Armoedeorganisaties trekken aan alarmbel: “Vernieuwde VDAB werkt niet voor kwetsbaren”
Mensen in armoede dreigen de dupe te worden van de hervorming bij de VDAB, waarbij het aantal werkwinkels fors wordt afgebouwd. De arbeidsbemiddelaar zet voluit in op digitale dienstverlening. Armoedeorganisaties: “Dit verhoogt de drempel voor de meest kwetsbaren.”
“De Netflix van de arbeidsmarkt”, zo noemt Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) de nieuwe applicatie van de VDAB. Die moet werkzoekenden met behulp van artificiële intelligentie vlotter aan een job helpen. Dat gaat zo: het profiel van een werkzoekende wordt vergeleken met vergelijkbare profielen, om bijvoorbeeld te zien welke zoektermen zij gebruiken. Vervolgens krijgen ze op hun computerscherm de melding 'andere mensen keken ook naar...' Zo zouden hun kansen om een job te vinden moeten vergroten.
Tegenover die digitalisering staat echter dat het aantal werkwinkels, waar werkzoekenden terechtkunnen voor begeleiding op maat, wordt afgebouwd. "Per provincie gaan er vier of vijf winkels dicht", zegt Tilly Troost van de socialistische vakbond ACOD. Vooral buiten de centrumsteden worden heel wat werkwinkels vervangen door zitdagen of contactpunten, bijvoorbeeld bij het plaatselijke OCMW. Bij die zitdagen en contactpunten kun je enkel op afspraak terecht.
Volgens de VDAB gaat het louter om een manier om de werking beter te organiseren. "We voegen een aantal zaken samen. Als je bijvoorbeeld een heel gespecialiseerde opleiding wil volgen, zul je je misschien iets verder moeten verplaatsen tot een hub waar alle kennis rond een bepaalde sector samen zit", legt woordvoerder Nina Van den Driessche uit.
Van het kastje naar de muur
“Hoe meer mensen digitaal hun weg kunnen vinden, hoe meer tijd er overblijft voor hen die de werkwinkel wel nog nodig hebben", klinkt het op het kabinet van Muyters. Maar daar is ook bij het VDAB-personeel niet iedereen van overtuigd. "Je moet die mensen wel kunnen bereiken", benadrukt Troost. "De werkzoekenden zijn zelf niet ingelicht dat er een nieuwe werking komt."
Ook armoedeorganisaties Netwerk tegen Armoede en Samenlevingsopbouw waarschuwen voor onbedoelde neveneffecten van de hervorming. "Er zijn te weinig garanties voor de meest kwetsbaren in de nieuwe dienstverlening", zegt Nicolas Van Praet van Netwerk tegen Armoede, die vreest dat zij uit de boot zullen vallen. Heel wat mensen in armoede hebben geen smartphone, computer of toegang tot internet. Contact leggen via e-mail of app blijft dus een hoge drempel.
Veel mensen in armoede hebben geen smartphone, computer of internet. Contact via e-mail of app blijft dus een hoge drempel, klinkt het
Dat zij op heel wat plaatsen niet langer eenvoudigweg een werkwinkel zullen kunnen binnenstappen, is dan ook problematisch, klinkt het. Mobiliteit is immers een andere drempel voor mensen in armoede. "Ze hebben vaak geen rijbewijs of auto, en zijn dus aangewezen op het openbaar vervoer. Maar dat is buiten de centrumsteden ook afgebouwd, dus moet men op voorhand goed kijken: 'Is er een bus? Geraak ik er op tijd?'", legt Van Praet uit. "Nu krijgen onze mensen het gevoel dat ze van het kastje naar de muur gestuurd worden."
Volgens de armoedeorganisaties had de VDAB de hervorming beter eerst doorgepraat met de mensen die het meest nood hebben aan begeleiding. Het Netwerk tegen Armoede werd slechts eenmaal gecontacteerd.