Waarom Amsterdam de groei van Schiphol moeilijk kan afremmen
Groei op Schiphol is onwenselijk, zo stelt Amsterdam, aandeelhouder van de luchthaven, in het nieuwe coalitieakkoord. Maar of de anti-luchtvaartlobby daar echt iets mee opschiet is de vraag.
Het leek donderdag niets minder dan een overwinning voor milieuorganisaties en omwonenden van Schiphol: de nieuwe Amsterdamse coalitie noemt groei van de luchthaven in het kersverse coalitieakkoord ‘onwenselijk’. De hoofdstad, die voor 20 procent aandeelhouder is van de luchthaven, wil pas praten over eventuele groei na de herindeling van het luchtruim in 2023. En dan alleen zonder extra geluidsoverlast en met de nodige investeringen om van Schiphol de duurzaamste luchthaven van Europa te maken.
Het aantal vakantievluchten wordt teruggebracht en overlast en luchtvervuiling worden in het vervolg beter gemeten, zo belooft de nieuwe coalitie van GroenLinks, D66, PvdA en SP. En het liefst worden korte afstanden afgelegd per trein.
Hoe links de lente in de hoofdstad ook is, de groene blaadjes rondom Schiphol vooralsnog niet minder fijnstof te verwerken
Deze kritische houding ten opzichte van Schiphol staat haaks op het Haagse beleid dat na 2020 wél mogelijkheden ziet voor groei. En dus reageerden milieuorganisaties donderdag enthousiast op het coalitieakkoord met de titel ‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’. Natuur en Milieufederatie Noord-Holland constateerde tevreden dat Amsterdam ‘de gezondheidszorgen van bewoners rondom Schiphol serieus neemt’. En campagneleider Cas van Kleef van Greenpeace noemde de Schipholparagraaf ‘een belangrijk signaal in de landelijke luchtvaartdiscussie’. De milieuorganisatie kijkt ‘met interesse’ naar de activiteiten van Amsterdam ‘als aandeelhouder’ in de komende jaren.
Dom
De vraag is echter of Udo Kock, de Amsterdamse D66-wethouder op het Schipholdossier, de hooggespannen verwachtingen van milieuorganisaties en omwonenden kan waarmaken. En of hij, als pragmatische technocraat, daar prioriteit aan geeft. D66 is weliswaar kritisch over verdere groei van Schiphol, maar is ook weer niet een keiharde tegenstander zoals bijvoorbeeld GroenLinks. Bovendien is Kock nota bene de man die december 2017 nog zei: “Het domste wat je kan doen is een slot op Schiphol zetten.”
En zelfs al doet Kock zijn best om het Amsterdamse standpunt uit te dragen, dan nog is het de vraag of Amsterdam als minderheidsaandeelhouder de koers van Schiphol kan bijstellen. Zo’n 70 procent van de aandelen is in handen van de Rijksoverheid die groei van de luchthaven na 2020 vooralsnog niet afwijst.
Vliegplafond
Daarbij komt dat de nieuwe Schipholtopman Dick Benschop als voormalig Shelldirecteur maar al te goed weet dat een bestuurder zich volgens de Nederlandse regels en gewoonten niet al te veel hoeft aan te trekken van wat een minderheidsaandeelhouder zoal vindt. Benschop zal voor het bepalen van de koers vooral luisteren naar de wetgever, oftewel naar Cora van Nieuwenhuizen, de minister van Infrastructuur en Milieu. En laat Van Nieuwenhuizen nou net lid zijn van de VVD, een partij die eigenlijk het liefst per direct een streep zou zetten door het vliegplafond van 500.000 starts en landingen.
Al met al is het maar zeer de vraag of Amsterdam de zo ‘ongewenste’ groei van de nationale luchthaven echt kan afremmen. Hoe links de lente in de hoofdstad ook is, de groene blaadjes rondom Schiphol zullen vooralsnog niet minder fijnstof te verwerken krijgen. Dat de hoeveelheid fijnstof, maar ook de geluidsoverlast straks dankzij het nieuwe Amsterdamse college beter in kaart wordt gebracht, is dan een schrale troost.
Lees ook:
Schiphol kan zijn borst natmaken: Amsterdam heeft een coalitie die barst van de groene plannen