de angst onder studenten aanwakkert. Volgens hem zijn afgestudeerden straks honderden euro’s per maand kwijt aan aflossing, maar het gaat slechts om 47 euro bij een modaal inkomen. Door de renteverhoging zou daar twaalf euro per maand bij komen. Het is dus een kwestie van tientjes en als werkende kun je die twaalf euro best missen. Dat jonge mensen moeilijk een huis kunnen kopen, is niet te wijten aan het leenstelsel. Er is nu eenmaal een gebrek aan huizen. Het leenstelsel staat daar los van.’
Studie is een machine geworden / Tom van den Brink, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO)
‘Verhoging van de rente op studieschulden is ontzettend schadelijk voor de overheid zelf. Zij verliest haar imago als betrouwbare instantie. Want de overheid heeft een internationaal verdrag ondertekend waarin werd afgesproken dat onderwijs geleidelijk aan kosteloos zou worden gemaakt. Dat gebeurt absoluut niet met deze maatregel.
Volgens de overheid zijn studenten ‘slechts’ 5000 euro extra kwijt. Maar de rente fluctueert, dus misschien loopt dat bedrag wel op naar 10.000 euro. Veel studenten moeten een flinke lening afsluiten voor hun studie en werken daarnaast. Burn-outs komen daardoor regelmatig voor onder studenten. Uit onderzoek van het ISO blijkt dat 52 procent van de studenten minder naar activiteiten gaat, omdat die nu eenmaal geld kosten. Met de btw-verhoging van 1 januari erbij is het leven voor studenten veel duurder geworden. Daardoor durven ze bijvoorbeeld minder vaak in het buitenland te studeren of een extra studie te volgen. Dat belemmert hen in hun ontwikkeling en het idee dat zij met een hoge schuld op de arbeidsmarkt komen, levert hun stress op. Het hoger onderwijs heeft een soort machinementaliteit gekregen. De overheid wil dat studenten door hun studie heen walsen.’
‘De overheid hoeft mijn studie niet te betalen’ / Myrthe van Dalen, student liberal arts & sciences en filosofie
‘Ik leen maximaal en mijn studieschuld bedraagt inmiddels zo’n 35.000 euro. Dat is nu eenmaal zo, ik moet lenen om mijn studie te kunnen bekostigen. Maar ik maak me niet zo veel zorgen om mijn studieschuld. De overheid heeft gunstige voorwaarden opgesteld voor het aflossen en als ik later een baan heb, zal ik mijn lening waarschijnlijk gemakkelijk kunnen terugbetalen. Ik ben niet tegen het leenstelsel. De overheid hoeft mijn studie niet te betalen, het is prima om zelf te investeren in je toekomst. Al zou het voor mij persoonlijk natuurlijk fijn zijn als de basisbeurs terugkomt.
Ik ben wel tegen de renteverhoging. Verhoog dan gewoon het collegegeld, denk ik. Dan betalen ook de studenten mee die hun collegegeld van hun ouders krijgen. Nu worden studenten die het financieel al moeilijk hebben, extra gepakt. Bovendien investeert de overheid dit extra geld niet in het onderwijs. Daarom vind ik de renteverhoging een gekke maatregel.’
Het leenstelsel slaat een generatie financieel mank / Anneloes Krul, student sociologie aan de Universiteit Utrecht
‘Mijn studielening loopt nu al tegen de 30.000 euro en ik zit nog maar in mijn tweede jaar. Mijn schuld wordt dus alleen nog maar groter. Dit is mijn tweede studie. Tijdens mijn eerste opleiding raakte ik in een burn-out, waardoor ik die niet kon afmaken. Nu ben ik er weer een beetje bovenop, maar door mijn lening heb ik veel stress. Ik ben bang dat ik straks geen hypotheek kan krijgen en door de aflossingen zal ik ook geen kapitaal kunnen opbouwen. Door het bericht dat de rente op de studieschuld mogelijk wordt verhoogd, krijg ik alleen maar meer stress. Een hele generatie wordt financieel mank geslagen.
Ik snap niet dat de overheid zo weinig bijdraagt aan onze studie. Want dat is toch een maatschappelijke investering? Als we straks op de arbeidsmarkt zijn, kunnen we weer iets terugdoen. Na mijn burn-out vroeg ik me af of ik nog wel wilde studeren en mijn schuld groter wilde maken. Maar ik had al geïnvesteerd in een eerdere studie en zonder diploma kun je geen werk vinden.’
