Direct naar artikelinhoud
opinie

De enige die het grote Trump-feest kan verstoren, is speciaal onderzoeker Robert Mueller

Een bewerkte poster in Beverly Hills toont Amerikaans president Donald Trump met blauw oog en bloedneus.Beeld Photo News

Willem Post is Amerika-deskundige bij het Instituut Clingendael.

Na de ontmoeting tussen Donald Trump en Vladimir Poetin moest de Amerikaanse president een storm van kritiek, waarbij ook een aantal top-Republikeinen zoals Huis-voorzitter Paul Ryan zich aansloten, trotseren. Ryan koos voluit de zijde van de Amerikaanse inlichtingendiensten versus Trump en Poetin. Zelden werd een president zo bekritiseerd. "Landverrader! Poetins poedel!", klonk het uit diverse monden. "We schamen ons voor onze president", zei Nicholas Burns, Harvard-professor en voormalig diplomaat in de George W. Bush-periode.

Maar Trump heeft een dikke huid. Zeg maar rustig: die van hem is van gepantserd staal. Zijn kinderoppas zei ooit dat wanneer je de kleine, steevast onhandelbare Donald in een donkere kast opsloot, hij geen kik gaf. Ieder ander kind zou beginnen huilen. Trump is voor niemand bang. Als zakenman had hij geen vrienden en zocht hij het liefst voortdurend de confrontatie. De beginnende projectontwikkelaar was in de jaren 80 in de ban van Roy Cohn, de gevreesde maffia-advocaat en topadviseur van communistenjager Joe McCarthy uit de jaren 50. Diens advies inhaleerde Trump gretig: "Geef nooit je fout toe. Ga altijd in de tegenaanval en ga er finaal overheen."

De enige die het grote Trump-feest kan verstoren, is speciaal onderzoeker Robert Mueller
Beeld rv

Trump is nog steeds die keiharde zakenman-politicus, die dan ook geen excuus aanbood voor zijn hofnarrenhouding met betrekking tot Poetin. Hij had, zo vertelde hij vanuit het Witte Huis meer dan 24 uur na de persconferentie in Helsinki, slechts een woordje verkeerd uitgesproken, zoals een kind op school dat 'opbiecht' tegen de juffrouw. Zo onschuldig! Een niemendalletje dus in de ogen van Trump, uitvergroot door de vijanden van het volk, de media dus.

De enige die het grote feest kan verstoren, is speciaal onderzoeker Mueller. Hij kan een samenzwering tussen de Trump-campagne en de Russische overheid aantonen

Conservatief nationalisme

Natuurlijk blijven velen boos, en dan met name de 'NAVO-gekwetsten' en de inlichtingendiensten. Maar Trump, de nieuwe zonnekoning, maalt daar niet om. Die critici zijn vooral de mensen die in de meer progressieve, verstedelijkte kustgebieden van Europa en Amerika wonen. Maar op het Amerikaanse en Europese platteland, van de Midwest tot in Beieren en wijde omgeving, zijn de mensen inwaarts gekeerd. Daar floreert het conservatief nationalisme. Daar ook is men veel meer geïnteresseerd in binnenlandse dan in buitenlandse politiek.

Dat weinig verlichte en vaak ook boze lokalisme van ontevredenen kan gemakkelijk worden ingepast in een wereldwijde opmars van meer intolerant, autoritair denken. Trump voelt zich veel meer thuis in de paleizen van Poetin, Xi, Erdogan, Duterte, Orbán en al die andere heersers dan in de parlementen van Washington en Brussel.

► VS-president Trump wacht op de journalisten in Washington om te spreken over zijn ontmoeting met zijn Russische collega Poetin.Beeld REUTERS

De populariteit van Trump schommelt in eigen land onder Republikeinen tussen de 85 en 90 procent. Republikeinse Congresleden durven een impeachmentprocedure dan ook niet aan. Een enkeling spreekt van een motie van censuur of afkeuring, maar die is slechts symbolisch. De economie draait op volle toeren, de ene na de andere conservatieve rechter wordt benoemd. Trump bedient welhaast perfect zijn achterban.

Democraten verenigen

Ik verwacht geen andere tijden op korte termijn. De enige die het grote feest van het Trump-presidentschap echt kan verstoren, is speciaal onderzoeker Robert Mueller. Hij is de grote mysteryguest die met belastende bewijzen kan komen, die een samenzwering aantonen tussen de Trump-campagne en de Russische overheid, dus Poetin.

In een tijd waarin wij allen verwarde Amerika-watchers zijn, moeten wij even geduldig op Mueller wachten.

Vooralsnog is het beter dat Europese en Amerikaanse democraten zich verenigen, in een wereld die steeds meer trumpiaans wordt. Hoopvol is dat tal van multilaterale en internationale instituten door Trump alleen niet kunnen worden afgeschaft. Plotseling lijken ze allemaal bij elkaar te horen. De Verenigde Naties, de Wereldhandelsorganisatie en ook de EU en de NAVO. Het voelt alsof er een nieuwe eensgezindheid ontstaat te midden van een turbulente wereld.