Straffe cijfers: 92% van groterondewinnaars laatste 25 jaar kwam in aanraking met doping

Bjarne Riis stond in het peloton bekend als 'Monsieur 60%', genoemd naar zijn hoge hematocrietgehalte. "Eigenlijk had zijn bijnaam 'Monsieur 64%' moeten zijn", klonk het achteraf bij Telekom-verzorger Jef D'Hont. Riis maakte op vrijdag 25 mei 2007 in een persbijeenkomst in Kongens Lyngby een einde aan de twijfels, en bekende dat hij de Ronde van Frankrijk in 1996 op doping had gewonnen. Hij gebruikte epo tussen 1993 en 1998. Riis, op het moment van de bekentenis ploegleider van CSC, verklaarde dat hij de epo zelf kocht en injecteerde, en dat zijn coach er niet van op de hoogte was. De Deen gaf toe dat het een fout was die hij niet meer zou maken als hij de tijd zou kunnen terugdraaien. Overigens blijft Riis wel in de boeken staan als Tourwinnaar van 1996, omdat ten tijde van zijn bekentenis de verjaringsperiode van acht jaar reeds verlopen was, en de UCI hem zijn zege niet meer kon afnemen. 

In 1998 werd Alex Zülle na zijn twee Vuelta-zeges een van de voornaamste kanshebbers op de eindzege in de Ronde van Frankrijk. Hij raakte echter betrokken bij de dopingaffaire van zijn team, Festina, en werd samen met de rest van zijn team uit de ronde gezet. Zülle bekende het gebruik van doping, werd geschorst, maar kwam een jaar later terug met opnieuw een tweede plaats in de Tour.

Aan de vooravond van de Ronde van Frankrijk 2006 werd Ullrich, net als ploeggenoot Óscar Sevilla en begeleider Rudy Pevenage door de ploegleiding van Team Mobile geschorst vanwege vermeende betrokkenheid bij het Spaanse dopingschandaal rondom de sportarts Eufemiano Fuentes en Manolo Saiz. Nog tijdens de Tour werd Ullrich door zijn ploeg ontslagen. Op 26 februari 2007 kondigde hij op een persconferentie het einde van zijn carrière aan. Hij ontkende nogmaals alle beschuldigingen tegen hem.

Op 9 februari 2012 werd Jan Ullrich door het TAS schuldig bevonden aan bloeddoping en kreeg hij een tweejarige schorsing opgelegd, die inging per 22 augustus 2011. De inmiddels gestopte Duitser verloor ook al zijn resultaten die hij behaalde na 1 mei 2005. TAS gaf aan dat Ullrich volledig op de hoogte was en heeft samengewerkt met het dopingprogramma van dokter Eufemiano Fuentes. Op 22 juni 2013 gaf Ullrich in het Duitse tijdschrift Focus toe dat hij doping heeft gebruikt.

Na zijn grote successen in 1998 ging het snel bergafwaarts met de carrière van Marco Pantani. In 1999 raakte hij betrokken bij een dopingschandaal. Twee dagen voor het einde van de Ronde van Italië werd 'De Piraat', die op dat moment het klassement aanvoerde en onbedreigd op zijn tweede overwinning leek af te stevenen, uit koers genomen vanwege een te hoog hematocrietgehalte. Pantani werd de jaren hierop meerdere malen met doping in verband gebracht. In 2002 kreeg Pantani van de UCI een schorsing van zes maanden nadat in 2001 een spuit met insuline op zijn hotelkamer was gevonden.

Op 27 juli 2002 werd Stefano Garzelli door het Zwitsers Olympisch Comité voor negen maanden geschorst wegens het gebruik van verboden middelen. Zijn positieve plas werd afgenomen na de tweede Giro-etappe naar Ans. Hij testte positief op Probenecid, een vochtafdrijvend middel om eventueel doping te maskeren. Ook werd zijn overwinning van de vijfde etappe afgenomen en kreeg hij een boete opgelegd van 50.000 frank. Garzelli bleef ontkennen: "Het moet een waterhoen geweest zijn dat ik heb gegeten. Het vlees was verontreinigd."

Toen Gilberto Simoni in 2002 betrapt werd op cocaïne, had de Italiaanse wielrenner meerdere opvallende excuses klaar: de verdoving bij de tandarts, de Colombiaanse thee van zijn schoonmoeder, en karamelbonbons die zijn tante had meegenomen uit Zuid-Amerika. Toch mocht hij de Giro uitrijden aangezien de Internationale Wielerunie (UCI) meende dat de gevonden sporen van cocaïne in de urine geen invloed hadden op zijn prestaties in de Ronde van Italië.

Paolo Savoldelli kreeg in 2014 van de antidopingcel van het Italiaans Olympisch Comité (CONI) een schorsing van zes maanden opgelegd. De Italiaan werd gestraft omdat hij tijdens zijn carrière regelmatig contact had met de omstreden arts Michele Ferrari. Die werd in 2012 door het Amerikaans antidopingagentschap USADA levenslang geschorst.

Het meest bekende verhaal in het rijtje. Armstrong werd gedurende zijn hele carrière door dopingbeschuldigingen achtervolgd. Onder meer zijn relatie met de Italiaanse sportdokter Ferrari leidde tot speculaties.

Armstrong maakte op 23 augustus 2012 bekend zijn strijd tegen het antidopingagentschap op te geven, nadat zijn klacht tegen Usada was afgewezen door een rechtbank in Austin (Texas). Een dag later mocht Armstrong zijn zeven Tourtitels inleveren.

The Boss haalde toen uit naar het USADA. “Ik had gehoopt dat het gerecht de wanvertoning van het USADA zou kunnen stopzetten. In tegenstelling tot wat USADA-directeur Travis Tygart zegt, is er geen enkel tastbaar bewijs om zijn beschuldigingen hard te maken. Ik was beschikbaar voor allerlei controles, zowel in als buiten competitie. Bloed, urine, wat ze ook vroegen kregen ze."

Op 17 en 18 januari 2013 werd op de Amerikaanse televisiezender OWN (Oprah Winfrey Network) een tweedelig interview uitgezonden dat Oprah Winfrey twee dagen eerder met Armstrong had. Het was zijn eerste openbare reactie sinds de UCI hem zijn titels ontnam. Hij gaf toe zijn Tourzeges te hebben behaald met behulp van doping in de vorm van epo, bloedtransfusies, cortisonen, groeihormonen en testosteron.

Heras testte in de Ronde van Spanje van 2005 positief op epo en werd voor twee jaar geschorst door de Spaanse wielerbond. Bovendien raakte hij de eindzege van de Vuelta kwijt. Het Spaanse hof stelde in 2012 dat de dopingstalen niet goed waren bewaard. Het draaide de positieve test terug en bepaalde dat Heras zijn zege van 2005 terugkreeg. Met vier eindzeges in Spanje is de klimmer alleen recordhouder. 

In 2005 werd Aitor González op doping betrapt in de Vuelta. Eerst werd hij voor twee jaar geschorst, maar de Spaanse wielerbond sprak hem vervolgens vrij, omdat hij energietabletten zou hebben geslikt zonder te weten dat die waren vervuild. Op 22 december 2006 werd de uitspraak van de Spaanse wielerbond ongedaan gemaakt door het CAS, waardoor hij tot en met 28 september 2007 geschorst werd.

Op 27 juli 2006 maakte Phonak bekend dat Landis positief had getest op het gebruik van doping. Het ging hierbij om de verhouding testosteron/epitestosteron, gemeten na de geweldige solo die Landis in de 17de Touretappe afrondde. Een dikke week later bleek de contra-expertise ook positief te zijn. Landis werd daarop op staande voet ontslagen door zijn ploeg Phonak. Zo raakte hij later zijn Tourzege van 2006 kwijt, Oscar Pereiro werd uitgeroepen tot eindwinnaar.

Ivan Basso verklaarde destijds dat zijn samenwerking met Fuentes begon in de herfst van 2005 en dat toen ook de codenaam ‘Birillo’ (de naam van zijn hond) gekozen werd. “Maar hoe komt het dan dat de naam ‘Birillo’ al op een fax van 27 april 2005 terug te vinden is?”, vroeg de advocaat zich af. De Italiaan blokkeerde: "Het is allemaal al jaren geleden en mijn geheugen is niet meer zo goed”, klonk het.

Door die nieuwe ontwikkeling werd Basso door zijn ploeg Discovery Channel voorlopig geschorst. Op 30 april 2007 besliste hij eigenhandig bij zijn team op te stappen en een week later werd bekend dat Basso tijdens een recent verhoor door de Italiaanse Olympische Commissie (CONI) zijn intentie tot dopinggebruik had toegegeven. Hij beweerde van plan te zijn geweest doping te gebruiken voor de Ronde van Frankrijk, maar zou nooit echt verboden middelen genomen hebben. Met die bekentenis kreeg hij een maand later een schorsing van twee jaar opgelegd. 

"Ik stop met wielrennen. De beslissing is definitief", verklaarde Vinokourov een dag nadat hij door de Kazachse federatie was geschorst tot juli 2008. Reden? 'Vino' werd in de Tour van 2007 betrapt op het gebruik van bloeddoping. Nog geen jaar later kondigde hij zijn comeback aan, in de nadagen van zijn carrière veroverde hij alsnog olympisch goud.

Danilo Di Luca werd tot drie keer toe betrapt op doping. Toen hij in 2013 weer betrapt werd op EPO, werd de Italiaanse toprenner levenslang geschorst. Uitgespuwd door het peloton, vertelde de ex-Girowinnaar dat doping gewoon gelegaliseerd moet worden.

Na zijn eindwinst in de Giro 2009 werd de naam van Denis Menchov genoemd bij een Oostenrijks dopingschandaal rondom Humanplasma. De Rus ontkende elke betrokkenheid. In mei 2013 stopte Menchov met wielrennen, naar eigen zeggen wegens knieproblemen. Een jaar later bleek dat de UCI de Rus in april 2013 voor twee jaar had geschorst wegens afwijkende bloedwaarden. De afwijkingen waren geconstateerd in de Ronde van Frankrijk van 2009, 2010 en 2012. Menchovs resultaten in die drie rondes werden dan ook geschrapt.

Op 14 mei 2006 meldde de Spaanse Guardia Civil dat Valverde betrokken zou zijn in de dopingzaak rond Eufemiano Fuentes. In die laatste zijn dossiers zouden de codenamen 18 en Valv.(Piti) teruggevonden zijn. Piti was de naam van de hond van Valverde.

Begin 2009 werd Valverde opnieuw genoemd in de zaak Puerto. De Italiaanse Olympische Commissie (CONI) vroeg twee jaar schorsing voor de Spanjaard. Op 11 mei werd Valverde twee jaar geschorst. Die schorsing gold enkel op Italiaans grondgebied, maar werd op 31 mei 2010 wereldwijd. De straf ging met terugwerkende kracht op 1 januari 2010 in. Al zijn uitslagen van 2010 werden geschrapt, die van vroeger mocht hij op zijn palmares houden. In 2012 maakte 'El Imbatido' zijn rentree in het peloton.

Eind september 2010 werd Contador betrapt op een minuscule hoeveelheid (0,00000000005 gram per milliliter) clenbuterol. De Spanjaard verdedigde zich op de legendarische persconferentie. Cero, cero, cero... Hij sprak de nulletjes één na één uit. Volgens hem was de positieve dopingtest te wijten aan een vervuilde biefstuk. Contador stond twee maanden daarvoor in Parijs op het hoogste schavotje, maar uiteindelijk werd hij geschorst en moest de Spanjaard zijn Tourzege van 2010 inleveren. Ook in de Giro van 2011 werd hij gedeclasseerd.

Ryder Hesjedal, winnaar van de Ronde van Italië in 2012, bekende dat hij doping heeft gebruikt tijdens zijn carrière. Hij bevestigde daarmee de beschuldigingen die de Deen Michael Rasmussen aan zijn adres lanceerde. "Wielrennen is mijn leven, en is dat al geweest zolang ik me kan herinneren. Ik heb deze sport liefgehad en geleefd, maar meer dan een decennium geleden koos ik het verkeerde pad", klonk het bij de Canadees. "Ook al gebeurden die fouten meer dan 10 jaar geleden, en waren ze slechts tijdelijk, dat verandert niets aan het feit dat ik ze heb begaan. Ik heb daarmee moeten leven en heb er altijd spijt van gehad."

Berzin zou na zijn Giro-winst nooit meer zijn oude niveau halen. Hij kreeg later met blessures te kampen, al beweerden sommigen dat zijn mindere vormpeil ook te maken had met het gebruik van doping de jaren daarvoor: zijn ploeg Gewiss-Ballan waar hij toen voor reed werd later vaak in verband gebracht met grootschalig gebruik van epo. In mei 2000 mocht de Rus niet starten in de Ronde van Italië. Alle 180 renners ondergingen een bloedtest en alleen Berzin kwam niet door de controle. In zijn bloed waren meer dan 50% rode bloedcellen aangetroffen, hetgeen kan duiden op het gebruik van epo.

De Spaanse vijfvoudige Tourwinnaar Miguel Indurain en de rest van zijn ploeg Banesto waren in de jaren negentig klant bij de Italiaan Francesco Conconi, een arts met een zeer bedenkelijke reputatie op het vlak van doping en tevens de leermeester van Michele Ferrari. Daarnaast zou de Spanjaard door een ademhalingsprobleem het middel Salbutamol hebben gebruikt. Geen probleem, aangezien de antidopingcommissie van de UCI in Brussel bevestigde dat het product was voorgeschreven door de universitaire kliniek van Navarra. 

Tony Rominger kwam net zoals Miguel Indurain en Chris Froome in opspraak door het gebruik van Salbutamol. De Zwitser reed daarnaast even bij de gecontesteerde Mapei-ploeg, maar nooit konden de beschuldigingen hard gemaakt worden.

Laurent Jalabert werd in de Franse krant L’Equipe van epogebruik beschuldigd in de Ronde van Frankrijk van 1998. De krant baseerde zich op bevindingen van een parlementaire onderzoekscommissie die de voorbije maanden onderzoek deed naar dopinggebruik binnen het Franse wielrennen. De Franse ex-renner reed in de Tour van 1998 bij het ONCE van de Spaanse ploegleider Manolo Saiz, die op het Puerto-proces witgewassen werd.

Bij Pavel Tonkov werd tijdens de Giro van 1996, die hij overigens won, een zéér verdachte hematocrietwaarde van 51,5 procent vastgesteld. Drie maanden later was dat reeds gezakt naar 40,9 procent. Toch riskeerde de Rus nooit zijn eindoverwinning in de Ronde van Italië kwijt te spelen.

De organisatie van de Vuelta nam in 2013 afscheid van Abraham Olano. De ex-wereldkampioen van in 1995 was technisch directeur van de grootste wielerronde van Spanje, maar werd afgedankt nadat zijn naam opdook in het dopingdossier van de Franse senaat. Olano zou in de Tour van 1998 EPO gebruikt hebben. De Spanjaard reageerde verbaasd. “Nooit ben ik positief bevonden. Ik vind mezelf niet schuldig en heb niet het gevoel dat ik iets illegaals gedaan heb.”

Ivan Gotti liet in januari 1997 een hematocrietgehalte optekenen van 35,2 procent. In juni 1998 was dat gestegen naar 50,7 procent. De Italiaanse politie vond later tijdens de Giro een verboden middel in de camper van de Italiaan. Gotti verklaarde destijds dat dat bedoeld was om zijn allergie te bestrijden. Hij werd niet bestraft. 

Ángel Casero werd genoemd in de Spaanse dopingzaak Operación Puerto. Ondanks de vermoedens testte de Vueltawinnaar van 2001 nooit positief op een verboden middel.

Ook Damiano Cunego kwam even in opspraak, maar de rechtbank in het Italiaanse Mantua heeft hem eind 2015 vrijgesproken in de dopingzaak rond de Lampre-wielerploeg. De bekendste renners -naast Cunego- die betrokken waren bij het proces: Alessandro Ballan, Marzio Bruseghin, Pietro Caucchioli en Mauro Santambrogio.

De naam Cadel Evans dook ooit op in een dossier van dopingdokter Michele Ferrari. Speculaties alom, en de Australiër bekende later dat hij lang geleden ooit een ontmoeting had met de Italiaanse arts. Evans benadrukte wel dat er tijdens de meeting nooit over doping is gesproken. “Ik wilde toen alleen maar weten of ik wel voldoende kwaliteiten had om het als wegrenner te maken. Naar Ferrari werd op dat moment geluisterd door de teams en hun managers en dus leek het mij zinvol bij hem aan te kloppen. Maar op geen enkel moment heb ik het met hem over doping gehad of heb ik iets gemerkt dat illegaal was. Daarna hebben we ook nooit meer contact gehad.”

Juan José Cobo schreef verrassend de Ronde van Spanje van 2011 op zijn naam. De Spanjaard kon later nooit meer bevestigen, wat alleen maar voor speculaties zorgde. Cobo werd echter nooit betrapt en maakte eind 2014 een einde aan zijn profcarrière.

Team Sky lag onder vuur nadat een Britse parlementaire commissie onderzoek deed naar verdachte handelingen, waaronder de aflevering van een pakketje medicamenten aan Wiggins tijdens het Critérium du Dauphiné van 2011. 'Wiggo', vijfvoudig olympisch kampioen en winnaar van de Tour van 2012, ging op de affaire in tijdens een interview met Sky Sports. "Ik word beschuldigd van dopinggebruik én er wordt getwijfeld aan mijn integriteit. Als man is dit het ergste waar je beschuldigd van kan worden. Zeker als je ziet welke opofferingen ik heb gedaan om te staan waar ik nu sta."

Op je 41ste de Vuelta winnen, Chris Horner flikte het. "Normaal gesproken ben je tussen je 23ste en 28ste op je sterkst. Daarna neemt je maximale zuurstofopname jaarlijks af", vertelde de Nederlandse inspanningsfysioloog Adrie van Diemen.

Daarnaast verklaarde een ploegmanager anoniem dat hij Horners bloedwaardes heeft ingezien tijdens contractonderhandelingen - en dat hij mede van het aantrekken van Horner afzag vanwege verdachte bloedwaardes.

Chris Froome heeft een afwijkende dopingtest afgelegd tijdens de Vuelta van dit jaar. Dat meldde de Internationale Wielerunie (UCI) vandaag op zijn website. In een reactie op zijn website ontkent Team Sky mogelijk dopinggebruik van de Brit. Froome liet bij een controle tijdens de Vuelta, die hij dit jaar won, een te hoge salbutamolwaarde noteren, maar volgens Sky is er niks aan de hand. Ook Froome pleit onschuldig.

Volgens Sky gaat het om een eenmalige afwijkende controle van 2.000 nanogram per milliliter, het dubbele van de toegestane dosis. In de overige twintig dopingtesten die Froome tijdens de Vuelta aflegde, werden er volgens het Britse team geen abnormale waarden geregistreerd.

“Het is welbekend dat ik astma heb, ik weet exact wat de regels zijn”, gaat Froome in het verweer. “Ik gebruik een inhalator om de astmasymptomen onder controle te houden. Dat gebeurt altijd binnen de toegestane limieten. Ik weet dat ik elke dag zal getest worden als ik de leiderstrui draag. De voorbije Vuelta kreeg ik meer last van mijn astma. Dus volgde ik het advies van de dokter om de dosis salbutamol te verhogen."

Ook Vincenzo Nibali werd even beschuldigd van dopinggebruik, aangezien de Italiaan uitkwam voor Astana. Dat team had namelijk lange tijd een slechte reputatie. 'De Haai van Messina' sprak destijds de reden voor zijn keuze voor de Kazachse wielerformatie uit: "Hier heb ik de kans om met een groep mensen te werken die ik kan vertrouwen en mij naar een hoger niveau kunnen tillen. Ik had dit soort vragen wel verwacht. Ze zijn vorig jaar ook gesteld tijdens de Giro en tijdens trainingskampen. Maar opnieuw, dit thema behoort tot het verleden. Vandaag zijn er af en toe nog geïsoleerde gevallen."

Lotto-Soudal-renner Greg Henderson verkondigde twee jaar geleden op Twitter dat hij valsspelers meer dan beu is en insinueerde dat Fabio Aru doping zou gebruiken. "Jammer dat Fabio Aru ‘ziek’ is. Makker, zorg ervoor dat je ‘gezond’, aka clean terugkeert naar onze sport. Of keer helemaal niet terug", klonk het hard.

Aru was ‘not amused’ met die uitspraken en stelde dat hij een gerechtelijke klacht zou indienen. Henderson zelf verwijderde zijn tweets en verontschuldigde zich. "Als je ziek bent, ben je ziek. Overhaast conclusies trekken, helpt niemand. Mijn fout. Ik moet mijn mond houden. Mijn oprechte excuses", aldus Henderson.

Carlos Sastre is een van de uitzonderingen. De Spanjaard kwam wel ooit eens terug op het feit dat er doping werd gebruikt binnen zijn ploeg CSC. “Ik was me er bewust van wat ik deed, maar niet van wat anderen deden. Om eerlijk te zijn sprak ik nergens over met mijn ploeggenoten, nooit.”

Nooit in aanraking met doping.

Nooit in aanraking met doping.