Commentaar: Dividendbelasting

Je proeft iets ongemakkelijks, als je fractievoorzitters als Pechtold, Buma of Segers over afschaffing van de dividendbelasting hoort praten. Er klinkt dat het om een ‘inschatting’ gaat, dat het inderdaad niet in hun verkiezingsprogramma stond, dat ze het voor hun rekening kunnen nemen omdat er ook veel andere afspraken in het regeerakkoord staan. En nee: ze kunnen zich er geen ambtelijke stukken over herinneren.

Dat leidt tot een rare cocktail. Wie het wél was die deze wens inbracht tijdens de kabinetsformatie, wordt niet verteld. Als er bij het schrappen van die 1,4 miljard euro aan belastinginkomsten ook nog eens geen deugdelijke analyse kan worden geleverd, is het dan vreemd dat oppositiepartijen aanslaan? Nee.

Premier Mark Rutte speelt de kaart van vertrouwen. Het is iets wat Rutte – nu 7,5 jaar premier – vaker doet: we moeten hem op zijn woord geloven dat hij een goede inschatting heeft gemaakt. Achteraf moet ‘de geschiedenis’ maar oordelen of hij het goed heeft gedaan. Dat is echter een onbevredigende visie op de verantwoordingsplicht van regering richting Tweede Kamer. Die Kamer – ook de oppositie – moet nú kunnen oordelen over het handelen van het kabinet. Alle informatie die maar enigszins geschikt is om openbaar gemaakt te worden, moet naar het parlement. Je kunt niet zeggen: ik kan u niet alles vertellen, maar het zal later allemaal wel duidelijk worden.

Met die houding maakt Rutte het er ook niet gemakkelijker op voor zijn coalitievrienden in de Kamer. En als je ministers als Wouter Koolmees en Carola Schouten hoort praten over ambtelijke memo’s die er nu ineens wél blijken te zijn, klinkt er eveneens ongemak. Ja, er waren wel memo’s, maar dat waren meer ‘ambtelijke beleidsopvattingen’ en het was logisch dat de ‘hoofdonderhandelaars’ die niet kregen. Als Koolmees en Schouten in de oppositie hadden gezeten, hadden ze van hun eigen woorden gehakt gemaakt.

Maandag – na het wekelijkse coalitieoverleg – kondigde Rutte aan dat de memo’s die er zijn, toch openbaar worden. Beter laat dan nooit, maar het echte probleem wordt hiermee nog steeds niet opgelost. En dat is het feit dat niet de hele coalitie het schrappen van de dividendbelasting ruimhartig voor haar rekening neemt. Het blijft vaak iets wat slechts gedragen kan worden omdat er ook andere maatregelen zijn genomen (strengere bonusregels bijvoorbeeld). Ook zegt niemand ronduit: dit was míjn wens. Daarmee is het schrappen van de dividendbelasting een maatregel zonder eigenaar. Een ballon die leegloopt, omdat niemand er lucht in wil blazen. Zonder onderbouwing 1,4 miljard euro weggeven is ook een waagstuk.