Nederlandse politie filmt stiekem minderjarige feestvierders: “Zo worden ze zich bewust van hun dronken gedrag”

Het project heeft ‘De Confrontatie’ en is een initiatief van Marcel van Nieuwpoort, hoofdagent van de Eenheid Rotterdam. “Ik heb tijdens mijn wijkpatrouilles al veel uitgaande minderjarigen tegen de vlakte zien gaan, met soms reanimatie tot gevolg”, vertelt van Nieuwpoort op de Nederlandse radio. “Daar ben ik zo van geschrokken dat ik dacht: daar moet ik iets aan doen.” Het is geen nieuw project, want het origineel is eerder al uitgerold in andere Nederlandse steden zoals Amersfoort. “Agenten gaan met een bodycam op pad tijdens het drukke uitgangsweekend en zullen deze inschakelen als ze jongeren aantreffen die dronken zijn of onder invloed zijn van andere stoffen”, verklaart de hoofdagent. “Op het moment van de confrontatie zal er een boete uitgeschreven worden voor openbare dronkenschap en zal de tiener meegestuurd worden met de ambulance of met zijn of haar ouders. Het echte werk begint pas na het weekend, als ze terug bij hun positieven zijn.”

Gênante ervaring

Een paar dagen later wordt de minderjarige samen met de ouders uitgenodigd voor een gesprek op het politiebureau, waar ze geconfronteerd worden met de beelden van de betreffende nacht. “Het is een gesprek op vrijwillige basis, we kunnen hen dus niet verplichten om aanwezig te zijn. Aan de hand van de camerabeelden wordt de jongere geconfronteerd met zijn gedrag van de feestnacht. Het doel hiervan is om hen bewust te maken van het vertoonde gedrag en herhaling van overmatig drankgebruik te voorkomen. Ook willen we hen duidelijk maken dat ze door hun dronken acties sneller het slachtoffer of de dader kunnen worden van beroving, mishandeling, of ongewenste seksuele ervaringen. “

Ook de ouders moeten van de partij zijn. “Het is heel belangrijk om ook de ouders te betrekken bij dit gesprek, ook hen voor te lichten en eventuele knelpunten te bespreken of hen door te verwijzen naar hulpinstanties”, vertelt van Nieuwpoort. “Het is een hele gênante ervaring voor beide partijen, maar het werpt wel zijn vruchten af. Jongeren vragen vaak of ze de beelden voor een tweede keer mogen bekijken omdat ze niet kunnen geloven dat zij dit zijn. Bij ouders is dit net hetzelfde. De beelden worden achteraf niet meer gebruikt voor andere doeleinden en onmiddellijk verwijderd, dit betreffende de privacywetgeving.”

Vertrouwensbreuk met familie

Korpschef Dirk Claes van politiezone Bilzen – Hoeselt – Riemst was kort in zijn reactie: “In België is het niet de politie die zich daar mee bezig houdt. Dat zijn eerder zaken voor het Centrum voor Alcohol- en andere Drugsproblemen (CAD)’. Ik kan hier dus moeilijk een reactie op geven.”

Carlo Baeten, coördinator van de preventiedienst van het CAD, is alvast positief over het project, maar vindt de manier waarop het wordt uitgevoerd ongepast. “Dronken mensen hebben één ding gemeen: de volgende dag schamen ze zich vaak over wat er gebeurd is”, klinkt het. “Ik vind het dus zeker positief dat de Nederlandse politie de jongeren gaat confronteren met hun gedrag en wat er kan gebeuren in de toekomst. Dat de ouders betrokken worden kan volgens mij zowel positieve als negatieve gevolgen hebben. Zo kan de confrontatie zorgen voor een hechtere band tussen de familieleden, maar het kan ook de druppel zijn die de emmer doet overlopen en zorgen voor een vertrouwensbreuk.”

Volgens Baeten is het vooral belangrijk dat de jongeren professionele hulp wordt aangeboden en dat hun netwerk gemobiliseerd wordt. “Tijdens het gesprek zijn ook de wijkagent en een medewerker van het bureau HALT betrokken. Zij kunnen ervoor zorgen dat de minderjarige in de toekomst begeleid zal worden indien nodig. En dat is net wat voor een doorbraak kan zorgen. Als jongeren op spoed belanden worden ze zeker goed behandeld, maar een opmerking zoals ‘Beste vriend, dat is nu al de derde keer dat ik je hier tegen kom’ werkt jammer genoeg niet.”

Bodycams in Vlaanderen

Ondanks al de positieve commentaar zit er ook een grote MAAR aan het verhaal. “Het filmen van de jongeren staat ons niet aan in dit verhaal. Met de privacywetgeving is dit een zeer delicate kwestie en dus eigenlijk helemaal niet oké. Wij zullen een gelijkaardig project in België dus zeker niet aanmoedigen.

Korpschef Frank Mulleners van politiezone CARMA wil zich niet uitspreken over het project, maar geeft mee dat ook zij een onderzoek gestart zijn in verband met bodycams. “Momenteel zijn we aan het kijken of ook wij deze camera’s kunnen gebruiken tijdens interventies en of dit niet ingaat tegen de privacy van de Belgen. Moest dit wel degelijk gelanceerd worden, kan het in de toekomst zeker voor gelijkaardige doelen gaan dienen als in Nederland.”