Live Gaza | Israël bombardeerde vluchtelingenkamp met Amerikaanse bommen, Bidens ‘rode lijn’ niet overschreden

Een groep van twintig humanitaire organisaties waarschuwt in een gemeenschappelijk statement dat er een "illusie van verbetering" heerst over de humanitaire situatie in de Gazastrook. Onder andere Artsen Zonder Grenzen, Save the Children, Oxfam en Amnesty International vrezen dat het aanhoudende Israëlische offensief in het zuiden van Gaza nog sneller zal leiden tot de verspreiding van ziektes en uithongering. 

Het openen van nieuwe grensovergangen en het aanleggen van het Amerikaanse humanitaire dok zijn volgens de coalitie slechts tijdelijke, "cosmetische" oplossingen die de aandacht afleiden van het feit dat "de humanitaire respons op instorten staat". Volgens de Verenigde Naties zijn tussen 7 en 27 mei net iets meer dan 1.000 vrachtwagenladingen geleverd via alle grensovergangen samen. Eerder stelden de VN dat er ongeveer 500 ladingen per dag nodig zijn om een hongersnood in de Gazastrook af te wenden. De organisaties roepen daarom eens te meer op tot een "onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren" om humanitaire hulplevering te verzekeren.

Dat statement publiceerden ze dinsdag, op de dag dat het Amerikaanse ministerie van Defensie aankondigde dat de aanlegsteiger in Gaza minstens een week buiten werking zal zijn. De Amerikaanse pier heeft door slechte weersomstandigheden schade opgelopen en moet hersteld worden.

Het Israëlische leger (IDF) meldt dat drie van zijn soldaten dinsdag gedood zijn bij gevechten rond Rafah, in het zuiden van Gaza. Volgens Israëlische media stierven de drie door een ontploffing die plaatsvond toen ze een gebouw binnengingen. Drie andere Israëlische soldaten raakten bij het incident gewond. The Times of Israel meldt dat de soldaten slachtoffer werden van een boobytrap. In twee andere incidenten in Gaza raakten drie andere Israëlische soldaten gewond.

De bommen die het Israëlische leger inzette voor zijn bombardement van een Palestijns vluchtelingenkamp in Rafah, zijn van Amerikaanse makelij. Dat bevestigen vier wapenexperts aan CNN. Volgens de experts gaat het om het type GBU-39, een vorm van precisiemunitie. Ze kwamen tot die conclusie op basis van beelden op sociale media die de locatie van de aanval tonen.

Aan de hand van de herkenbare vleugel van de bom die tussen het smeulende puin lag, konden de experts het wapen relatief eenvoudig identificeren. Het serienummer op die vleugel toont dat de bom in Californië geproduceerd is. De GBU-39 is een product van luchtvaartbedrijf Boeing. Hoewel het om precisiemunitie gaat, benadrukt wapenkenner Chris Cobb-Smith bij CNN dat "elke munitie, zelfs van deze grootte, altijd een risico inhoudt in een dichtbevolkt gebied". De aanval en daaropvolgende brand kostten volgens het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid minstens 45 mensen het leven.

De Brusselse studenten die gebouwen van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Université Libre de Bruxelles (ULB) bezetten, roepen in een gezamenlijk statement op sociale media op tot een nieuw grootschalig protest aan de Israëlische ambassade, woensdagavond om 18 uur. 

Tijdens een spontane actie van verschillende pro-Palestijnse organisaties en studentenbewegingen aan de ambassade dinsdagavond, waarbij honderden mensen aanwezig waren, besloot de politie het waterkanon in te zetten, traangas te gebruiken en wapenstokken boven te halen om de betogers uiteen te drijven. 

Volgens de manifestanten heeft de politie zonder waarschuwing geweld gebruikt, al meent Ukkels burgemeester Boris Dilliès (MR) dat er gevraagd werd om de betoging op te breken. Die "poging tot de-escalatie" viel volgens de burgemeester in dovemansoren. "Daarom heb ik de politie toestemming gegeven om de demonstranten uiteen te drijven." Volgens de manifestanten verliep de betoging initieel vreedzaam en heeft de politie "zonder reden en waarschuwing de aanval ingezet" op de studenten.

Bij de politieactie werd VUB-studente Vera Sophia vol in het gezicht geraakt door het waterkanon. Zij wordt woensdagochtend geopereerd. "Dankzij de goede zorgen van omstaanders ben ik meteen in veiligheid gebracht. Mijn gezicht was helemaal opgezwollen. Omstaanders hebben me weggebracht en de ambulance gebeld", stelt ze. De studente zal klacht indienen.

Met de luchtaanval op Rafah waarbij 45 Palestijnen omkwamen en honderden anderen gewond raakten, heeft Israël volgens het Witte Huis de waarschuwingen van Amerikaans president Joe Biden niet in de wind geslagen. De president had eerder deze maand gezegd dat de VS de leveringen van aanvalswapens aan Israël zouden opschorten als een Israëlische militaire operatie drukbevolkte gebieden in Rafah zou viseren.

Volgens Witte Huis-woordvoerder John Kirby is er van een "grote grondoperatie" in Rafah nog steeds geen sprake. "We geloven nog steeds niet dat zo'n operatie in Rafah gerechtvaardigd is. We willen nog steeds niet zien dat de Israëli's, zoals we zeggen, met een klap Rafah binnenvallen met grote eenheden in grote gebieden."

"Precieze en gerichte aanval"

Israël stelde dat ze bij de luchtaanval twee hooggeplaatste Hamas-leden viseerde. Dat er naast de twee ook tientallen burgerslachtoffers vielen, was volgens Israëlisch premier Benjamin Netanyahu een "tragische vergissing" die wordt onderzocht. "Ik weet niet hoe iemand kan tegenspreken dat ze probeerden om achter de Hamas-militanten aan te gaan op een gerichte en precieze manier", aldus Kirby. Hij voegde eraan toe dat de VS de resultaten van het onderzoek afwachten.

De Witte Huis-woordvoerder benadrukte ook dat er volgens Israël bommen van 37 pond (zo'n 17 kilogram) waren gebruikt bij de aanval van zondag op Rafah. "Dat is geen grote bom. Als ze die inderdaad hebben gebruikt, toont dat aan dat ze probeerden om precies en gericht te werk te gaan."

Kirby erkende wel dat de tragische gebeurtenissen van afgelopen weekend "duidelijk de uitdaging aantonen van militaire luchtaanvallen in dichtbevolkte gebieden van Gaza, Rafah inbegrepen, door het risico op burgerslachtoffers. Dat gebeurde natuurlijk op een verschrikkelijke manier in dit geval, met een vreselijk groot verlies van levens."

De voormalige Amerikaanse presidentskandidate Nikki Haley is gefotografeerd terwijl ze "Finish them" (maak ze af) schreef op een granaat van de Israëlische luchtmacht. De Republikeinse politica is op bezoek in Israël.

De foto werd dinsdag op X geplaatst door Danny Danon, lid van het Israëlische parlement en voormalig ambassadeur bij de Verenigde Naties, die Haley vergezelde tijdens een tour door het noorden van Israël. De foto toont een knielende Haley die met een paarse markeerstift "Finish them" op een granaat schrijft. "Dit is wat mijn vriend, de voormalige ambassadeur Nikki Haley, schreef", postte Danon op X.

Over de aanval van Hamas op Israël van 7 oktober zei Haley tegen de krant The Times of Israel dat die "werd georkestreerd door Iran, met hulp van Russische inlichtingendiensten en gesteund door geld uit China. Ontken dat niet."

Algerije werkt aan een ontwerpresolutie voor de VN-Veiligheidsraad "om het bloedbad in Rafah te stoppen". Dat heeft de VN-ambassadeur van het Noord-Afrikaanse land gezegd naar aanleiding van een spoedzitting van de raad.

De ontwerpresolutie zal kort en duidelijk zijn, aldus ambassadeur Amar Bendjama. Dinsdag had Algerije als niet-permanent lid van de Veiligheidsraad een spoedzitting gevraagd na een Israëlische luchtaanval op een vluchtelingenkamp in Rafah, in de Gazastrook. Het is niet duidelijk wanneer de resolutie zal worden voorgelegd voor stemming. Vanuit Peking en Parijs wordt aangedrongen om er haast mee te maken. Mogelijk stellen de Verenigde Staten, dichte bondgenoot van Israël, hun veto.

De Amerikanen reageren nog terughoudend op de gebeurtenissen in Rafah. "Ik heb geen politieke koerswijziging te melden", zei de woordvoerder van de Amerikaanse nationale veiligheidsraad, John Kirby, dinsdag in het Witte Huis. De Amerikanen volgen het onderzoek naar het incident "met grote belangstelling", zei hij.

Het Israëlische leger (IDF) heeft ontkend dat het aanvallen heeft uitgevoerd op een tentenkamp van Palestijnse vluchtelingen in al-Mawasi, nabij Rafah in het zuiden van Gaza. Daar kwamen dinsdag zeker 21 mensen om. "In tegenstelling tot de berichten van de afgelopen uren, heeft het IDF de humanitaire zone in al-Mawasi niet aangevallen", klonk het in een verklaring.

Bij de 21 slachtoffers waren volgens de medische diensten in Gaza zeker twaalf vrouwen. 64 mensen raakten gewond bij de aanvallen, van wie er tien in kritieke toestand zouden verkeren. Israël duidde al-Mawasi, ten westen van Rafah als een humanitaire zone waarnaar Palestijnen moesten evacueren voor hun eigen veiligheid. 

De burgemeester van Ukkel Boris Dilliès laat weten dat de pro-Palestijnse demonstratie in zijn gemeente niet was aangevraagd en dus ook niet was toegestaan. Volgens hem werd de betogers, in een poging om de situatie te de-escaleren, na vijftien minuten gevraagd om te vertrekken, maar gaven ze daar geen gehoor aan. "Daarom heb ik de politie toestemming gegeven om de demonstranten uiteen te drijven", legt hij uit. Daarbij werd het waterkanon ingezet en werd traangas gebruikt. Eén betoger zou ook door een agent met een wapenstok in het gezicht geslagen zijn. -

De levering van humanitaire hulp aan de Gazastrook is tijdelijk niet mogelijk via de Amerikaanse aanlegsteiger. Die is beschadigd geraakt door de weersomstandigheden. Dat zegt het Amerikaanse ministerie van Defensie. De herstelling van de steiger zal langer dan een week duren. Daarna zal de levering van humanitaire hulp hernemen, aldus de woordvoerster van het ministerie.-

Bij een pro-Palestijnse actie aan de Israëlische ambassade in Ukkel is het in de vooravond tot een confrontatie tussen betogers en politie gekomen. Waarom de politie moest ingrijpen, is nog onduidelijk. 

De manifestanten eisten het "einde van de holocaust in Gaza" en vroegen Belgische en Europese sancties tegen Israël. De betoging werd dinsdag massaal aangekondigd op sociale media. De politie zette eerst het waterkanon in en vervolgens ook traangas om de manifestanten uiteen te drijven. Een MUG-voertuig moest langskomen voor een betoger die onwel was geworden.

Of er ook betogers zijn gearresteerd, is niet bekend.-

De actievoerders aan de UGent nemen geen genoegen met de toegeving van rector Rik Van de Walle. Ze wachten het oordeel van de mensenrechtencommissie af, dat op donderdag zou komen. Volgens de studenten zijn er nog heel wat vragen over de precieze uitvoering van het voorstel. Voorlopig laten ze de vraag naar een algemene boycot op samenwerkingen met Israëlische instellingen dan ook niet los. "Het is een begin dat de rector het analysekader voor samenwerking met Israëlische instellingen wil veranderen", zegt een woordvoerder. "Maar het is afwachten of dat ook zal eindigen in een stopzetting van alle samenwerkingen." 

Ook het feit dat Van de Walle het woord genocide niet gebruikt, wekt woede op bij de bezetters.-

Sebastien Delogu, een parlementslid van de uiterst linkse partij La France Insoumise is voor 15 dagen geschorst omdat hij een parlementszitting verstoorde door met een Palestijnse vlag te zwaaien. Zijn loon van die periode wordt gehalveerd. 

In een verklaring zegt Delogu dat hij wou protesteren tegen de verkoop van Franse wapens aan het Israëlische leger. Hij hield zijn actie net toen vice-minister van handel Frank Riester in het parlement een vraag beantwoordde over de situatie in Gaza. De zitting moest ongeveer een uur lang onderbroken worden.- 

De Universiteit Antwerpen heeft besloten een moratorium in te voeren op de samenwerkingen met Israëlische partners. Dat meldt de universiteit dinsdagnamiddag. Rond 17 uur ging rector Herman Van Goethem in dialoog met de studenten die een deel van de stadscampus bezetten. "Israëlische partnerinstellingen hebben vaak institutionele samenwerkingen met de militaire overheden", aldus Van Goethem. "Daarom worden de algemene samenwerkingsakkoorden on hold gezet."

Alle lopende onderzoeksprojecten zullen wel worden afgewerkt, maar kunnen worden onderworpen aan een bijkomende toets door de bevoegde ethische commissie. Deelname aan nieuwe projecten is slechts mogelijk na een evaluatie door die commissie. "Voorlopig worden geen nieuwe bilaterale (tussen België en Israël, red.) projecten met academische en overheidsgerelateerde partners of bedrijven opgezet", besluit de universiteit. "Tenzij wanneer deze kunnen aantonen dat het project geen verband houdt met schendingen van mensenrechten." (belga)-

De UGent zal alle samenwerkingen met Israëlische instellingen doorlichten. "Als die zich schuldig maken aan mensenrechtenschendingen, zullen die stopgezet worden", zegt rector Rik Van de Walle in een gesprek met de studenten die al enkele weken de inkomhal van een universiteitsgebouw bezetten. 

Volgens Van de Walle zal die screening vanaf donderdag beginnen. Die gaat volgens Van de Walle verder dan wat er momenteel gebeurt vanuit de UGent. "Als het zo is dat de Israëlische instellingen zich bijna allemaal schuldig maken aan mensenrechtenschendingen, zullen die allemaal stopgezet worden. Ik ben geen dictator, en besluitvormingsprocedures doen ertoe. Ik zal dit voorstel dan ook voorleggen aan de mensenrechtencommissie."

Het overleg werd na de mededeling van de rector stilgelegd op vraag van de studenten. Die willen overleggen over of en hoe ze erop zullen reageren.-

Spanje, Ierland en Noorwegen, die dinsdag gelijktijdig de staat Palestina hebben erkend en daarmee de woede van de Israëlische autoriteiten opwekten, zullen een "krachtig" antwoord geven op de "aanvallen" van de Israëlische diplomatie, verzekerde de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, José Manuel Albares. "We gaan een antwoord geven (...) gecoördineerd met Noorwegen en Ierland, die het doelwit zijn van hetzelfde soort verschrikkelijke desinformatie en aanvallen op sociale netwerken. Een vastberaden en kalm antwoord op deze provocaties." (belga)-

Volgens Palestijnse bronnen zouden er zeven doden en tientallen gewonden zijn gevallen bij nieuwe Israëlische luchtaanvallen op een tentenkamp ten westen van Rafah. Dat meldt persagentschap Reuters. Media die worden gecontroleerd door Hamas spreken over twintig doden. De nieuwe aanvallen zouden de tijdelijke verblijfplaatsen van gevluchte families in al-Mawasi hebben geviseerd, een gebied langs de zuidelijke kustlijn dat het Israëlische leger had bestempeld als ‘humanitaire zone’.

De aanvallen komen er een dag nadat bij een Israëlische luchtaanval op een vluchtelingenkamp in Rafah en de daaropvolgende brand aan minstens 45 mensen het leven heeft gekost.-

De Ierse, Spaanse en Noorse regering hebben dinsdag elk een besluit goedgekeurd dat officieel de staat Palestina erkent. Dat gebeurde een week nadat ze hadden aangekondigd dat te zullen doen. Volgens de Spaanse premier Pedro Sanchez was die erkenning "een noodzaak" om "tot vrede te komen" tussen Israëli's en Palestijnen. Zijn Ierse collega Simon Harris zei dat het erom ging "de hoop levend te houden". In een persbericht dat gepubliceerd werd na een Ierse ministerraad waarop de beslissing geformaliseerd werd, richtte Harris zich ook tot Benjamin Netanyahu. "Luister naar de wereld en stop de humanitaire catastrofe in Gaza."

"Noorwegen is al meer dan dertig jaar een van de meest fervente voorstanders van een Palestijnse staat", klonk het bij de Noorse minister van Buitenlandse Zaken Espen Barth Eide. "De dag dat Noorwegen Palestina officieel erkent als staat, is een belangrijke dag in de relatie tussen Noorwegen en Palestina," voegde hij eraan toe in een verklaring. (belga)-

Lees ook: “Erkenning Palestina is geen erkenning van Hamas”

Nu het Israëlische leger de aanvallen op Rafah opvoert, ontvluchten veel Palestijnse burgers de stad in het zuiden van Gaza. Volgens het VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA gebeurt dat  "zonder veilige plek om naartoe te gaan en tussen de bombardementen, met gebrek aan eten en water en in ongeschikte levensomstandigheden".