Jacques Coussens (62) is al jaren één van de steunpilaren binnen de organisatie Record Bank E3 Harelbeke. Officieel is hij voorzitter van één van de vijf commissies, maar de flamboyante zakenman is wél het gezicht. E3 heeft twaalf bestuursleden en een kernteam van vijftig mensen, maar bellen met E3 is bellen met Jacques. Jacques staat voor E3. Zijn leuze: ‘beter zijn dan de beste’. In zijn ondernemerschap botst hij al wel eens met de wielerwereld én instanties, maar hij is wel ontzettend fier dat de koers van zijn team tot de WorldTour behoort en vooral zeer innovatief is. Wat hemzelf betreft: ‘Ik weet niet wie het woord pensioen heeft uitgevonden. Ik ken dat alleszins niet, niets voor mij.’

LEES OOK DEEL 2: “Zet een camera in de helm van een renner, en vraag geld om de koers vanuit de ogen van de coureur te volgen’’

Er zijn te veel koersen in West-Vlaanderen. Kuurne-Brussel-Kuurne, Brugge-De Panne, Record Bank E3 Harelbeke, Gent-Wevelgem, Dwars door Vlaanderen, enzovoort. Te veel in eenzelfde regio.

Ik ben het daarmee niet eens. Ik vind het zelfs goed dat er zoveel koersen in Vlaanderen zijn. Vlaanderen is het mekka van de wielersport en West-Vlaanderen loopt daarin op kop. Wij zijn met dat wielrennen en onze eendagskoersen internationaal bekend. Er is in geen enkel land ter wereld zo’n beleving rond de koers als hier in Vlaanderen. Kijk naar Milaan-Sanremo en Parijs-Roubaix. Een kwartier na aankomst is het daar een dode boel, is al het volk weg. Ik ben nog maar pas naar Nokere Koerse geweest. Man, man, wat een beleving daar, ongelooflijk. In het buitenland moeten ze teren op de Ronde van Frankrijk en de Ronde van Italië om ons qua beleving te proberen naar de kroon te steken.

Ik zeg je, Vlaanderen is het mekka van de koers, en het zal nog groter worden. In het buitenland verdwijnt de ene na de andere, hier is het omgekeerd. Ik stel dat we onze koersen goed kunnen financieren. We moeten er voor werken, maar er is genoeg geld, en we hebben toekomstperspectieven. De Vlaming is geboren met de baksteen en de fiets in zijn maag.

De ene koers in Vlaanderen maakt de andere ook sterker. Ik vind het zelfs goed dat wij niet in Flanders Classics zijn gestemd, want aan het einde van de rit zijn alle partijen daar beter van geworden. Hoe meer concurrentie, hoe beter voor ons organisatoren.

Ik zie de koers in Vlaanderen als een onwaarschijnlijk goede opera. Het podium in de opera zijn onze unieke parcoursen, in de zaal zit een fantastisch publiek, en de acteurs of de renners komen graag omdat wij als organisatoren voor een goede regie zorgen.

Vraag me naar gevaren voor de koers in Vlaanderen, en ik zie ze niet. Toen we niet mee gingen in het verhaal van Flanders Classics, waarschuwde de voorzitter van de Belgische Wielerbond ons dat we moesten opletten voor de concurrentie uit het buitenland. Wél, ik zeg je dat de Internationale Wielerunie (UCI) ons hier zelf persoonlijk is komen zeggen dat we een voorbeeld zijn voor alle WorldTour-wedstrijden. Als er al een gevaar is voor Record Bank E3 Harelbeke, dan zijn wij het zelf. Dan zou het zijn dat wij op onze lauweren gaan rusten, en daarvoor zijn we nu net te veel ondernemer.

De VIP’s in de koers zijn voor een organisator een noodzakelijk kwaad, om het budget rond te krijgen moet je champagne, cava en oesters presenteren.

Kijk, eender welke organisatie kost geld. In het voetbal hebben ze enorme inkomsten dankzij de televisierechten. Daarmee betalen ze hun vedetten. Wij hebben die voordelen in de koers niet. Wij moeten dus op een andere manier aan fondsen geraken, en daarvoor zijn er inderdaad de VIP’s. Zeer belangrijk. Het wielrennen speelt zich ook niet af in een stadion, waar je makkelijk toegangstickets kan verkopen. Ons stadion is een parcours van liefst 200 km lang. Je kan dat niet volledig afbakenen en dan geld gaan vragen. Dat werkt niet.

Bovendien willen wij in Harelbeke niet dat de gewone supporter dupe zou worden van die kosten. De gewone supporter staat voor ons op de eerste plaats. En wij hebben twee bronnen om die koers betaalbaar te houden. Eén, via publiciteit die we bieden aan onze betalende sponsors. Twee, via de VIP-pakketten, waarbij we die genodigden ook wel exclusieve dingen bieden.

Maar de gewone supporter laten betalen? Nooit. Wij leggen de lat voor onszelf hoog om die VIP’s een mooi programma te geven. Dit jaar bijvoorbeeld met de aanwezigheid van al die sterrenchefs. Door de komst van die VIP’s, die waar voor hun geld krijgen, financieren we de koers, en maken we het voor de gewone supporter gratis.

Op termijn zal de koers ook toegangsgeld moeten vragen. Daar is niets mis mee. Geen enkel topsport-event is gratis.

Dat zal dus niet op de E3 Harelbeke zijn. Ik vind niet dat je toeschouwers op een Oude Kwaremont of Taaienberg geld kan vragen. Die mensen staan op de openbare weg. Kan niet, mag niet. Zoals gezegd, er zijn bronnen genoeg om die koers betaalbaar te houden. Niet op de kap van de gewone supporter.

Bloemenmeisjes zijn een traditie in de koers die niet mag worden afgeschaft.

Tuurlijk. Wat is daar mis mee? Als ik op een verjaardagsfeestje kom, wordt er gekust. Als ik naar een trouwfeest ga, wordt er gekust. Mag dat dan binnenkort ook al niet meer? Bovendien, die bloemenmeisjes staan daar niet in bikini, maar zijn netjes gekleed. Het is een traditie om de renners een mooie ceremonie te geven, mét bloemenmeisjes. Bij ons zullen ze dus zeker niet verdwijnen.

Elke WorldTour koers voor de mannen zou vanaf nu ook verplicht moeten vergezeld worden van een koers voor de vrouwen.

Volledig akkoord. Maar wij gaan dat met E3 Harelbeke pas doen als de tijd er rijp voor is. We zijn WorldTour geworden in 2012. De Internationale Wielerunie heeft ons toen gevraagd iets te doen voor de jongeren. We hebben toen een koers georganiseerd voor de juniores. Nu komt er één bij voor de nieuwelingen en de beloften. We investeren dus in jeugd. De dames zullen volgen, als we dat goed hebben kunnen voorbereiden.

De koers moet verjongen, een jonger publiek aanspreken. Zie de komst van Studio Brussel in een aantal wedstrijden van Flanders Classics en MNM in E3 Harelbeke.

Om te beginnen is drie vierde van onze bestuurders al jonger dan 35 jaar. Dat is goed, want daar begint het besef mee dat je de jeugd moet mee hebben. Drie jaar geleden zijn wij als allereerste gestart met een radiozender die jongeren aanspreekt. We kozen voor MNM. Dat project is toen niet kunnen doorgaan wegens de bomaanslagen. Maar de intentie was er, en we hebben dat dan het jaar nadien uitgebouwd. Door de komst van MNM maken we de jeugd warm voor de koers, en dat doen we via beleving op en rond het podium, en toffe radio. Als je naar een traditionele kermiskoers gaat, dan zie je vooral oude mensen. Dan is de koers inderdaad oud. Wij willen daarom beleving van negen uur ’s morgens tot acht uur ’s avonds. Optredens die jongeren trekken, dankzij een zender als MNM. Al weken zijn die nu reclame aan het maken voor Record Bank E3 Harelbeke. De jeugd hoort dat. Een figuur als Peter Van de Veire werkt bovendien enorm aantrekkelijk. Hij boort een publiek aan dat we anders nooit zouden bereiken. We beginnen ’s morgens met entertainment, dan is er een dag koers, en we sluiten af met entertainment. En de jeugd die blijft. De koers zit nu in het jaar 2020, niet meer in 1985. De koers is een commercieel bedrijf, en daarmee je marketeeren. Weet je dat we op Facebook liefst 210.000 likes hadden toen we aankondigden dat Sergio bij ons zou komen koken?

Koers is citymarketing. Zonder de naam van de wedstrijd E3 Harelbeke te veranderen, zou die koers veel beter aankomen in Kortrijk.

We hebben naar de toekomst toe vele pistes. Alles kan. Kijk naar de Ronde, die verhuisde ook naar Antwerpen. We hebben een contract -een goede deal- met Harelbeke tot 2020. Maar voor de periode na 2020 moet alles herbekeken worden.

De overheid laat nog veel kansen liggen om de Vlaamse koersregio én het fietsgebruik te promoten.

Ik moet wel zeggen dat de provinciale toeristische dienst van West-Vlaanderen de wedstrijden in onze regio bijzonder goed promoot. Ze gaan daarmee internationaal. Het West-Vlaams toerisme doet dat goed. Vraag is natuurlijk of onze koersen in eigen land goed gepromoot worden. Wat weten ze in Limburg van de E3 Harelbeke die hier vrijdag plaatsvindt? Ik zou nog veel meer promotie voeren binnen Vlaanderen. Daar zit nog enorm potentieel qua belangstelling.

De Vlaamse wedstrijden zullen op termijn circuits moeten opzoeken, of meer moeten lussen, omdat het verkeer en de weginfrastructuur geen koersen meer verdragen die over lange trajecten gaan.

Ik denk dat helemaal niet. Ik zie geen dreiging. We hebben al vele jaren een goed overleg met alle gemeentes waarlangs de E3 Harelbeke passeert. Ronde punten en andere obstakels zijn er ook al jaren. Renners kunnen daar echt wel mee omgaan, op voorwaarde dat die hindernissen ook goed worden aangeduid. Ik wil in Harelbeke niet meemaken wat Mark Cavendish overkwam in Milaan-Sanremo. Zo’n obstakels moeten veel beter gemeld worden. Ja, het gaat het ons meer mensen kosten omdat allemaal te organiseren, meer signaalgevers. Maar om nu te zeggen dat we moeten vluchten naar een gesloten parcours, omdat er hier en daar een vluchtheuvel is. Renners kunnen trouwens goed maneuvreren. Je moet natuurlijk zo’n vluchtheuvel vermijden in de laatste kilometer, over vluchtheuvels een sprint laten plaatsvinden is not done.

Je mag een wildcard gebruiken om zelf een thema aan te brengen. Wat is jouw statement?

Geef me twintig wildcards. Om te beginnen, het grootste pijnpunt. Het wielrennen is in vergelijking met andere sectoren totaal niet geëvolueerd. Alle bedrijven hebben na de crisisperiode van enkele jaren geleden een enorme heropflakkering gekend, ze zijn ineens dertig stappen vooruitgegaan, met gebruik van alle nieuwe technieken inzake marketing, inclusief social media. Het wielrennen niet, het is in die sector nog altijd ‘elk volgens het eigen wereldje’. Er wordt in de koers nog te veel gedacht in de termen van concurrentie. We zouden daarentegen als één grote wielerfamilie moeten optreden. We moeten ervoor zorgen dat geld van sponsors niet naar pakweg het voetbal of het handbal gaat, maar naar de wielersport komt.

Dan moet je er natuurlijk voor zorgen dat je een product hebt, dat aanspreekt. Binnen E3 hebben we die drive, die uitstraling wel, maar dat positieve, die spirit moet in heel het wielrennen geraken. We moeten helaas vaststellen dat zelfs de internationale wielerwereld niet mee is. Ze zijn bezig met het promoten van koersen in Polen en Dakar. Mensen toch. Ze doen internationaal maar wat op.

Ik pleit voor de oprichting van een team dat zich nu eens echt met het management van het wielrennen gaat bezighouden. Zo’n team is voor mij een ploeg met mensen uit alle geledingen van de koers. Bond, organisatoren, ploegen én pers. Dat team moet een businessplan maken, met als doel het product wielrennen te promoten. En weet je waarom dat zo moeilijk loop? Omdat het zo makkelijk kan zijn. Het komt op de juiste instelling aan. Als ik naar een sponsor ga, zeg ik vlakaf dat ik er niet op uit ben om alleen zijn geld te komen halen. Ik stel dat ik kom kijken wat ik kan weergeven in ruil voor dat geld, zodat die sponsor er ook beter van wordt. Dat is de spirit.

Het wielrennen vandaag bouw je niet meer met het amateuristisch organiseren van een koers. Je moet om half een niet gaan vragen waar nu de vlag of het startpistool is, als de wedstrijd een half uur later vertrekt. Dat is maanden voorbereiding. Onze VIP-arrangementen waren al zeven weken voor E3 Harelbeke volledig uitverkocht. Dat maakt me als commercieel verantwoordelijke wat ongelukkig, maar aan de andere kant betekent het dat we een goed plan hadden.

Ik stel wel dat de Belgische Wielerbond nog meer de lead zou moeten nemen in dat wielerplan. De koers is een top product, en de Bond heeft de koers als hoofdmaterie. Vanuit die wielerbond wordt echter te weinig voor dat product gedaan, vind ik. Ze denken daar eerder dat alles normaal lijkt, omdat het zo goed loopt. Dat is in het zakendoen, het aller gevaarlijkste. Als het goed gaat, vinden dat er geen verandering moet komen. Ik ben ooit eens uitgenodigd op de Bond. Ik heb hen gezegd dat zij de marketing van het wielrennen moeten organiseren, zij moeten de kop pakken. Wij organisatoren vragen niet liever dat ze dat doen. Het marketingplan moet bij hen geboren worden. Ze moeten een marketingplan maken zoals in het Belgische voetbal met de Rode Duivels. Sponsors komen naar een goed product, sponsors komen naar toppers. Sponsors komen niet als er niets tegenover staat.

Het moet me trouwens van het hart dat zowel op het Gala van de Flandrien als de Kristallen Fiets iedereen door de presentator begroet wordt. Renners, toeschouwers, genodigden. Awel, ze zouden ook eens een extra welkomstwoord mogen plaatsen voor ‘de organisatoren’, want zonder ons zit er niemand in de zaal en is er eigenlijk geen koers.

Koers, dat is innoveren. Wij zijn nu met ons team dertien jaar bezig, en E3 Harelbeke zit vol nieuwigheden. Wij zijn de pioniers van de bussen, wij waren eerst met het project ‘Dinner in the Sky’, wij hebben nu de sterrenchefs in totaal goed voor twaalf Michelinsterren, wij introduceerden MNM, wij zijn de koers met de eigen krant, met de befaamde banner, met als allereerste het gebruik van de drone in de koers. Wij zijn hedendaags.

De tien geboden van wielermonument Briek Schotte

1. Wees content met wat ge hebt.

2. Met wilskracht en geduld geraakt ge overal.

3. Moe? Als ge moe zijt, moet ge slapen.

4. Verlies nooit uw vrijheid.

5. Blijf wie ge zijt.

6. Door te kijken, leer je veel.

7. Wie zich laat gaan, is verloren.

8. Vergeet nooit van waar ge komt.

9. Geloof niet in dromen die ge niet kunt waarmaken.

10. Wie kwaadspreekt zal kwaad oogsten.

De keuze van Jacques Coussens, twee nummers te trekken:

“Eigenlijk zou je die alle tien in één zin moeten zetten. Dan heb je meteen ook mijn keuze. Want de samenvatting van die lange zin is voor mij dan: positief. Als je wakker wordt met een positieve gedachte, verzet je veel. Als je gaat slapen met een vies gezicht, kom je nergens. Zet ze alle tien na mekaar, en je hebt een zin die perfect past bij een West-Vlaamse ondernemer.”

COMMENTAAR. Van Jacques en Laurent, van Griet en Maxima: “E3 Harelbeke en Gent-Wevelgem zijn twee topkoersen met ijzersterk West-Vlaams management’’