Bij dreigende imagoschade door MH17 is een gebaar van Poetin niet ondenkbaar
Als het grote, destabiliserende en voor de rest van je leven ontembare leed jou in dit korte verblijf op aarde bespaard is gebleven, is andermans leed van een dergelijke omvang moeilijk voorstelbaar.
Je kunt hooguit in de huid van je medemens proberen te kruipen, die door dit bijtende verdriet tot op het bot wordt verteerd. Hiervoor moet je je verbeelden hoe het zou zijn om je geliefde, kind of kleinkind volstrekt onverwacht te verliezen. Maar zelfs deze poging tot verbeelding is zo onprettig en pijnlijk dat je die meestal snel weer loslaat.
Empathie is niet hetzelfde als totale vereenzelviging. Maar wat dan als de omstandigheden waarin je een dierbare hebt verloren zo wereldvreemd en onrechtwaardig zijn? En als door de verantwoordelijken voor dit grote gat in jouw leven geen recht aan je leed wordt gedaan? Als je niets anders dan vrede en rust hebt gekend en jouw dierbare door oorlogsgeweld in een oorlog die niet de zijne was, plots uit je leven wordt gerukt?
Op 17 juli 2014 is een Boeing 777-200ER van Malaysia Airlines met vluchtnummer MH17 boven Oekraïne door een raket uit de lucht gehaald. Sinds donderdag weten we dankzij een grondig internationaal onderzoek dat dit een Buk-raket was, die door de 53ste brigade uit het Russische Koersk werd afgeschoten. Aan boord van het toestel stierven 298 mensen, onder wie 77 minderjarigen en drie zuigelingen. Met een streep door de lucht, in één klap, werden deze vakantiegangers in oorlogsslachtoffers veranderd. Quasi onmogelijk te bevatten en te accepteren voor de nabestaanden.
Waarheid
Vrijdag zag ik op tv een reportage over een groepje van hen. Twee zaten op een bankje, om stil te protesteren voor de Russische ambassade. Op dat bankje stond in het Engels en Russisch geschreven: ‘Wachtend op verantwoordelijkheid en volledige helderheid’. Een moeder die haar dochter verloor zei: ‘Het verdriet wordt niet minder na deze drie jaren. Je gaat ze steeds meer missen.’ Maar Rusland ontkent, werkt niet mee en blokkeert.
Als het internationaal onderzoek en druk het imago van Rusland aan gruzelementen dreigt te slaan, is een strategisch gebaar van Poetin niet ondenkbaar.
Vrijdag heeft de Nederlandse regering krachtig gereageerd en Rusland aansprakelijk gesteld voor de moord op 298 mensen, onder wie 193 Nederlanders. Het is nu zaak om alle internationale middelen te gebruiken en internationale solidariteit te eisen om de ruimte waarin Rusland nog kan stuiptrekken in een zelf gecreëerd web van leugens, tot niets te reduceren. Het siert ook de Franse president Macron, die de laatste dagen op bezoek was in Moskou, dat hij trachtte Poetin te bewegen tot een ‘constructieve houding’ en hem vroeg om ‘mee te helpen aan het vaststellen van de waarheid’: ‘We hebben vertrouwen in de onpartijdigheid van de onderzoekploeg’. Op veel empathie kun je Poetin doorgaans niet betrappen.
Een bankje voor een ambassade, het verhaal over het speelgoed van de omgekomen Astrid dat nu op zolder ligt, zal Poetin heus niet beroeren. Maar als het internationaal onderzoek en druk het imago van Rusland aan gruzelementen dreigt te slaan, is een strategisch gebaar van deze tsaar niet ondenkbaar.
Drie keer per week schopt Sylvain Ephimenco in Trouw heilige huisjes omver. Lees hier meer van zijn columns.
Lees ook: Ongekende stap: Nederland stelt Rusland als land aansprakelijk voor MH17-ramp
Nederland stelt Rusland aansprakelijk voor het neerhalen van vlucht MH17, en zal Rusland mogelijk voor het Internationaal Gerechtshof dagen. De politieke en morele druk op Rusland wordt maximaal opgevoerd.
Lees ook: 'Nederland gebruikt zwaar diplomatiek geschut met MH17-beschuldiging'
Waarom doen Nederland en Australië zo veel moeite Rusland voor het gerecht te slepen, terwijl dat land geen enkele behoefte lijkt te hebben daaraan mee te werken?