Lees ‘Een ongewoon huwelijk’ en bedenk welke bomen de getuigen van uw leven zijn
Daan Heerma van Voss is een Nederlandse schrijver.
In het boek staat een boom. Preciezer: in het Georgia van Tayari Jones’ Een ongewoon huwelijk (een tip van cultuurpaus Oprah Winfrey) staat een oude bitternootboom, Old Hickey genaamd. Om het land bouwrijp te krijgen waren de meeste bomen omgehakt, de stronken opgeblazen. Alleen Old Hickey bleef staan. Hoe old is die boom precies? ‘Andre sloeg zijn hand tegen de ruwe schors. ‘Daar kom je alleen achter door de ringen te tellen en dan moeten we hem omhakken. Zo nodig hoef ik het niet te weten. Het antwoord is óúd! Hickey heeft het allemaal gezien.’’
Grofweg vind ik twee soorten romans de moeite waard. Enerzijds de romans waarvan je de zinnen koestert, die je doen opkijken van de pagina om alles, álles, opnieuw te overdenken. Nog grofferweg: dit zijn vaak Europese of Zuid-Amerikaanse romans. Anderzijds zijn er de romans waarvan de zinnen je weliswaar niet zullen bijblijven, maar de karakters des te meer; het zijn karakters die je door en door kent, van wie je wilt weten hoe het ze vergaat, die je steeds weer terugroepen naar het boek. Dit zijn relatief vaak Amerikaanse romans.
In Een ongewoon huwelijk, een roman van Amerikaanse snit, volgen we het liefdespaar Roy en Celestial. Hun opbloeiende liefde (ik blijf me bedienen van botanische metaforen) is niet zonder problemen, maar ze houden van elkaar, en brengen het beste in elkaar naar boven. Maar dat beste blijkt niet genoeg.
Op een donkere avond, in een budgetmotel waar de neonlichten spastisch flikkeren, wordt een vrouw verkracht. Ten onrechte wordt Roy aangewezen als dader. Hij moet naar de gevangenis. De liefde tussen Roy en Celestial wordt een papieren liefde. Ze schrijven elkaar brieven, maar hun liefde kan de afstand niet aan, ze leven in verschillende werelden. Het papier scheurt. Dat is het uitgelezen moment voor Andre, Roys beste vriend, om zijn liefde voor Celestial te betuigen. Tussen de as van een oude liefde bloeit een nieuwe op. Old Hickey zag alles en zei niets.
Ja, Een ongewoon huwelijk is een soap. Maar een lekkere soap. Een goede soap. Een relevante soap.
Ja, ‘Een ongewoon huwelijk’ is een soap. Maar een lekkere soap. Een goede soap. Een relevante soap.
En dan, en dan, en dan, komen Roys advocaten erachter dat er fouten zijn gemaakt in het proces. Van de ene op de andere dag komt hij vrij. Maar in plaats van zijn oude leven weer op te eisen, blijkt hij zijn vrouw én zijn beste vriend te zijn kwijtgeraakt. Hij ziet maar één manier om zijn woede vorm te geven, hij ziet maar één daad voor zich. Hij pakt een dubbelzijdige bijl uit de garage en beent naar Old Hickey, dat ‘nutteloze stuk hout’. Hij weet wat hij wil raken. Niet zozeer hout, als wel vlees en huid. ‘Niemand zou ooit om een bitternootboom treuren behalve Celestial, en misschien Andre.’
Roy begint te slaan, verblind door woede. ‘Bij elke slag vlogen wiggen vers hout van de gewonde boomstam en sprongen de spaanders pijnlijk in mijn gezicht.’
Uiteindelijk wordt Roy overmeesterd. Hoe het met de driehoeksrelatie afloopt, verklap ik niet. Soap-etiquette. Wel citeer ik graag uit Celestials laatste brief, waarin ze vermeldt dat een boomspecialist is langsgekomen, met een meetlint en een rekenmachine. ‘Ze zeggen dat hij nog 128 jaar in zich heeft, ervan uitgaande dat niemand hem te na komt met een bijl.’
Ik heb een leesopdracht voor u. Lees Een ongewoon huwelijk en bedenk welke bomen de getuigen van uw leven zijn of zijn geweest. Wees aardig voor de bomen; ze zien vaak meer dan wijzelf.