Links bolwerk Sankt Pauli keert na dertien jaar terug in de Bundesliga

‘Welcome to hell, 1. Bundesliga’ stond er als een soort waarschuwing op een grote vlag met de doodskop die symbool staat voor FC Sankt Pauli. De vlag torende zondag tegen halfvier uit boven de massa die bezit nam van het veld in het feestende Millerntor-Stadion. Dat ligt in de wijk Sankt Pauli, op een steenworp van de Reeperbahn, de vermaarde Hamburgse rosse buurt.

Wie daar weleens een thuiswedstrijd van Sankt Pauli bezoekt, waant zich bij aankomst eerder op een alternatief punkrockfestival. Op een podium staat vaak een maatschappijkritisch bandje te raggen. In het publiek ogen veel mensen meer als kraker of punker dan als voetbalfan. Er wordt gesmuld van biologische bockworsten en van Syrisch straatvoedsel. In het kraam van de merchandise wordt genderneutrale kleding verkocht door een oldskool punker met piercings over zijn hele hoofd.

Eenmaal in het stadion blijkt nog meer dat dit geen gewone voetbalclub is. Over de volle breedte van de noordtribune staat: ‘Kein Mensch ist Illegal’. Overal zijn regenboogvlaggen te zien. Het publiek is opvallend divers. Dat hergebruik van materiaal en het terugdringen van plastic hier serieus wordt genomen, blijkt uit de foto’s op de recyclebare bierbekers.

Tegen discriminatie

FC Sankt Pauli dateert al van 1910, maar transformeerde onder invloed van anarchisten en krakers uit de wijk vanaf de jaren tachtig tot een bolwerk van sociaal activisme. De club is bijna meer een sociale beweging dan een voetbalclub.

Sankt Pauli zet zich in voor inclusie en duurzaamheid en strijdt actief tegen discriminatie, fascisme, homofobie en seksisme. Dat uit zich op alle vlakken. Als de eigen spelers voor de aftrap worden voorgesteld op een groot scherm gebeurt dat ook in gebarentaal. De clubleiding is divers, sportweddenschapbedrijven zijn niet welkom en in het stadion zijn alleen biologische en veganistische worsten te koop. In de naburige wijk steunt de club allerlei sociale projecten, voor daklozen en voor vluchtelingen.

De club ziet toe op eerlijke handel, ecologische productie en het naleven van mensenrechten in de hele toeleveringsketen. Dat geldt ook voor de kleding van de spelers en wat er aan merchandise te koop is. FC Sankt Pauli is de enige voetbalclub ter wereld die lid is van de Fair Wear Foundation, een ideële organisatie die duurzame en eerlijke productie van kleren nastreeft.

Afgelopen jaar liet Sankt Pauli zich als eerste voetbalclub ter wereld door accountants vrijwillig toetsen op zijn Common Good Balance. Oftewel: hoe maatschappelijk verantwoord onderneemt het? Uit de onafhankelijke audit bleek dat de club net zo hoog scoorde als Greenpeace en andere erkende duurzame bedrijven.

Aanvoerder Irvine

Financieel heeft Sankt Pauli het vaak moeilijk, maar de club komt altijd weer bovendrijven. Ook nu, dertien jaar na de degradatie uit de Bundesliga. Dit seizoen staat er een hecht collectief dat zich omhoog knokte in de tweede Bundesliga. Symbool staat middenvelder Jackson Irvine. In de Australische aanvoerder, met zijn enorme werklust, zijn lange en vaak geverfde haren, zijn regenboogband, tatoeages en liefde voor punk, herkennen veel supporters zich.

Vorige week kon Sankt Pauli nota bene in de stadsderby bij HSV de promotie realiseren, maar het verloor met 1-0. De herkansing kwam zondag toen het al gedegradeerde VfL Osnabrück naar het volle Millerntor kwam. Al snel zat het goed. Oladapo Afolayan scoorde in de 7de en 58ste minuut. De Engelsman, die jaren in de marge van het Engelse profvoetbal rondzwierf, is een voorbeeld van een speler die door Sankt Pauli voor weinig geld werd opgepikt en nu floreert.

De promotie naar de Bundesliga laat in en rond de club wel weer een eeuwige discussie oplaaien: hoe commercieel mag de club worden om zich te kunnen handhaven tussen de reuzen van het Duitse voetbal? Maar zondag, in het feestgedruis, was die vraag van later zorg.